CHP Ankara İl Başkanı Yıldırım Kaya; "Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlattığımız 21 Köy Enstitüsü ziyaretimizin sekizincisini Antalya Aksu Köy Enstitüsü’ne yaptık. Ziyaretimiz TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu üyesi, Muğla milletvekilimiz Suat Özcan, Antalya İl Yöneticilerimiz Gülser Avar, Ali Murat Özel, Orkun Murat Muratlı; Aksu İlçe Başkanımız Kenan Yıldız, Doç. Dr. Ahmet Yıldız, sendika/dernek temsilcileri ve Köy Enstitüsü mezunlarından oluşan bir heyetle birlikte gerçekleştirdik" dedi.
CHP Ankara Milletvekili TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü Yıldırım KAYA'nın konuyla ilgili açıklaması şu şekilde;
ÇÖZÜM KÖY ENSTİTÜSÜ ZİYARETLERİMİZİN SEKİZİNCİSİ ANTALYA AKSU KÖY ENSTİTÜSÜ “İKİNCİ PERGE”
Genç Cumhuriyet’in en büyük sorunu eğitimdi. 1935 yılında yapılan nüfus sayımına göre erkelerin yüzde 76,7’si, kadınların ise %91,8’i okuma yazma bilmiyordu. O dönem 40 bin köy vardı ve bu köylerin 31 bininde okul yoktu.
İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç, Antalya’da kurulacak Köy Enstitüsü için 8 Mart 1940’da Emin Soysal ve Tahir Erdem’in de bulunduğu bir heyetle birlikte Antalya’ya gelir. Tonguç ve arkadaşları Yeniköy Karabayır yöresinde incelemelerde bulunur. Ancak yeterli tarım alanı olmadığını görürler.
Yaşlı bir köylü onlara devlete ait geniş arazilerin bulunduğu Karanlıksokak’a gitmelerini, orada yontmaya gerek olmayan taşlar bulunduğunu söyler. Tonguç ve heyetindeki arkadaşları söylenen yere gittiklerinde, bahsedilen taşların Perge’nin yıkıntıları olduğunu görürler.
(PERGE, Antalya'nın 18 km doğusunda, Aksu ilçesi sınırları içinde bulunan, Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış antik bir kenttir. Şehirdeki akropolisin Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Helenistik dönem boyunca şehir eski dünya içerisindeki en zengin ve güzel şehirler arasında sayılmaktadır.)
İsmail Hakkı Tonguç, Perge’yi kuşbakışı seyrettikten sonra çok etkilenir ve “ikinci Perge’yi buraya kuruyoruz” der.
− Ahmet Tekelioğlu Ağadan 7.000 TL’ye 2.000 dönüm arazi alınır.
− Yerleşkenin çevresi de Macun köyünden Osman Ağa’dan alınır.
− Arazinin güneyi ve batısı ormanlık alandır.
− Kuzeyi kıraç ve fundalık bir tepedir.
− Tepeyle yerleşke arası çöküntü bir alandır. İçinde akrep, yılan, kurbağa olan bataklıktır.
• Köy Enstitülerinin altıncısı, Antalya Aksu Köy Enstitüsü olarak 8 Nisan 1940 yılında kurulur.
• Macun Köyü ilkokul binasında, ‘Eğitmen Kursu ve Köy Enstitü Müdürlüğü’ olarak faaliyete geçer.
• Aksu Köy Eğitmenleri Kursu 1940 yılının Nisan ayında 83 öğrenci ile eğitim öğretime başlar.
• 1940 yılında Eskişehir Çifteler Köy Enstitüsü’nden gelen 18 öğrenci, 8 baraka yapar. Bu barakaların dördü eğitmenler, dördü de enstitü için kullanılır.
• Okula 30 kız, 30 erkek öğrenci alımına karar verilir, ancak okula alınacak yeterli sayıda kız öğrenci bulunamadığından daha çok erkek öğrenci kaydı yapılır.
• Antalya Aksu Köy Enstitüsüne Antalya, Muğla ve Mersin’in köylerinden öğrenci alınır.
• Aksu Köy Enstitüsüne alınan ilk öğrenci Karabayır köyünden Süleyman Koç’tur.
• İlk Müdürü; Talat Ersoy’dur, ondan sonraki de Halil Öztürk’dür.
• Aksu Köy Enstitüsü, İlköğretmen okuluna dönüştürüldüğü 1954 yılına kadar toplam 751 mezun verir.
Aksu Köy Enstitüsü;
✓ 1940-1954-Aksu Köy Enstitüsü
✓ 1954-1968- İlk Öğretmen Okulu
✓ 1968-1973- Aksu Öğretmen Okulu
✓ 1973-1977- Aksu Öğretmen Lisesi
✓ 1977-1979- Aksu Eğitim Enstitüsü
✓ 1989-2014- Aksu Anadolu Öğretmen Lisesi
✓ 2014 – ……- Aksu Fen Lisesi olarak eğitim öğretime devam etmektedir.
Köy Enstitüleri demek sanat demek, şiir demek, edebiyat demek. Sanata, şiire, edebiyata sahip çıkacağız… Halkın iktidarında okullarımızda bu derslere hak ettiği değeri vereceğiz.
Yıldırım KAYA
CHP Ankara Milletvekili
TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü
20 Mayıs 2022/Antalya-Aksu
