Ebeveynler arasındaki öfke, düşmanlık çocukların temel güven duygusunu zedelemekte; çocuklarda bu öfkenin kendilerine yöneleceği izlenimini yaratmaktadır. Bu da çocukların çatışma içeren ipuçlarına daha duyarlı olmalarını sağlamaktadır. Peki çocuklar yaşadıkları, tanık oldukları çatışmalarla nasıl başa çıkarlar? Bazıları arkadaşlarından ya da bir yetişkinden yardım isterken, bazıları çatışmaya müdahale eder. Bazıları kendilerini suçlar. Pek çok çocuk çeşitli yollarla ( ağlama, bağırma, saldırganlık, yalan söyleme, suç işleme, tırnak yeme, kekemelik, parmak emme, tikler, yeme bozuklukları, altını ıslatma vb.) ifade eder. Kimi çocuk çaresizlik yaşarken, kimileri de çözümler önerir ya da çeşitli şekillerde ebeveynlerini cezalandırır.


Her evlilikte görülmesi olağan durumlar olan evlilik çatışmalarından çocukların en az zararla çıkmalarını sağlamak için ebeveynlerin yapabileceği pek çok şey bulunmaktadır.

 Anne-baba aralarındaki çatışmanın çözüm yollarını aramalıdır. Evlilik ilişkilerinde anlaşmazlık yaşanması, bir sorunu halledebilmek için tartışılması son derece normaldir. Dikkat edilmesi gereken nokta çatışmaların çözüm yollarını bulabilmek, sık ve şiddetli çatışmalardan özellikle de fiziksel şiddetten kaçınmaktır. Eğer eşler evlilik ilişkisinde yaşadıkları problemi aralarında halledemiyorsa evlilik ya da aile terapisi konusunda bir uzmana danışmaktan kaçınmamalıdır.

 Çocuklara çatışma nedeni açıklanmalıdır. Çatışma nedenleri konusunda çocukların bilgilendirilmesi çatışmanın onlarla ilgili olmadığının açıklanması yararlı olacaktır. Açıklama yaparken çocuğun yaşı dikkate alınmalıdır. Anne-babalar birbirlerini suçlamamaya dikkat etmelidir.

 Anne-babalar zaman zaman fikir ayrılıklarına düşebilirler, bu hiç uzlaşmayacakları anlamına gelmez. Çocuklara “Bu duruma tanık olmanızı ve üzülmenizi istemezdik. Şu an birbirimizle uzlaştık ve biz mutlu bir aileyiz" mesajını vermelidirler.

 Anne-babalar davranışlarıyla çocuklarına model olurlar. Örneğin; fiziksel şiddet uygulanarak yapılan tartışmalara tanık olan bir çocuğun kendi arkadaşlarıyla yaşadığı anlaşmazlık durumlarında fiziksel şiddet gösterme olasılığı yüksektir. Eğer annebabalar çatışmalarını olumlu stratejiler ile çözümlerse çocuklarının olumsuz davranışları model almalarını engellemiş olurlar.

 Aile içinde çatışmaların ortasında kalan çocuk, küçük yaştan itibaren çatışmayı öğrenir. Suç oranlarının bu denli artış göstermesinin altında yatan neden aile içi huzursuzluk ve çatışmadır. Ailesinden yakın ilgi ve alaka göremeyen, daima iletişimsizlikle karşılaşan çocuk mutlu olma, doğru iletişim kurma becerisini kazanamaz, mutlu olmayan kişi de karşı tarafa mutluluk sunamaz.

 Eşler ister boşanmış ister bir arada olsunlar çocuklarının yanında birbirlerine karşı sevgi ve saygı çerçevesinde yaklaşmalıdırlar. Çatışmaya tanık olan çocuklar sevilme, şefkat görme ve güvenlik ihtiyaçlarının karşılanması konusunda şüphe ve endişe içine girerler. Böyle bir durum, çocukların temel güven duygularını derinden sarsacağı gibi dehşete düşmelerine de yol açar. Bu duygu çocuklarda kısa veya uzun vadede fizyolojik ve psikolojik pek çok sorunun ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir. Anne-babaların kendi çıkmazlarının, zorluk ve sıkıntılarının etkisini çocuklarına yansıtma hakları yoktur.

 Çocuk yetiştirme konusunda tutarlılık sağlanmalıdır. Yapılan araştırmalar, evlilik çatışmasının çocuklarda olumsuz etkilere yol açmasının en önemli sebeplerinden biri olarak anne-babanın ebeveynliklerinin etkilenmesini göstermektedir. Eğer çatışmalı bir evlilik yaşanmaktaysa çocuğun ebeveyni ile kurduğu düzenin bozulmaması gerekir. Çocuğun çatışmadan önceki yaşam düzeninin bozulmaması, anne-baba tutumlarının gevşemesi ya da otoriterleşme göstermemesi, ebeveynin çocukla kurduğu sıcak ilişkinin sekteye uğramaması olumsuz etkileri azaltmada çok önemlidir.
 Çocuk çatışmaya müdahale etmemelidir. Anne-babanın yaşadıkları çatışmaya çocuğun müdahale etmesini önlemeleri gerekir. Yaşanan çatışma sırasında ve sonrasında çocuğun ebeveynlerden birinin tarafını tutması teşvik edilmemeli, çocuk taraf durumunda bırakılmamalıdır.

 Çocuklar anne-babaları tarafından daima sevileceklerini, terk edilmeyeceklerini bilme ihtiyacındadır. Evlilik çatışması kendisini duygusal olarak güvenli hisseden çocukları daha az olumsuz etkilemektedir. Anne-babanın birden fazla çocuğu olabilir ama her çocuğun yalnızca bir annesi ve bir babası vardır.

Editör: TE Bilisim