ABD Başkanı Joe Biden'ın 9-10 Aralık 2021 tarihlerinde internet üzerinden ev sahipliği yapacağı Demokrasi Zirvesi'ne davet edilen ülkelerin yer aldığı liste Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlandı.
Davet edilen ülkeler arasında Türkiye yer almadı. Listede Avrupa Birliği ülkesi Macaristan da yer almazken, tıpkı Karpat ülkesi gibi demokrasisinde erime gözlemlenen ve AB'den uzaklaşmaya başlayan Polonya çağrıldı.
Beyaz Saray geçtiğimiz günlerde 100'den fazla ülkeyi 9-10 Aralık tarihlerinde sanal bir “Demokrasi Zirvesi”ne davet ettiğini duyurdu.
Konuk listesinde Ermenistan ve Gürcistan var, ancak diktatörlük olan Azerbaycan ve Türkiye değil. İlginç bir şekilde, son iki ülke, Ermenistan'ın davet edildiğini öğrenene kadar Zirveye katılmamalarından şikayet etmediler.
Beyaz Saray yaptığı açıklamada , “zamanımızın zorluğunun, demokrasilerin kendi insanlarının yaşamlarını iyileştirerek ve daha geniş dünyanın karşı karşıya olduğu en büyük sorunları ele alarak bunu başarabileceğini göstermek olduğunu” duyurdu . Başkan, “demokratik ortaklarımız ve müttefiklerimizle ittifaklarımızı yeniden inşa etti, dünyayı insan hakları ihlallerine karşı durmaya, iklim krizini ele almaya ve etrafındaki ülkelere yüz milyonlarca aşı dozu bağışlamak da dahil olmak üzere küresel salgınla mücadele etmeye çağırdı. Dünya."
Beyaz Saray duyurusu ayrıca bu Zirvenin “yaklaşık bir yıl sonra ikinci bir yüz yüze Zirve tarafından takip edileceğini” belirtti. 9 ve 10 Aralık'ta [2021] gerçekleşecek olan sanal Zirve, üç ana temadaki taahhütleri ve girişimleri canlandıracak: otoriterliğe karşı savunma, yolsuzlukla mücadele ve insan haklarına saygıyı teşvik etme. Bir yıllık istişare, koordinasyon ve eylemin ardından Başkan Biden, dünya liderlerini taahhütlerine karşı kaydedilen ilerlemeyi sergilemek için bir kez daha toplanmaya davet edecek. Her iki Zirve de devlet, sivil toplum, hayırseverlik ve özel sektör başkanlarını bir araya getirerek, dünya liderlerinin birbirlerini ve vatandaşlarını dinlemeleri, başarıları paylaşmaları, uluslararası işbirliğini ilerletmeleri için bir fırsat olarak hizmet edecek.
Beyaz Saray'ın bu açıklamayı yapmasının ardından bazı ülkelerin neden Zirve'ye davet edilip diğerlerinin davet edilmediği konusunda hararetli bir tartışma başladı. Açıktır ki bu Zirve, rakipleri Çin ve Rusya'ya karşı ABD önderliğinde bir koalisyon kurmayı amaçlıyor. Davet edilen liderlerden bazılarının “Batı yanlısı” ve “Çin ve Rusya karşıtı” olarak görülmekle ilgili endişeleri var mı?
Zirveye davet edilen ülkeler/ Görsel: Axios
Resmi listeye göre Orta Doğu'dan temsilciler sınırlı olacak. Biden yönetimi ABD'nin müttefiklerinden Mısır'ı da davet etmezken, Irak ve İsrail listede yer aldı.
Listede yer alması en çok dikkat çeken ülkelerden biri de Tayvan oldu. Çin'in üzerinde hak iddia ettiği Tayvan'ın davet edilmesi; Washington-Pekin hattındaki ilişkileri daha da gerebilir. Davet edilen ülkeler arasında Çin ve Rusya da yok.
Kasım başında basına sızan listede yer almayan Balkan ülkeleri Sırbistan ve Kosova listenin son versiyonuna eklendi. Bosna-Hersek ise davetliler arasında yer almıyor.
Zirveye toplamda 110 ülke davet edildi.
Aralık ayında yapılacak zirvenin 3 ana temaya odaklanacağı belirtilmişti:
1. Otoriterliğe karşı savunma
2. Yozlaşmayı tespit etme ve onunla mücadele
3. İnsan haklarına saygıyı teşvik etme
