İngilizce’de coffe nap olarak bilinen ve Türkçe’ye çevrilince anlamı kahve şekerlemesi olan şekerleme çeşiti şekerli kahve değildir. Bu şekerleme aslında bir dinlenme, enerjimizi toplama çeşididir ayni gün içerisinde yapılan 10 dakikalık şekerlemeler gibi.
Kahve şekerlemesi, 15-20 dakikalık bir şekerleme öncesi kahve içilmesidir, bunun sebebi ise kahvenin uykuyu destekleyen adenozin üzerindeki etkisinden dolayıdır. Kafein ve adenozin benzer kimyasal yapılara sahiptir, bu nedenle kafein yanılgı yaratarak adenozin eylemlerini engelleyip, yorgunluğu uyanıklık ve uyarılma hisleriyle değiştirebilir. [1]
Eğer gün içinde kendinizi çok yorgun hissediyorsanız, uykunuz geliyorsa denemeniz gereken bir şekerleme stili kahve şekerlemesi olabilir. 1 fincan kahve içip hemen arkasına 20 dakikalık şekerleme yapın. Uyumanız gerekmiyor, uyuyamayabilirsiniz fakat uzanın ve gözlerinizi kapadın 20 dakika sonraya alarm kurun ve deneyin. Uykuya dalamıyorsanız, gözlerinizi kapatıp yarı uykuda olmak da işe yarıyor (ben de ilkinde bayağı işe yaramıştı).
Kafein, uykuyu dağıtır deniliyor evet fakat eğer şekerlemeden hemen önce kafein alımı yaparsanız bu durum beyninizin işleyişini üst düzeye çıkarabilirsiniz. Kafeinin beyine ulaşması 20 dakika kadar sürdüğünden bu şekerleme stili aslında verimli olabilir. Kahve şekerlemesi kesinlikle 15-20 dakika yapılmalıdır eğer bundan uzun süre olursa, beynimiz derin uyku evresine girip 1 saat sonra uyandığımızda sersemlemiş gibi uyanmamız mümkündür.
Eğer 20 dakikalık şekerlemeler yaparsanız, beyninizdeki ve vücudunuzdaki adenozin seviyesini tam zamanında düşürüp daha verimli bir gün geçirebilirsiniz. Adenozinin düştüğü anda da (20. Dakikanın sonunda) kafein de işlemine başlar. 20 dakika sonrasında kafeinin yarışması gereken ve mücadele etmesi gereken adenozin daha az olduğundan daha etkili, enerjik olmanız mümkündür.
Kendimizi daha dinç hissedeceğimiz bir yöntem bu. Kısacası çok yorgun olduğunuz, uykusuz kalmaya dayanamayacağınız günler içinde denenebilir. Kahve uykusu/şekerlemesi özellikle sınav haftası gibi zamanlarda ya da aşırı sıcak olan işlediğimiz günlerde bu tekniği kullanarak çözüme varabilirsiniz. Kesinlikle gece uykusunun yerini tutmuyor fakat kesinlikle dinç olmanızı sağlıyor diyebilirim. Denendi ve tavsiye ediliyor (şahsım tarafından).
İlk bana söylendiğinde “saçalamayın ya kahve ile uyanıyorum ben” dedim fakat deneyince cidden kendime geldim ve günün geriye kalanını daha dinç bir şekilde geçirdim diyebilirim. Kahve şekerlemesinin bir diğer önemli noktası da kahveyi ya da kafein içeren içeceği hızlı içmekten geçiyor. Sizde benim gibi zevkle kahvesini içen biri iseniz bu size zor gelebilir fakat içki atışı (shot) yapar gibi yapılması gerekiyor ki etkili olabilsin.
Şu mevsimsel dönemeçlerden geçtiğimiz günlerde kendini mevsimsel olarak yorgun hissedenler sizce denemeye değer mi?
Referanslar:
- Fredholm B.B. et al. (1999) Actions of caffeine in the brain with special reference to factors that contribute to its widespread use. Pharmacol Rev, 51:83-133.
