766 adet maden ihalesi için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne karşı dava açılarak ihalenin iptali ve yürütmenin durdurulması istendi. Verilen dilekçede, iklim krizi ve corana virüs pandemisine dikkat çekilerek, bu durumun etkisini daha artıracak maden ihaleleriyle insanlık suçu işleneceği vurgulandı.
Ekoloji Birliği bileşenleri, Adana Tabip Odası, Ziraat Mühendisleri Odası ve bireysel olarak yurttaşlar Türkiye’nin hemen tüm illerinde 766 adet maden ihalesinin ilanının iptali için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne karşı dava açtı. Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi Başkanlığı’na sunulmak üzere Muğla Nöbetçi İdare Mahkemesi Başkanlığı’na verilen dilekçede ihale ilanının iptali ve dava sonuçlanıncaya dek yürütmenin durdurulması istendi. Dilekçede madencilik faaliyetlerinin yol açtığı çevre sorunlarının iklim değişikliği ve özellikle Kovid-19 pandemisi sürecindeki etkilerine dikkat çekilerek bu “ihalelerin iptal edilmesi” istendi.
“MADENLER KORONAVİRÜS SALGINININ EN ÖNEMLİ NEDENİ”
Davacı kurumlar ve yurttaşlar adına Doğu Akdeniz Çevre Platformları (DAÇE) Avukatı İsmail Hakkı Atal tarafından verilen dava dilekçesinde daha önce, mart ayında 305 adet maden ihalesinin ilanının iptali davasının açıldığı hatırlatılarak, “Madencilere ve ihaleye çıkaran Maden İşleri Genel Müdürlüğüne çağrımız şudur ki; ‘Boşu boşuna zaman ve para harcamayın. Bu maden projelerinin hepsi iptal edilmek zorunda kalınacak. Çünkü madenler koronavirüs salgınlarının en önemli sebebidir. 2012’de Çin’de bir bakır madeninden bulaşarak 3 işçinin ölmesine neden olan virüsün, Kovid-19 virüsüyle yüzde 96 aynı olduğu ve mutasyona uğrayarak koronavirüs salgınına yol açmış olabileceği bilim insanlarınca belirlenmiştir” denildi.
MADENCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİ İLİŞKİSİNE DE DİKKAT!
Yaygın ormansızlaşma, tarımın kontrolsüz genişlemesi, yoğun çiftçilik, madencilik ve altyapı gelişiminin koronavirüsleri değişime uğrattığının ve koronavirüs salgınlarına yol açtığının bilim insanları tarafından belirlendiğine dikkat çekilen dilekçede, şu görüşlere yer verildi:
“İnsanların madencilik gibi faaliyetlerle tahrip ettiği orman alanlarında koronavirüs gibi zoonotic virüslerin varlığının en az 2.5 kat arttığı ve virüslerin insan yaşam alanlarına geçişinin de yüzde 70 arttığı bilimsel olarak ispatlanmıştır. Madencilik faaliyetleri aynı zamanda iklim değişikliğine de neden olmaktayken, iklim değişikliği de koronavirüs salgınlarına neden olan diğer önemli sebeptir. Önümüzdeki 20 yılda iklim değişikliği, yeni bölgelerde yeni hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan en önemli sorun olacak.”
BU İHALENİN YARATACAĞI “EKO KIRIM” OLUR
Kazdağları‘nda Alamos Gold şirketinin 2019 yılında 350.000 ağacı keserek iklim değişikliğine etki eden bir işlem yaptığının ifade edildiği dilekçede, bu durum “eko-kırım” olarak nitelenerek, “İnsanlığa karşı suç işlenmiştir” denildi. Dilekçede, “kapitalizmin başat aktörlerinden biri” olarak tanımlanan madenciliğin sınırsız üretim -sınırsız tüketim mantığıyla doğal yaşamın dengesini bozarak korona virüs salgınlarına yol açtığına dikkat çekilirken, “içecek suyumuz -tarımsal üretim yapacak toprağımız -yiyecek ekmeğimiz – nefes alacak havamız olmadığı takdirde hiçbir işe yaramayacak olan; insan organizasyonu kurumlar tarafından değer izafe edilmiş adına ‘para’ denilen kağıt parçaları uğruna, geleceğimizin yok edilmesi bir delilik halidir” ifadelerine yer verildi.
BU İHALELER KAMU YARARINA DEĞİL
Maden ihalelerinde hiçbir kamu yararının olmadığına işaret edilen dilekçede, buna dair şu görüşlere yer verildi:
“Türkiye’de madencilik faaliyetleri kanunlara uygun yapılıyormuş gibi gösterilse de kanuni olmadığı gibi hukuki de değildir. Yapılan işlemler evrensel hukuk kurallarına ve idealine uygun olmadığı gibi; etik ahlaki ve vicdani açıdan da doğru değildir.
Madencilik ve termik santral faaliyetlerinin neden olduğu iklim krizi ve salgın hastalıklar sürecinde zorunlu hizmetler için gerekli durumlar dışında madencilik yasaklanmalı, özel teşebbüs madenciliğine ise hiçbir şekilde izin verilmemelidir. Toplumun yaşama hakkını yok eden madencilik faaliyetlerine izin verilmesi, izin veren kamu gücünün de hukukilik dayanağını yitirmesine neden olacaktır.”
ÜLKENİN DÖRT BİR YANI MADEN SAHASI OLACAK!
Maden ihalelerine karşı dava açılması ile ilgili bir açıklama yapan Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Coşkun Özbucak, tarım arazilerinin, ormanların, meralar, dereler ve dağların bir bir yok edildiğini belirterek, “Şu anki vahim durumdan geriye dönüş yapılması gerekirken ülkenin dört bir tarafını maden sahası haline getirecek ihale yapılmaktadır. 766 saha maden işletmesine açılması için ihale süreci başlatıldı. Yeraltının talan edileceği, yer üstünün yok edileceği bir süreç yaşanacak. Kabul etmiyoruz. Yerin üstü ‘altın’dan değerlidir. Yerin üstü hepimize yeter, gelecek kuşakların emaneti olan topraklar korunmuş olur” dedi.
“HALKIN YARARINA BİR YASA YAPILMALI”
Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü, Kaz Dağı Doğa ve Kültürel Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan ise şunları söyledi:
“Bilindiği gibi 2000’li yılların başında çoğu ülkede Maden Yasası çok uluslu şirketlerin ve yerli işbirlikçilerinin istekleri doğrultusunda değiştirilmiş ve bizim ülkemizde de 2004’de yapılan değişikliklerle ülkemizin her yanında, ormanlık alanlarda, koruna alanlarda, su havzaları yakınlarında, tarım alanlarında madencilik yapılmasına yol açılmıştı. Ülkemizin doğasının ve kaynaklarının talan ve sömürüsünün önüne geçmek için Maden Yasası’nın acilen değiştirilerek halkın yararına bir yasa yapılmalıdır. Riski yoksul halka, karı şirketlere olan bir madencilik anlayışı kabul edilemez.”
Bireysel olarak yurttaşların da bulunduğu davacılar arasında şu kurumlar yer aldı:
- Çevre ve Tüketici Koruma Derneği–Adana,
- Mersin Çevre Dostları Derneği,
- Antakya Çevre Koruma Derneği,
- İskenderun Çevre Koruma Derneği,
- Erzin Çevre ve Tarihi Varlıkları Koruma Derneği,
- Tarsus Çevre Koruma Kültür ve Sanat Merkezi Derneği,
- EGEÇEP
- Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği,
- Çan Çevre Derneği,
- Yeşil Artvin Derneği,
- Ordu Çevre Derneği,
- Ayvalık Tabiat Derneği,
- Adana Tabip Odası,
- Çanakkale Tabip Odası,
- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası,
- Erzin Ziraat Odası,
- Erzin Yeşilkent Sulama Kooperatifi,
- Erzin Turunçgil Üreticileri Birliği.
