Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, tarım işçisi kadınların ve çocukların yaşadıkları sorunlara ilişkin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk tarafından yanıtlanması istemiyle soru önergesi verdi.
Gülüm’ün konuyla ilgili soru önergesi şu şekilde; Aşağıdaki sorularımın Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Sayın Zehra Zümrüt Selçuk tarafından Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğünün 96'ncı ve 99'uncu maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Türkiye’de işgücünün yaklaşık %25’inin istihdam edildiği tarım alanındaki işçiler, pandemi ve derin ekonomik krizle birlikle oldukça zor koşullarda çalışmakta ancak emeklerinin karşılığını alamamaktadırlar. Bu tarım işçilerinin büyük çoğunluğunu oluşturan tarım işçisi kadınların ise her sektörde olduğu gibi yaşama ve çalışma koşulları daha da ağırdır.
Tarım işçisi kadınlar tarlalarda, bahçelerde, seralarda ve bağlarda çalıştırılırken bir yandan da erkek egemenliğinin dayattığı bütün ev işleri, çocuk ve yaşlı bakımı işlerini de yapmak zorunda bırakılmaktadırlar.
Mevsimlik tarım işçisi kadınlar ise yılın önemli bir kısmında yaşadıkları yerlerde iş olanakları sağlanmadığı için uzak şehirlere göç edip çalışmakta; bu kadınlar göç yollarında ve çalıştıkları yerlerde cinsel taciz, cinsel saldırı ve her türlü şiddete maruz bırakılmaktadırlar. Kişisel bakımlarını sağlayamadıkları, tuvaletlerin olmadığı, yeterli temiz suyun, hijyen ve beslenmenin olmadığı derme çatma çadırlarda kalmakta ve tarım işçiliğinin dışındaki işleri de kadınlar yapmaktadır.
Tarım işçisi kadınlar, erkeklerden daha çok çalışmalarına rağmen erkekle eşit ücreti almamakta ve bu alanda da eş değer işe eşit ücret verilmemektedir. Hatta daha az verilen bu ücret bile kadınlara değil kadınların evli olduğu erkeklere, baba veya erkek kardeşlerine verilmektedir. Tarım işçisi kadınlar sosyal güvenceleri ve emeklilik hakları olmaksızın güvencesiz ve kayıt dışı çalıştırılmaktadırlar.
Öte yandan tarım sektöründe çocuk işçiliği oldukça yaygın bulunmaktadır. Tarım işçisi olarak çalıştırılan çocukların sosyal gelişimleri, eğitim ve öğrenim hakları engellenmektedir. Özellikle başta kız çocukları olmak üzere mevsimlik tarım işçisi olarak çalıştırılan çocuklar eğitim ve öğrenimden mahrum edilmektedir. Bu çocuklardan da ilk olarak kız çocuklarının eğitim hakları gasp edilmekte, ev işleri ve çocuk bakımı kız çocuklarına yaptırılmaktadır.
Bu bağlamda;
1) Ülkede kayıtlı ve kayıtsız olarak çalışan kaç tarım işçisi kadın bulunmaktadır? Bu kadınlardan kaçı mevsimlik tarım işlerinde çalışmaktadır? Elinizde istatistiki bir veri mevcut mudur?
2) Hem tarım işçiliği hem de bakım emeğini yapan kadınlara yönelik sosyal güvence ve emeklilik hakkına ilişkin kapsamlı bir düzenleme yapmayı planlıyor musunuz?
3) Tarım işçisi kadınlara eş değer işe eşit ücret verilmesi ve kadınların emeklerinin gasplarının önlenmesine ilişkin bir denetim mekanizması kurmayı planlıyor musunuz?
4) Mevsimlik tarım işçisi kadınların öncelikle yaşadıkları yerlerde iş olanaklarının ve yaşam güvencesinin sağlanması için bir politika yapacak mısınız?
5) Tarım işçisi kadınların yaşadığı şiddet, cinsel taciz ve saldırı vakalarına ilişkin elinizde bir veri mevcut mudur?
6) Çocukların Tarım işçisi olarak çalışmak zorunda bırakılmaması için yaşamlarını idame ettirecek, çocuk haklarına uygun bir gelire sahip olmalarını sağlayacak bir planlamanız var mı?
7) Tarım işçisi olarak çalıştırılan çocuk sayısını saptayarak çocuk işçiliğin önlenmesi konusunda bir çalışma yürütecek misiniz? Tarım işçiliğine zorlanan, kayıt dışı çalıştırılan ve istismar edilen çocukların yaşama koşullarını iyileştiren olanaklar sağlayacak mısınız?
