Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, elektrik fiyatlarına 1 Temmuz itibariyle yapılan %15’lik zammı Meclis gündemine taşıdı. Kenanoğlu, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde Ekim 2020’den Temmuz 2021’e kadar geçen sürede elektrik fiyatlarında %29’luk artış yaşanmasına dikkat çekerek ekonomik kriz ve salgın koşullarında zaten zor durumda olan vatandaşın durumunun daha da ağırlaşacağını belirtti.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) Resmî Gazetede yayımlanan tarife tablolarına göre, Elektrik fiyatlarına 1 Temmuz 2021’den geçerli olmak üzere yapılan yüzde 15 zam yapılmıştır. Pandemi nedeniyle bir yıldan fazladır kapanan işyerleri ile birlikte resmî açıklamalara göre işsizlik oranı %14, işsiz sayısı 4,5 milyonu geçmiştir. Türk-İş’e göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 2.865 TL, yoksulluk sınırı ise 9.330 TL. seviyesinde açıklanmaktadır. EMO’ya göre yine 4 kişilik bir ailenin asgari aylık elektrik faturası 183 TL’den, 211 TL’ye çıkmıştır. Elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı ise yüzde 29’a ulaşmıştır. 1 Ocak 2018 tarihinden bugüne toplam artış oranı sanayide yüzde 166.2, ticarethanelerde yüzde 169.4, meskende ise yüzde 104.3 olmuştur.
Elektrik Mühendisleri Odası`nın (EMO) tarifeler üzerinden yaptığı incelemeye göre; enerji bedeli ve perakende hizmet bedelini kapsayan perakende enerji bedelleri Ocak 2021`e göre tek terimli alçak gerilim aboneleri için yüzde 17 ile 27 arasında değişen oranlarda artırılmıştır. Perakende enerji bedeli konutlarda yüzde 19.3, ticarethanelerde yüzde 17.9, sanayide yüzde 17.5, şehit aileleri ve muharip malul gaziler tarifesinde yüzde 23.1, tarımsal sulamada yüzde 17.6, aydınlatmada yüzde 18 zamlanmıştır. Genel aydınlatma bedelindeki zam oranı ise yüzde 27.3 olmuştur.
Kayıp ve kaçak, iletim hizmeti ve dağıtım hizmeti bedellerini içeren dağıtım kaleminde ise tüm abone gruplarında yüzde 7.6 oranında artış yapılmıştır. Zamla birlikte faturalara yansıtılan elektrik fiyatları kilovatsaat (kWh) başına; ticarethanelerde 97.74, aydınlatmada 90.65, tarımsal sulamada 86.02, sanayide 84.87, konutlarda 73.93, şehit aileleri ve muharip malul gazilerde 35.43 kuruşa çıkarken; genel aydınlatma bedeli 68.96 kuruş olarak belirlenmiştir.
Bir evdeki asgari tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin 230 kilovatsaat (kWh) elektrik harcadığı dikkate alındığında, konutların fon ve vergi kesintileri dahil aylık elektrik faturasının 28 TL artışla 183 TL`den 211 TL`ye çıkacağı hesaplanmıştır. Ekim 2020`de yapılan yüzde 5.75 ve Ocak 2021`deki yüzde 6.2`lik artışın ardından son yapılan yüzde 15`lik zamla birlikte, elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 29`a ulaşmıştır.
Türkiye`nin enerji üretiminde ithal kaynaklara bağımlılığı ve Türk Lirası`nda son dönemde yaşanan değer kaybının yanı sıra, yenilenebilir enerji, kömür ve doğalgaz santralları için verilen alım garantileri zamların bir kısır döngü şeklinde devam edeceğine işaret etmektedir. Elektrik fiyatlarındaki zam hemen hemen tüm ürünlerin fiyatlarının da artmasına neden olacak, ekonomik kriz ve salgın koşullarında zaten zor durumda olan geniş halk kesimlerinin sıkıntıları daha da artacaktır.
Bu bağlamda;
- Elektrik fiyatlarına %15 zam yapılmasının gerekçesi nedir?
- Çalışanlara, Memur ve Emeklilere % 3 maaş zammı yapılması öngörülürken elektriğe % 15 zam yapılmasını nasıl açıklıyorsunuz?
- Elektrik dağıtım şirketlerinin zararları vatandaşa mı yüklenmektedir?
- EPDK, nisan ayında dağıtım şirketlerine satılan elektrikte yüzde 17,5 oranında indirim yapmıştı. Bu indirim oranı vatandaşa neden yansıtılmamaktadır?
- İktidar, elektrik dağıtım şirketlerinden mi yanadır? Vatandaştan mı yanadır?
- Sarayın ve Meclisin “kamuda tasarruf” genelgesinden muaf tutulduğu bir ortamda fatura vatandaşa mı yüklenmek istenmektedir?
- Fiyat artışına gerekçe gösterilen elektrik üretiminde oluşan maliyet artışı nedir? Maliyet artışını vatandaş neden karşılamaktadır?
- Elektrik faturalarından kesilen % 1’lik Elektrik Enerjisi Fonu nerede kullanılmaktadır?
- Elektrik faturalarındaki %18’lik KDV oranının düşürülmesi ve TRT payının kaldırılmasına yönelik bir çalışmanızı var mıdır?
- Elektrik faturalarındaki kayıp-kaçak ve sayaç okuma bedeli vatandaşa neden yansıtılmaktadır?
