Abraham Anlaşmaları'nın yürürlüğe girmesinden bir yıl sonra, Ortadoğu bilim insanları İsrail ile BAE ve diğer birkaç Arap ülkesi arasındaki ilişkilerin normalleşmesi hakkında ne düşünüyor? İsrailliler ve Filistinliler arasında iki devletli bir çözüm hala mümkün mü? Ve Tunus'un anayasal kriziyle ilgili son durum nedir - bilim insanları bunu demokrasiye karşı bir darbe olarak mı görüyor? Geçen ay, Orta Doğu'da uzmanlığa sahip bilim insanlarından oluşan benzersiz bir anket olan Middle East Scholar Barometer'ın ikinci turunu gerçekleştirdi. Bildiğimiz kadarıyla, bu, türünün tek anketi. Kimleri araştırdı MESB, Amerikan Siyaset Bilimi Derneği'nin Orta Doğu ve Kuzey Afrika Politika Bölümü ve Orta Doğu Çalışmaları Derneği üyelerini de içeren Orta Doğu hakkındaki akademik uzmanların görüşlerini araştırır. Bu uzmanların büyük çoğunluğu bölgesel dilleri konuşuyor, Orta Doğu'da önemli bir zaman geçirmiş ve profesyonel yaşamlarını bölge ve siyasetinin titiz çalışmasına adamışlardır. Bu tür 1.290 akademisyen belirledik ve 26 Ağustos ile 9 Eylül arasında yüzde 43'lük bir yanıt oranı aldık. Siyaset bilimciler ve diğer disiplinlerden bilim insanları arasında neredeyse eşit olarak bölünmüş toplam 557 akademisyen yanıt verdi. Bu tura katılanların yüzde sekseni de Şubat ayındaki ilk anketimize katıldı. Akademisyenler İsrail/Filistin topraklarını apartheid'a benzer olarak tanımlıyor İki devletli bir İsrail-Filistin çözümünün artık mümkün olmadığını söyleyen bilim insanlarının yüzdesi beş puan artarak yüzde 52'den yüzde 57'ye yükseldi. Ve mevcut durumu "apartheid'e benzer tek devletli bir gerçeklik" olarak tanımlayan bilim insanlarının yüzdesi, bu son ankette Şubat'taki yüzde 59'dan yüzde 65'e daha da hızlı arttı. Bu artış, anketin demografisi genelinde dikkate değer ölçüde güçlü: erkek ve kadın katılımcılar, siyaset bilimcileri veya siyaset bilimciler, APSA ve MESA üyeleri, Amerika Birleşik Devletleri veya başka bir yerde yerleşik katılımcılar ve Şubat ayındaki ilk anketimize katılanlar ve katılmayanlar. Yedi aydan daha kısa bir sürede bu kadar önemli bir artışı açıklayan nedir? Kesin olarak bilmek imkansız olsa da, iki anket arasında iki önemli olay araya girdi. Birincisi, Filistinli ailelerin Kudüs'teki evlerinden planlı tahliyelerinin ardından İsrail'de yaşanan kriz, İsrail kontrolü altındaki Yahudilere ve Filistinlilere karşı eşit olmayan muameleyi açıkça gösterdi. İsrail ve Hamas arasındaki müteakip Gazze savaşı, küresel ilgiyi daha da odakladı. İkincisi, iki insan hakları örgütü - İsrail merkezli B'Tselem ve ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü - geniş çapta okunan raporlar yayınladı. B'Tselem bulguları İsrail ve Filistin topraklarındaki gerçekliği apartheid olarak tanımlarken, İnsan Hakları İzleme Örgütü raporu İsrail'in davranışının apartheid'in yasal tanımına uyduğunu savunuyor. Alimler Abraham Anlaşmalarında satılmaz Ayrıca akademisyenlerden İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında 2020'de imzalanan ve daha sonra imzalanan Bahreyn - Sudan ve Fas arasında imzalanan Abraham Anlaşmalarının etkisini değerlendirmelerini istedik . Ankete katılanlar, anlaşmaların İsrail-Filistin barışı olasılığını artıracağı konusunda oldukça olumsuzdu: Yaklaşık dörtte üçü, yüzde 72'si etkinin olumsuz olduğunu ve sadece yüzde 6'sı anlaşmaların olumlu bir etkisi olacağını söyledi. Genel olarak, yüzde 70'i anlaşmaların bölgede demokrasi ve insan haklarının ilerlemesi üzerinde olumsuz bir etkisi olacağını değerlendirirken, yüzde 5'ten azı anlaşmaların olumlu bir etkisi olacağını söyledi. Bölgesel istikrar konusunda, yanıt verenlerin yüzde 41'i etkinin olumsuz olduğunu ve yüzde 26'sı anlaşmaların bölgesel istikrarı ilerleteceğini söyleyerek marjinal olarak daha olumluydu. ABD'nin çıkarlarıyla ilgili anlaşmalara ilişkin en olumlu değerlendirme, yüzde 41'lik bir çoğunluk etkinin olumlu ve yüzde 34'lük bir olumsuzluk olduğunu söyledi. Tunus'ta neler oluyor? 25 Temmuz'da Tunus Cumhurbaşkanı Kais Saied parlamentoyu görevden aldı, anayasayı askıya aldı ve olağanüstü hal ilan etti. Bazı Tunuslular , Batılı gözlemcilere, onun eylemlerini darbe olarak nitelendirdikleri için, bunun demokrasiyi siyasi felçten ve İslamcı Ennahda Partisi'nden kurtarmak için yapılan popüler bir hareket olduğunu öne sürerek sert çıkıştılar. Anketimiz, akademisyenlerin ikna olmadığını gösteriyor: Yüzde 58'i bunun bir darbe olduğunu söylerken, yalnızca yüzde 14'ü aynı fikirde değil. İlginç bir şekilde, yüzde 28'i bilmediklerini söyledi - anketteki herhangi bir soruya verilen bu tür en büyük yanıt. Darbelerle ilgili akademik literatüre belki daha aşina olan siyaset bilimciler, diğer disiplinlerden akademisyenlere kıyasla darbeyi darbe olarak adlandırma olasılıkları yüzde sekiz daha fazlaydı. Genel olarak, akademisyenlerin yüzde 76'sı cumhurbaşkanının bu eylemlerinin Tunus'ta demokrasiyi bundan on yıl sonra daha az olası hale getirdiğini değerlendirdi. Peki ya İran - ve nükleer anlaşma ? Ayrıca, Başkan Donald Trump'ın üç yıl önce çekildiği İran ile 2015 nükleer anlaşması olan Kapsamlı Ortak Eylem Planı'na ABD'nin geri dönmesini de sorduk. Anket, ankete katılanların yüzde 69'unun ABD'nin anlaşmaya geri dönmesinin İran'ın önümüzdeki 10 yıl içinde nükleer silah sahibi olma olasılığını azaltacağına inandığını ortaya koydu. Bu, Şubat ayındaki anketten bu yana sekiz puanlık önemli bir düşüş. Yüzde 35'inin ABD'nin anlaşmaya dönmesinin aradan geçen yedi ay içinde daha az olası olduğunu söylediğini, yüzde 39'unun ise olasılığın aynı kaldığını söylediğini gördük. Nükleer anlaşmayı daha az olası görenlerin yüzde 46'sı ABD'yi, yüzde 18'i İran'ı suçladı. Bu son anket bize tutumların neden değiştiğini söylemiyor, ancak sert bir İran cumhurbaşkanının seçilmesi , İran'ın uranyum zenginleştirme sürecinin hızlandırılmış hızı ve çıkmaza giren müzakereler büyük olasılıkla umutları azalttı. Bilim adamları daha az iyimser hale geldi Biden yönetimine altı ay kala, Orta Doğulu bilim adamları bölge hakkında daha karamsar bir değerlendirme yaptılar. Sadece daha az akademisyen İsrail ve Filistin topraklarında iki devletli bir sonuç için umut görmekle kalmıyor, aynı zamanda şimdi yüzde 80'i yokluğunun İsrail'in apartheid benzeri bir rejim olacağını garanti edeceğini söylüyor. Akademisyenler ayrıca Tunus'ta demokrasiyi ve İran nükleer anlaşmasına dönüşü daha az olası görüyorlar. Ve Washington'daki 2021'deki Abraham Anlaşmaları ile ilgili kutlama havasının aksine , etkinin bölge için çoğunlukla olumsuz olduğunu düşünüyorlar. Shibley Telhami (@ShibleyTelhami) is Anwar Sadat professor for peace and development and director of the Critical Issues Poll at the University of Maryland, and a nonresident senior fellow at the Brookings Institution. He is co-author of the “The Peace Puzzle: America’s Quest for Arab-Israeli Peace, 1989-2011” and of a forthcoming sequel on the Obama and Trump presidencies.