DÜĞÜNDE TAKILAN TAKILAR KİME AİTTİR?
Toplumda yanlış bilinen bir şey söz konusudur; o da düğünde kadın tarafından takılan altınların kadına, erkek tarafından takılan altınların erkeğe ait olduğu yönündeki algıdır. Bu husus boşanma davalarının en önemli hususlarından biridir.
Yargıtay, verdiği son kararda ise, düğünde takılan ziynet eşyalarında kadına özgü kolye, küpe gibi takıların kadına, erkeğe özgü kemer, kol saati gibi takıların da erkeğe verilmesini kararlaştırdı.
Yargıtay 2. Hukuk Mahkemesi ise yerel mahkemenin kararını bozdu. Yargıtay kararında ‘Kendi rızası ile vermiş olsa bile düğünde takılan takılar kadınındır' dedi. Bu kararda, Yargıtay erkeğe-kadına özgü takı ayrımına gitmedi.
Düğün merasimi sırasında takılan takılar kadına bağışlanmış sayılır. Bu armağanlar karşılıksız kazandırma niteliğinde olduğundan TMK md.220/b.II gereği kadının kişisel malıdır. Yargıtay da evlilik birliği dolayısıyla kadına hediye edilen ziynet eşyalarının kadının kişisel malı olduğunu kabul etmektedir.
Oysaki Yargıtay güncel içtihatlarında düğünde takılan takılar KİM TARAFINDAN TAKILIRSA TAKILSIN KADINA BAĞIŞLANMIŞ SAYILIR demiştir.
Yalnızca erkeğin kullanabileceği takılar erkeğe aittir. Yalnızca erkeğin kullanabileceği takılardan kastımız nedir? Mesela erkek saati, kol saati, kol düğmesi, kemer...
Düğün takılarının kimlerden geldiği önemi olmaksızın TÜM ZİYNET EŞYALAR kadına ait kabul edilir.
Nitekim konu ile ilgili Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/2763 E., 2019/9997 K. sayılı ilamında şu ifadelere yer vermiştir: “Kural olarak, düğün sırasında takılan ziynet eşyaları kim tarafından takılırsa takılsın, aksine bir anlaşma bulunmadıkça kadına bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı niteliği kazanır. Bu eşyaların iade edilmemek üzere kocaya verildiği, kadının isteği ve onayı ile bozdurulup müşterek ihtiyaçlar için harcandığı hususu davalı tarafça kanıtlandığı takdirde, koca bu eşyaları iadeden kurtulur.”
Ziynet eşyalarının iadesi için ZİYNET EŞYALARININ İADESİ davası açılır. Ancak takılar bozdurulmuş ve başka bir şey alınmış ise aynen iade mümkün olmadığı takdirde bedeli iade edilir.
Kadının ziynet eşyalarının iadesi talebiyle dava açması için boşanma davası açılmasını beklemesine gerek var mıdır?
Kadının ziynet eşyalarının iadesi talebiyle dava açması için boşanma davası açılmasını beklemesine gerek yoktur. Evlilik birliği devam ederken de kadın ziynet eşyalarının iadesini talep edebilir. Zira ziynet eşyalarına ilişkin davalar, boşanma davasının fer’isi niteliğinde değildir.
Boşanma davası esnasında düğün takılarının iadesi istenebilir. Şayet boşanma gerçekleşmiş ise boşanma davası bittikten sonra ayrı bir dava açılarak ziynet eşyalarının iadesi istenebilir.
Burada dikkat etmemiz gereken husus şudur; ZİYNET EŞYASININ İADESİ İÇİN AÇILAN DAVA, MAL PAYLAŞIMI DAVASINDAN AYRIDIR.
Düğün takıları bozdurulmuş ve bu takılarla bir şeyler alınmış ise ne olur?
Düğün takıları ile EV YA DA ARABA alınmış olabilir. Burada belirleyici olan husus kadının takıları İADE ALMAK ÜZERE VERİP VERMEDİĞİDİR.
YARGITAY İÇTİHATLARINDA, KADININ ZİYNETLERİ GERİ ALMAK ÜZERE VERDİĞİ KABUL EDİLİR. Bu sebeple bu tarz durumlarda ispat yükü erkek tarafındadır. Erkek, altınların kendisine iade etmemek üzere verildiğini ispat etmek zorundadır. Erkek ispat edemezse, düğün takılarını iade etmekle yükümlü olacaktır.
Yargıtay içtihatlarına göre kadının, ziynet eşyalarını geri iade almak koşuluyla verdiği kabul edilir. Bu sebeple bu tür durumlarda erkek, kadın tarafından kendisine verilen ziynet eşyalarının geri ödenmek koşuluyla verilmediğini ispat etmek zorundadır. Aksi durumda erkek, düğün takılarını iade etmekle mükellef olacaktır.
Nitekim konu ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2017/1769 E., 2018/13037 K. sayılı ilamında şu ifadelere yer vermiştir:
“Evlilik sırasında kadına takılan ziynet eşyaları kim tarafından alınmış olursa olsun ona bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı niteliğini kazanır. Bu durumda ziynet eşyalarının iade edilmemek üzere erkeğe verildiğinin ispatlanması halinde erkek almış olduğu ziynet eşyalarını iadeden kurtulur.
Somut olayda, ziynet eşyalarının bozdurulduğu anlaşılmış ise de; tekrar iade edilmemek üzere davalı-karşı davacı erkeğe verildiği hususu kanıtlanmamıştır. Bozdurulan ziynet eşyalarının rıza ile ve iade şartı olmaksızın verildiğini davalı erkek ispatlamak zorunda olup, davalı erkek bu durumu ispat edemediğinden dava konusu ziynet eşyalarını davacı kadına iade ile mükelleftir.”
Avukat Gizem Gül Uzun Kutlay
