Savaş ve yoksulluğun hüküm sürdüğü coğrafyalarda yaşam mücadelesi veren çocukları korumak ve koşullarını iyileştirmek için 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”yi imzalamıştır ve bu tarih dünya genelinde çocukların karşı karşıya kaldıkları hak ihlallerini gündeme taşımak amacıyla “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak kutlanmaktadır.
HDP Adana Milletvekili Kemal Peköz, Dünya Çocuk Hakları Günü vesilesiyle TBMM’den çocuk hak ihlallerinin araştırılması ve çocuk işçiliğinin önlenmesi amacıyla araştırma komisyonları kurulmasını talep etti.
Peköz ayrıca çocuk hak ihlalleri ve çocuk işçiliği ile ilgili de 2 adet soru önergesi sundu.
Peköz tarafından sunulan önergeler şu şekilde;
Birinci önerge; Çocuk hak ihlalleri
İkinci önerge; Çocuk işçiliği
Çocukları ekonomik sömürüye, eğitimleri açısından sakıncalı durumlara, sağlıklarını tehdit eden koşullara maruz bırakan, fiziksel, zihinsel, manevi ve sosyal gelişimine engel olan ve çocukluklarından mahrum eden her tür çalışma çocuk işçiliği olarak tanımlanmaktadır.
Türkiye’de resmi olmayan rakamlara göre 2 milyonun üzerinde çocuk işçi vardır ve bu sayı yaz aylarında 5 milyona yaklaşmaktadır.
Bu bağlamda;
- Türkiye’de kaç çocuk işçi vardır? Çocuk işçilerin yaşadığı il, çalıştırıldığı sektör, yaş ve cinsiyete göre dağılımı nedir?
- Türkiye’de kaç genç işçi vardır? Genç işçilerin yaşadığı il, çalıştırıldığı sektör, yaş ve cinsiyete göre dağılımı nedir?
- Bakanlığınızın 2022 yılına ait bütçe teklifinde yer alan bilgiye göre 2020 yılında tespit edilen çocuk işçi sayısı 12 bin 457dir. Tespit edilen çocuk işçilerin çalıştırıldığı sektör, yaşadığı il, yaş ve cinsiyete göre dağılımı nedir?
- 2020 yılında tespit ettiğiniz 12 bin 457 çocuk işçiyi çalıştıran kurumlar hangileridir? Bu kurumlara cezai bir yaptırım uygulanmış mıdır?
- 2020 yılında tespit ettiğiniz 12 bin 457 çocuk işçi için yaptığınız çalışmalar nelerdir? Söz konusu çocuklar işçi olarak çalıştırılmaya devam etmekte midir?
- Bakanlığınızın 2022 yılına ait bütçe teklifinde yer alan bilgiye göre çocuk işçi sayısının 2021 yılının sonunda 27 bin, 2022 yılının sonunda 28 bin ve 2023 yılının sonunda ise 29 bine ulaşılacağı öngörülmüştür. Çocuk işçi sayısının artacağı öngörüsü hangi verilere dayanılarak yapılmıştır?
- Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in yaptığı "2021 yılının ilk 9 ayında meslek liselerindeki üretimden 418 milyon 591 bin TL gelir elde edildi" açıklamasında bahsi geçen gelir öğrencilerin çalıştırılması sonucu mu elde edilmiştir? Söz konusu öğrenciler çocuk işçi kapsamında değerlendirilmekte midir?
- İşçi Sağlığı İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) verilerine göre; 2015 yılında en az 63, 2016 yılında en az 56, 2017 yılında en az 60, “Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı” ilan edilen 2018 yılında en az 67, 2019 yılında en az 67, 2020 yılında en az 68 ve 2021 yılının ilk 10 ayında en az 53 çocuk/genç işçi iş cinayetinde yaşamını yitirmiştir. 2013 yılından bugüne kadar da en az 513 çocuk/genç işçi iş cinayetinde yaşamını yitirmiştir.
Bakanlığınız tespitlerine göre söz konusu yıllarda kaç çocuk işçi/genç işçi yaşamını iş cinayetlerinde yitirmiştir?
