Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, 2020 yılındaki İzmir Depremi sonrasında kurulan Meclis Araştırma Komisyonu raporunda yer alan öneri ve tedbirlerin yasal dayanağa kavuşturulması için 40 maddelik kanun teklifini Meclis Başkanlığı’na sundu. Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu ve depremler sonucunda yaşanan can ve mal kayıpları nedeniyle toplumsal hayatın olumsuz etkilendiğini belirten Kenanoğlu, depremlerden doğan zararların en aza indirilmesi için 16 Temmuz 2021 tarihli 268 maddelik Deprem Araştırma Komisyonu Raporu‘nun güvence altına alınması gerektiğini ifade etti. Türkiye aktif bir deprem ülkesi olarak sıklıkla yıkıcı depremler ile karşı karşıya kalmakta, meydana gelen hasar ve can kayıpları nedeniyle toplumsal hayat her yönüyle büyük ölçüde olumsuz etkilenmektedir. Çok geniş bir yelpazede tüm toplumu ve hayatın her alanını etkilemesi depremlerin çok boyutlu bir mesele olduğunu ve pek çok disiplini ilgilendiren doğasını açıkça ortaya koymaktadır. Dünyanın aktif deprem kuşaklarından birinde yer almamız nedeni ile var olan deprem tehlikesinin derinlemesine analiz edilmesi ve deprem risklerinin de çok disiplinli olarak yürütülecek kapsamlı çalışmalarla azaltılması ölçüsünde depremlerin afete dönüşmemesi sağlanabilmektedir. Depremler tüm yıkıcı etkilerine rağmen belirli aralıklarla meydana gelen afetler olduğundan zamanla unutularak gündemden çıkmaktadır. Bu açıdan gündem sürekliliğinin, depremselliği yüksek olan ülkemizde deprem risklerinin azaltılması önem arz etmektedir. 30/10/2020 tarihinde İzmir’in başta Seferihisar ve Bayraklı ilçelerini etkileyen 6.9 ölçeğinde olan ve 102 vatandaşımızın hayatını yitirmesine, binden fazla vatandaşımızın yaralanmasına ve büyük maddi hasara neden olan deprem sonrası; Mecliste grubu bulunan beş siyasi partinin ortak önerisi ile “Depreme Karşı Alınabilecek Önlemlerin ve Depremlerin Zararlarının En Aza İndirilmesi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Meclis Araştırma Komisyonu” (kısaca Deprem Araştırma Komisyonu olarak anılacaktır) kurulmuş ve 10.11.2020 tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Üç aylık çalışma süresi tanınan Deprem Araştırma Komisyonuna artı bir ay daha süre tanınmış, toplam dört aylık çalışma süresi boyunca 18 toplantı yapılmış ve 16/07/2021 tarihinde 500 sahifeden oluşan ve içerisinde 268 tedbirin/önerinin yer aldığı 278 Sıra Sayılı raporunu yayımlamıştır. Deprem Araştırma Raporunun dördüncü ve son bölümünde; deprem risk ve zararlarının azaltılması ve deprem konusunda ülkemizde her alanda alınması elzem tedbirler ile mevzuat değişikliklerine dair önerilere yer verilmiştir. Söz konusu Bölümünde yer alan “Sonuç ve Öneriler” kısmında; Deprem Bilgi Sistemi, Risklerin Belirlenmesi, Yer Bilimsel Etütler ve Planlamalar, Yapı Güvenliği, İmar, Denetim ve Yapı Kullanımı, Kentsel Dönüşüm, Mevzuat, Uygulama, İzleme ve Denetim Sistemi, Finansman Yönetimi, Toplumsal Farkındalık ve Deprem Sonrası başlıklı 11 ana başlıkta sıralanan ve yerine getirilmesi gereken 268 tedbir arasında mevzuat değişikliğine ihtiyaç duyulan öneriler de sıralanmıştır. Bu Kanun Teklifim, olası bir depremden daha fazla zarar görülmemesi için Deprem Araştırma Komisyonu Raporunda yer alan öneri ve tedbirlerin bir an önce yasal dayanağa kavuşturulması amacıyla verilmiştir. MADDE GEREKÇELERİ MADDE 1- 7269 sayılı Kanun uygulamasında, olası memnuniyetsizlik ve mağduriyetlerin asgari düzeye indirilmesi ile şartlar dâhilinde ihtiyaç ve taleplere en uygun konutun verilebilmesini teminen, konutların; -rastgele kurayla dağıtılması yerine- öncelikle hak sahiplerinin mevcut komşuluk durumlarının korunmasına, konutların büyüklüğüne, kat ve bölge tercihlerine yönelik taleplerin alınarak gruplandırılması, daha sonra taleplerine uygun kura gruplarına dâhil edilen ve aynı yönde talepte bulunan hak sahiplerinin kendi içlerinde kuraya tabi tutulmasının sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 2- Meydana gelen deprem sonrasında konutları yıkılan veya oturulamayacak derecede ağır hasar gören depremzedelere 7269 sayılı Kanun kapsamında kullandırılan hazır konut kredisi tutarlarının, standart bir bedel olarak belirlenmesi yerine maliyetlerin bölgeden bölgeye farklılık göstermesi nedeniyle kredinin kullanılacağı il/ilçedeki ortalama konut maliyetleri göz önüne alınarak bölgeye özgü olacak şekilde tespit edilmesi amaçlanmıştır. MADDE 3- 7269 sayılı Kanunda meydana gelen depremler sonrasında gerçekleştirilecek hasar tespit işlemlerinin mülga Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nca yapılacağı belirtilmiş olmakla birlikte zaman içerisinde mülga Bakanlığın hizmet birimlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile AFAD arasında görev alanına göre dağıtılması sonucu hasar tespit işlemlerini yürütmekten sorumlu kurumun belirlenmesinde tereddüt oluşmuştur. Afet ve Acil Durum Müdahale Yönetmeliği ile hasar tespit sürecine ilişkin iş ve işlemlerin icracı bir bakanlık olarak personel ve teknik kapasitesi gelişmiş Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütüleceği düzenlenmiştir. Normlar hiyerarşisi ilkesi çerçevesinde hasar tespit işlemlerini yürütmekle görevli ve yetkili kurumun belirlenmesi, uygulamada çalışmaların daha etkin yürütülmesi ile sahada kurumlar arası bilgi ve veri akışının verimli işlemesini amaçlanmıştır. MADDE 4- Zor şartlar altında, hayati tehlikelere maruz kalarak çalışan itfaiye personelinin statüsünün belirlenmesi ve ülke çapında aynı standart ve haklara sahip olması amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ilgili mevzuatta gerekli değişiklikler yapılarak itfaiyecilik bir meslek sınıfı olarak tanımlanması amaçlanmıştır. MADDE 5- Zor şartlar altında, hayati tehlikelere maruz kalarak çalışan itfaiye personelinin statüsünün belirlenmesi ve ülke çapında aynı standart ve haklara sahip olması amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ilgili mevzuatta gerekli değişiklikler yapılarak itfaiyecilik bir meslek sınıfı olarak tanımlanması amaçlanmıştır. MADDE 6- Yerel yönetimlerin kentsel dönüşüm projelerinde kullanmaları amacıyla emlak vergisi gelirlerinden pay ayrılması amaçlanmıştır. MADDE 7- Deprem zararlarının azaltılması çalışmalarının hayatın birçok alanını ilgilendirmesi ve ayrıca toplumun başta depremler olmak üzere afet bilincinin artırılmasını sağlamak amacıyla, deprem ve afetlerle ilgili dersler sadece ilgili teknik alanlarda değil, eğitim fakülteleri ve sosyal bilimler bölümleri de dâhil olmak üzere her alanda verilmeli ve bu derslerin zorunlu olması amaçlanmıştır. MADDE 8- İnsan Hakları Eylem Planında yer alan bilirkişilik sisteminin kalitesinin artırılması ve öngörülebilirliğinin sağlanması hedefi kapsamında belirlenen faaliyetlerin yanı sıra; deprem riskinin azaltılmasına yönelik uygulamaların yargısal denetiminde görev alacak bilirkişilerin somut olayda ihtiyaç duyulan alt uzmanlık alanlarını içeren meslek uzmanlarından seçilmesi ve bilirkişi listelerinin bu ihtiyaç doğrultusunda güncellenmesi ve Bilirkişilik Kanununda bilirkişilerin cezai sorumluluğunun düzenlenmesi amaçlanmıştır. MADDE 9- Yapısal risklerin değerlendirilmesi için Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarında inşaat mühendisi bir üyenin olması yasal olarak zorunlu hale getirilmesi amaçlanmıştır. MADDE 10- Yerli yapı malzemelerinin geliştirilmesi ile maliyetler azaltılacağından kentsel dönüşüm uygulamalarında üretim teknolojisinde maliyeti düşüren yenilikler içeren yerli ve hafif yapı malzemelerinin kullanılmasını teşvik edecek şekilde KDV indirimi uygulanması amaçlanmıştır. MADDE 11- Çevre düzeni planlarının onaylı “arazi kullanımına esas jeolojik etüt raporu” ve imar planlarının ise onaylı “jeolojik-jeoteknik etüt veya mikrobölgeleme etüt raporu” dikkate alınarak hazırlanması amaçlanmıştır. MADDE 12- Mekânsal planlarda esas alınacak sakınım önlemleri ve risk azaltım kriterlerinin, Türkiye’de farklı düzey ve ölçeklerdeki yaşam çevrelerini tehdit eden tehlikelerle ilişkili riskleri azaltacak önlemlerin sistemli ve planlı yöntemlerle kavuşturulması amaçlanmıştır. MADDE 13- Jeolojik-jeoteknik ve mikrobölgeleme çalışmaları esas alınarak imar planları yapılmış olan yerlerde, yeni bilimsel çalışmalar ile diri fay tespit edilmesi halinde bu bilimsel çalışmaların MTA tarafından değerlendirilerek Türkiye Diri Fay Haritasına işlenmesi ve diri fayın oluşturacağı yüzey faylanması ve belirlenecek fay sakınım zonunun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın koordinasyonunda planlara işlenmesi amaçlanmıştır. MADDE 14- İmar Planlarının üst ölçekli planlara ve mevzuata uygunluğunun sağlanmasında, planı yapan ve onaylayan idarenin sorumlu olduğu ve son noktada belediye meclislerinin yetkili olması amaçlanmıştır. MADDE 15- İstisnai durumlar dışında, her şantiye şefinin sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmesi ve şantiye şefliğinin üstlenilmesinde; yapım işinin konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün ve ilgili imalatların oranının dikkate alınması, ilgili idarelerce keyfi uygulamaların sonlandırılması ve gerçeğe aykırı beyanda bulunarak şantiye şefliği üstlenilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. MADDE 16- Proje müellifleri, şantiye şefi, yapı denetim kuruluşu sorumluları, denetçi ve yardımcı kontrol elemanı mimar ve mühendisler ile fennî mesullerin mesleklerini ifa ederken yapmış oldukları hata, ihmal, eksiklik ve kaza sonucunda tazminat ödemek durumunda kalmaları halinde söz konusu bedellerin “Mesleki Sorumluluk Sigortası” kapsamında karşılanabilmesine imkan sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 17- Deprem riski yüksek bölgelerdeki belediyelerin yıllık yatırım bütçelerinin %10’unu kentsel dönüşüm projeleri için ayırmaları ve ayrılan kaynağın yerinde kullanılması amaçlanmıştır. MADDE 18- Yerleşim yerlerinde imar, plan ve proje işlemleri, 3194 sayılı Kanun ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, 5216 ve 5393 sayılı Kanunlarla ilgili belediyelerin görev, yetki ve sorumluluk alanı içerisinde yer almakla birlikte 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile AFAD’ın görevleri arasına, görev, yetki ve sorumluluk alanı ile bağdaşmayan icrai nitelikte “depremde zarara uğraması muhtemel yerler ile zarara uğramış yerlerin imar, plan ve proje işlemlerini yapmak.” görevi eklenmiştir. Ortaya çıkan mevzuattan kaynaklı kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk çakışmasının önlenmesi amacıyla imar, plan ve proje işlemlerinin; depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için herhangi bir ayrım yapılmaksızın, bütüncül bir bakış açısıyla, merkezi düzeyde hâlihazırda bu iş ve işlemleri yapmakla görevli ve sorumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uhdesinde yürütülmesi amaçlanmıştır. MADDE 19- Proje müellifleri, şantiye şefi, yapı denetim kuruluşu sorumluları, denetçi ve yardımcı kontrol elemanı mimar ve mühendisler ile fennî mesullerin mesleklerini ifa ederken yapmış oldukları hata, ihmal, eksiklik ve kaza sonucunda tazminat ödemek durumunda kalmaları halinde söz konusu bedellerin “Mesleki Sorumluluk Sigortası” kapsamında karşılanabilmesine imkan sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 20- 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 21 inci maddesi ile yürürlük tarihinden önce tespiti yapılmış olan orta hasarlı binaların güçlendirilmesi için başvuru süresinde bir kısıtlama konulmaksızın, alınan güçlendirme izin belgelerinin süresi beş yıl olarak belirlenmiştir. Süresi içerisinde güçlendirilemeyen binalar için güçlendirme izin belgesi başvurusunun tekrarı mümkün olmakta ve süreç ucu açık bir hale gelmektedir. Bu maddenin yürürlüğe girmesinden sonra orta hasarlı olarak tespit edilmiş veya edilecek binaların 7269 sayılı Kanunun 13 ve 14’üncü maddelerindeki hükümler doğrultusunda bir yıllık süre içerisinde güçlendirilmesi, güçlendirilmeyen binaların ise ağır hasarlı statüsüne alınarak yıkılması gerekmektedir. Orta hasarlı binaların can ve mal güvenliği açısından ivedilikle güçlendirilmeleri gerektiğinden 3194 sayılı Kanunun geçici 21 inci maddesinde, güçlendirme izin belgesi başvurusuna süre tahdidi getirilmesi ve zamanında güçlendirme yapılmaması halinde başvurunun kalıcı olarak iptalinin sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 21- 2009 yılından önce onaylı ve halen yürürlükte olan imar planlarının güncellenmiş plana esas jeolojik, jeolojik-jeoteknik veya mikrobölgeleme etüt raporlarına uygun olarak en kısa sürede revize edilmesi amaçlanmıştır. MADDE 22- 2021 yılı itibarıyla uygulamaya geçirilmesi planlanan “Bina Kimlik Sistemi” ile ilk etapta, 4708 sayılı Kanuna tabi olarak denetimi yapılan ve yapı kullanma izin belgesi almış olan yapıların periyodik denetimleri yapılacak olup, 4708 sayılı Kanuna tabi olmayan yapıların da (2000 yılı öncesi yapılar önceliklendirilerek) ilgili idarelerce periyodik denetime tabi tutulması ve denetim sonuçlarının Bina Kimlik Sistemine aktarılması; periyodik denetimler sonrasında yıkılacak derecede riskli bina olarak idarelerce tespiti yapılan yapılar hakkında 3194 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi doğrultusunda yürütülmesi gereken iş ve işlemlerin ivedilikle yerine getirilmesi, aksi takdirde ilgili idarelerin bu yapılarda meydana gelebilecek can ve mal kayıplarından dolayı sorumlu olması amaçlanmıştır. MADDE 23- Zemin etüt saha çalışmaları ile zemin etüt raporlarının denetimine ilişkin olarak, zemin etüt raporlarının yapı denetim sisteminde ada/parsel vb. bilgileri doğrultusunda girilebilmesi ve daha sonrasında “Yapıya İlişkin Bilgi Formu” (YİBF) alınması, akabinde de, bu bilgilerin YİBF’e aktarılması yönünde sistemde gerekli düzenlemelerin yapılması, zemin etüdünü yapan ilgililerin sahada olduğunun parmak izi, sondaj fotoğrafları ve konum bilgisi içeren mobil aplikasyon vb. uygulamalar ile kontrol edilmesi, karot fotoğrafları ile zemin etüdüne ilişkin arazi ve deney sonuçlarının müdahalesiz olarak sisteme aktarılması için cihazlar üretilmesi (EBİS’teki gibi), ayrıca zemin etüt çalışmalarının yerinde denetimi konusunda çevre ve şehircilik il müdürlüğü ve/veya belediye tarafından denetim yapılması amaçlanmıştır. MADDE 24- Yapılarda kullanılan malzemelerin kalitesini artırmak üzere, sertleşmiş beton deneyleri için yapılan çipli ve çevrim içi sistemin (EBİS), çelik donatı için de uygulanması, inşaat mahalline gelen çelik donatı numunelerinden alınacak örnekler üzerinden yapılan deney sonuçlarının sertleşmiş beton deney sonuçlarında olduğu gibi müdahalesiz şekilde sisteme aktarılması ve buna ilişkin geliştirilecek cihaz ve mobil uygulamaların kullanılabilmesi amaçlanmıştır. MADDE 25- Özel sektörde çalışan arama ve kurtarma gönüllülerinin de deprem sonrasında arama ve kurtarma çalışmalarına katıldıkları süre boyunca herhangi bir hak kaybına uğramaksızın görevli/izinli sayılmaları amaçlanmıştır. MADDE 26- Yerleşim yerlerinde imar, plan ve proje işlemleri, 3194 sayılı Kanun ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, 5216 ve 5393 sayılı Kanunlarla ilgili belediyelerin görev, yetki ve sorumluluk alanı içerisinde yer almakla birlikte 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile AFAD’ın görevleri arasına, görev, yetki ve sorumluluk alanı ile bağdaşmayan icrai nitelikte “depremde zarara uğraması muhtemel yerler ile zarara uğramış yerlerin imar, plan ve proje işlemlerini yapmak.” görevi eklenmiştir. Ortaya çıkan mevzuattan kaynaklı kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk çakışmasının önlenmesi amacıyla imar, plan ve proje işlemlerinin; depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için herhangi bir ayrım yapılmaksızın, bütüncül bir bakış açısıyla, merkezi düzeyde hâlihazırda bu iş ve işlemleri yapmakla görevli ve sorumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uhdesinde yürütülmesi amaçlanmıştır. MADDE 27- Yerleşim yerlerinde imar, plan ve proje işlemleri, 3194 sayılı Kanun ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, 5216 ve 5393 sayılı Kanunlarla ilgili belediyelerin görev, yetki ve sorumluluk alanı içerisinde yer almakla birlikte 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile AFAD’ın görevleri arasına, görev, yetki ve sorumluluk alanı ile bağdaşmayan icrai nitelikte “depremde zarara uğraması muhtemel yerler ile zarara uğramış yerlerin imar, plan ve proje işlemlerini yapmak.” görevi eklenmiştir. Ortaya çıkan mevzuattan kaynaklı kurumlar arası görev, yetki ve sorumluluk çakışmasının önlenmesi amacıyla imar, plan ve proje işlemlerinin; depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için herhangi bir ayrım yapılmaksızın, bütüncül bir bakış açısıyla, merkezi düzeyde hâlihazırda bu iş ve işlemleri yapmakla görevli ve sorumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uhdesinde yürütülmesi amaçlanmıştır. MADDE 28- İlgili mevzuatta düzenleme yapılarak ülkemiz genelindeki tüm yerel yönetimlerin bütçelerinin belirli bir yüzdesinin özellikle kentsel dönüşüm projeleri için ayrılmasında yarar görülmektedir. Ayrıca, deprem riski yüksek bölgelerdeki belediyelerin yıllık yatırım bütçelerinin %10’unu kentsel dönüşüm projeleri için ayırmaları ve ayrılan kaynağın yerinde kullanılması amaçlanmıştır. MADDE 29- Kentsel dönüşüm alanı olarak ilan edilen bölgeler ile sınırlı olarak; üzerine bina yapılmak suretiyle vatandaşın kullanımında olan ancak halen mülkiyeti hazine veya diğer kamu idarelerine ait taşınmazlara ilişkin “mülkiyet sorunu”nun bertaraf edilmesi, kentsel dönüşüm alanları dâhilindeki bu durumda olan vatandaşlara, mülkiyet haklarını kazanmaları için bir fırsat sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 30- Hatalı arsa paylarının düzeltilmesi için kat malikleri tarafından açılmış/açılacak olan davaların olabildiğince hızlı ve öncelikli olarak sonuçlanması amaçlanmıştır. MADDE 31- Doğal afet sigortası sisteminde tahsil edilen poliçe bedelinin üzerine ilave edilecek en az % 5’lik meblağın, oluşturulacak deprem fonuna aktarılarak deprem zararlarının azaltılması çalışmaları için kullanılması amaçlanmıştır. MADDE 32- Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar (RYTEİE)’da yer alan hızlı tarama metodu geliştirilmeli ve bu yöntem yapıların önceliklendirilmesinde kullanılmalıdır. Yapılacak önceliklendirmede yapılar üç farklı (riskli yapı, incelenmesi gereken yapı, risksiz yapı) sınıfta gruplandırılmalıdır. Bu kapsamda, incelenmesi gereken yapılardan RYTEİE’ye göre yapılan detaylı analiz sonucunda riskli olanların da dâhil edilmesi ile alandaki riskli yapı sayısının % 65’i aşması halinde, o alanın “deprem açısından riskli alan” olarak ilan edilmesi amaçlanmıştır. MADDE 33- Depreme karşı dayanıklı hale getirilmek üzere yeniden inşa edilecek konutlara devlet tarafından sağlanacak krediyi geri ödeme imkânı olmayanların konutlarının, oluşturulacak deprem fonundan kaynak sağlanarak kamu tarafından kentsel dönüşümün gerçekleştirilmesinde, hak sahiplerine ömür boyu ücretsiz kullanım hakkı tanınmasında ve varislerine ise öncelikli alım hakkı verilmesi amaçlanmıştır. MADDE 34– 6306 sayılı Kanun kapsamında sağlanan faiz desteğinin sabit baz puan üzerinden uygulanmasının, faiz oranlarının değişmesi karşısında bir önceki döneme oranla farklı miktarda destek sağlanmasına yol açtığı, bu yöntemin piyasa koşullarına yeterince uyum sağlayamadığı değerlendirilmekte olup faiz desteğinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hesaplanan konut kredilerine uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranının % 50’si esas alınarak belirlenmesinin daha uygun olacağı, bu şekilde kentsel dönüşüm uygulamalarına daha fazla katkı sağlanması amaçlanmıştır. MADDE 35- Deprem zararlarını azaltmaya yönelik politikaların hızlı bir şekilde uygulamaya konulabilmesi için merkezi yönetim bütçesinden ve muhtelif işlemlere konulacak vergilerden kaynak aktarılarak deprem başta olmak üzere afet risklerini azaltmaya yönelik çalışmalara finansman desteği sağlayacak sürdürülebilir bir “Deprem Fonu”nun oluşturulması amaçlanmıştır. MADDE 36- Tespit edilen afete maruz bölgelerde afet tehlikesinin giderilmesine yönelik AFAD tarafından yapılan jeolojik-jeoteknik etüt raporları ile afet tehlikesinin giderilmesinden sonra imar planlaması kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca plana esas jeolojik-jeoteknik etütlerin tekrar yapılması emek, zaman ve ekonomik kayıplara sebebiyet verdiğinden söz konusu mükerrer uygulamanın giderilmesi amaçlanmıştır. MADDE 37- İnsan Hakları Eylem Planında yer alan bilirkişilik sisteminin kalitesinin artırılması ve öngörülebilirliğinin sağlanması hedefi kapsamında belirlenen faaliyetlerin yanı sıra; deprem riskinin azaltılmasına yönelik uygulamaların yargısal denetiminde görev alacak bilirkişilerin somut olayda ihtiyaç duyulan alt uzmanlık alanlarını içeren meslek uzmanlarından seçilmesi ve bilirkişi listelerinin bu ihtiyaç doğrultusunda güncellenmesi amaçlanmıştır. MADDE 38- Bilirkişilik Kanununda bilirkişilerin cezai sorumluluğunun düzenlenmesi amaçlanmıştır. MADDE 39- Yürürlük maddesidir. MADDE 40- Yürütme maddesidir. DEPREME KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER İLE DEPREMLERİN ZARARLARININ EN AZA İNDİRİLMESİ AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ MADDE 1- 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Bu Kanun uyarınca konut tahsisi yapılması durumunda öncelikle hak sahiplerinin kat ve bölge tercihlerine yönelik taleplerin alınması suretiyle gruplandırma yapılır, sonrasında talebe uygun kura grupları oluşturulur ve aynı yönde talepte bulunan hak sahipleri kendi içinde kuraya tabi tutulur.” MADDE 2- 7269 sayılı Kanunun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Bu fıkra kapsamında kullandırılan hazır konut kredisi tutarları, kredinin kullanılacağı il/ilçedeki ortalama konut maliyetleri göz önüne alınarak bölgeye özgü olacak şekilde tespit edilir.” MADDE 3- 7269 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 14- Hasar tespit, altyapı, enkaz kaldırma, yangın, kimliklendirme ve defin hizmetleri için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ulusal düzeyde hazırlık yapılır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı; afet enkaz kaldırma grubu, afet alt yapı grubu, afet hasar tespit grubu, afet yangın grubu ile afet kimliklendirme ve defin grubu ana çözüm ortağıdır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ana çözüm ortağı olduğu grupların görev ve sorumlulukları kapsamında; a) Afet ve acil durumlarda meydana gelen yangınlara müdahale çalışmalarının yürütülmesine, b) Vefat edenlerin kimliklendirme ve defin işlemlerinin yerine getirilmesine, c) Afet bölgesinde hasar görmüş ve yıkılması gereken binaların yıkılması ve enkazın kaldırılmasına, d) Su, kanalizasyon, arıtma tesisi gibi hasar gören alt yapının acil onarımının yapılması ve en kısa sürede bu hizmetlerin normale dönmesine, e) Yapı stoğunda meydana gelen yaklaşık ön hasar boyutunu ivedilikle belirleyerek hasar tespit hizmetlerinin yapılmasına, yönelik koordinasyondan sorumludur.” MADDE 4- 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “XIII- İTFAİYE HİZMETLERİ SINIFI Bu sınıf, belediye itfaiye teşkilatında yangın personeli olarak çalışan itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanını kapsar.” MADDE 5- 657 sayılı Kanunun eki (I) sayılı Ek Gösterge Cetveline aşağıdaki bölüm eklenmiştir. IX-İTFAİYE HİZMETLERİ SINIFI a) Daire Başkanları 1 4200 b) Kadroları bu sınıfa dâhil olup Daire Başkanları dışında kalanlar 1 2 3 4 5 6 7 8 3600 3000 2200 2100 1800 1700 1500 1400 MADDE 6- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “Kentsel dönüşüm projeleri EK MADDE 3- Belediyeler, kentsel dönüşüm projelerinde kullanılmak üzere emlak vergisi gelirlerinden %20 oranında pay ayırırlar.” MADDE 7- 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Tüm yükseköğretim kurumlarında, deprem ve afetlerle ilgili zorunlu dersler verilir.” MADDE 8- 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A maddesinin (1) numaralı fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir. “g) 6306 sayılı Kanunun uygulamasına ilişkin diğer işlemler. h) Deprem riskinin azaltılmasına yönelik uygulamalar.” MADDE 9- 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 54’üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Yapısal risklerin değerlendirilmesi için koruma bölge kurullarında inşaat mühendisi bir üyenin olması zorunludur.” MADDE 10- 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 28 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çerçevesinde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm hizmetlerinde kullanılan yerli ve hafif yapı malzemeleri için bu oran %50 indirimli uygulanır.” MADDE 11- 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 6’ncı maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Çevre düzeni planları, onaylı arazi kullanımına esas jeolojik etüt raporları ve imar planları ise onaylı jeolojik-jeoteknik etüt veya mikrobölgeleme etüt raporları dikkate alınarak hazırlanır.” MADDE 12- 3194 sayılı Kanuna 6’ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir. “Kentsel risk analizi ve sakınım planlaması: MADDE 6/A- Afet ve diğer kentsel risklerin yüksek olduğu yerleşim yerleri veya yapılı kentsel çevre için, gerekli görülmesi halinde kentsel risk analizleri veya sakınım planlaması çalışmaları yapılır. Afet ve diğer kentsel riskler için yapılmış risk azaltıcı tedbirler planlarda dikkate alınır.” MADDE 13- 3194 sayılı Kanunun 8’inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. “İmar planlarının üst ölçekli planlara ve mevzuata uygunluğunun sağlanmasında, planı hazırlayan ve onaylayan idare sorumludur. Planlar, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Jeolojik-jeoteknik ve mikrobölgeleme çalışmaları esas alınarak imar planları yapılmış olan yerlerde, yeni bilimsel çalışmalar ile diri fay tespit edilmesi halinde, bu bilimsel çalışmalar Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirilir ve tespit edilen diri fay, Türkiye Diri Fay Haritasına işlenir. Diri fayın oluşturacağı yüzey faylanması ve belirlenecek fay sakınım zonu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda imar planlarına işlenir.” MADDE 14- 3194 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Belediyeler tarafından yapılan ve onaylanan imar planları, 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre ilan sürecine başlanıldığında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği il müdürlüklerince incelenir. İnceleme sonucu oluşturulan rapor, bilgilendirme amaçlı olarak belediye meclislerinde görüşülmek üzere ilgili belediyelere gönderilir.” MADDE 15- 3194 sayılı Kanunun 28 inci maddesine sekizinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Şantiye şefleri, yalnızca bir yapı için ve tam zamanlı olarak çalıştırılabilir. Yapım işinin konusu, niteliği, büyüklüğü ve ilgili imalatların oranı dikkate alınarak yapıda birden fazla şantiye şefi çalıştırılması zorunluluğu getirilebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.” MADDE 16- 3194 sayılı Kanunun 42’nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ve şantiye şefine” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiştir. “18, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41 inci maddelerde belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere ikibin Türk Lirası, bu fiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde dörtbin Türk Lirası, can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir. 28 inci maddede belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya maddeye aykırı davranan şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere yüzbin Türk Lirası idari para cezası verilir.” MADDE 17- 3194 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin yedinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Bu fıkra uyarınca belediye ve büyükşehir belediyelerine aktarılan tutarların kentsel dönüşüm projelerinde kullanılması zorunludur.” MADDE 18- 3194 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 10- İmar, plan ve proje işlemleri; depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için herhangi bir ayrım yapılmaksızın, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülür.” MADDE 19- 3194 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “Mesleki Sorumluluk Sigortası EK MADDE 11- Proje müellifleri, şantiye şefleri, yapı denetim kuruluşu sorumluları, denetçi ve yardımcı kontrol elamanı mimar ve mühendisler ile fennî mesullerin mesleklerini ifa ederken yapmış oldukları hata, ihmal, eksiklik veya kaza sonucunda tazminat ödemek durumunda kalmaları hâlinde söz konusu bedeller, Mesleki Sorumluluk Sigortasından karşılanır.” MADDE 20- 3194 sayılı Kanunun geçici 21 inci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Birinci fıkra uyarınca verilecek güçlendirme izni, 31/12/2023 tarihine kadar talep edilebilir. Güçlendirme izni verilen ancak güçlendirme işleminin, iznin verildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yaptırılmadığı tespit edilen yapılarda verilen izin iptal edilir.” MADDE 21- 3194 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 26- 2009 yılından önce onaylı ve halen yürürlükte olan imar planları, güncellenmiş plana esas jeolojik, jeolojik-jeoteknik veya mikrobölgeleme etüt raporlarına uygun olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde revize edilir.” MADDE 22- 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanununun ek 1 inci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “2000 yılından önce yapılmış olanlar öncelikli olmak üzere, bu Kanun kapsamında olmayan yapılar da ilgili belediye veya valilik tarafından denetlenir. Denetim sonuçları Bina Kimlik Sistemine aktarılır. Denetimler sonucunda yıkılacak derecede tehlikeli olduğu anlaşılan yapılara ilişkin olarak 3194 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi uyarınca gerekli işlemler yapılır. Bu fıkraya aykırı hareket eden idareler, meydana gelen hasardan müştereken ve müteselsilen sorumludur.” MADDE 23- 4708 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “Zemin etüdü çalışmalarının denetlenmesi EK MADDE 2- Bakanlık zemin etüt saha çalışmaları ile zemin etüt raporlarının denetimine ilişkin olarak; a) Zemin etüt raporlarının, Yapı Denetimi Sistemine (Sistem) yapının ada/parsel gibi bilgileri doğrultusunda aktarılabilmesinde, b) Zemin etüt raporları Sisteme aktarıldıktan sonra Yapıya İlişkin Bilgi Formu (YİBF) alınabilmesi ile YİBF’nin Sisteme kaydedilmesinde, c) YİBF’nin Sisteme kaydedilmesinden sonra zemin etüdünü yapan ilgililerin sahada olduğunun parmak izi, sondaj fotoğrafları ve konum bilgisi içeren mobil uygulamalar ile kontrol edilmesinde, d) Karot fotoğrafları ile zemin etüdüne ilişkin arazi ve deney sonuçlarının Sisteme müdahalesiz olarak aktarıldığının denetlenmesi ile bu amaçla cihazlar üretilmesinde, sorumlu ve yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin gerekli alt yapı, Bakanlıkça 6 ay içerisinde oluşturulur. İlgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği il müdürlüğü ve belediye, zemin etüt çalışmalarının yerinde denetimi konusunda birlikte sorumlu ve yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar 6 ay içinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” MADDE 24- 4708 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 3- Bu Kanun kapsamında denetimi yürütülen yapılardan taze beton numunelerinin alınması ve bunlara yönelik deneylerin yapılması sırasında yapının çelik donatısından numune alınması ve bunlara yönelik deneylerin yapılması zorunludur. Bu deneylere ilişkin bilgiler Elektronik Beton İzleme Sisteminin (Sistem) ilgili kısmına kaydedilir. Bu kayda ilişkin arazi ve deney sonuçlarının Sisteme müdahalesiz olarak aktarıldığının denetlenmesi ile bu amaçla cihazlar üretilmesinde Bakanlık sorumlu ve yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin gerekli alt yapı, Bakanlıkça 6 ay içerisinde oluşturulur. Yapı denetim kuruluşları, beton ve çelik çubuk deneylerini yapacak laboratuvar kuruluşlarını Bakanlıkça oluşturulan elektronik ortamda belirler. Belirlenen kuruluşlar, yapı sahibi ile 1 ay içinde sözleşme imzalamak zorundadır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar 6 ay içinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” MADDE 25- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 55 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “l) Arama ve kurtarma gönüllülerinin afet ve deprem sonrasında arama ve kurtarma çalışmalarına katıldıkları süreler.” MADDE 26- 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için imar, plan ve proje işlemleri bu maddenin kapsamı dışındadır.” MADDE 27- 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Depremde zarar görmesi muhtemel ve zarar görmüş yerler için imar, plan ve proje işlemleri bu maddenin kapsamı dışındadır.” MADDE 28- 5393 sayılı Kanunun 73’üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Deprem riski yüksek yerlerdeki belediyeler (büyükşehir belediyeleri dahil) yatırım bütçesinin en az yüzde onunu kentsel dönüşüm projelerine ayırmak zorundadır.” MADDE 29- 5393 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 13- 73 üncü madde uyarınca kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen bölgelerle sınırlı olarak; üzerine bina yapılmak suretiyle gerçek kişilerin kullanımında olan ancak mülkiyeti hazine veya diğer kamu idarelerine ait taşınmazların mülkiyeti, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde hak sahiplerine devredilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenir.” MADDE 30- 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 316 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “ğ) 22/12/1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanunu hükümlerine göre hatalı arsa paylarının düzeltilmesi için kat malikleri tarafından açılacak davalar.” MADDE 31- 9/5/2012 tarihli ve 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanununun 13’üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(4) Depremde yıkılan ya da ağır hasarlı olup yıkım kararı alınan konutlar için zorunlu deprem sigortası yaptırmış olan hak sahiplerinin alacakları poliçe teminat tutarları, talepleri halinde konut borçlanmaları ile mahsup edilir.” MADDE 32- 16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir. “(2) Yapının risk durumu belirlenirken yapılar; risksiz yapı, incelenmesi gereken yapı ve riskli yapı olmak üzere üç gruba ayrılır. Sınırları Bakanlıkça belirlenecek alanlarda, incelenmesi gereken yapılardan riskli olarak tespit edilenler ile riskli gruptaki yapıların oranının %65 ve üzeri olması hâlinde, bu alanlar deprem açısından riskli alan olarak ilan edilir.” MADDE 33- 6306 sayılı Kanunun 6 ncı maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş; mevcut ikinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkranın üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmış; mevcut üçüncü fıkrasına ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş; mevcut sekizinci fıkrasına aşağıdaki cümle ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. “(2) Birinci fıkra uyarınca tespit edilecek rayiç bedel, Bakanlıkça yetkilendirilen lisanslı değerleme uzmanları tarafından belirlenir. Rayiç bedel belirlenirken arsa payı ile birlikte yapının yıkımdan önceki mevcut konumu, özellikleri, şerefiyesi ve benzeri özellikleri dikkate alınarak değeri belirlenen bağımsız bölüm de hesaba katılır. Bu şekilde belirlenen rayiç bedel, satış veya kamulaştırmaya konu olabilir.” “Bu Kanun uyarınca yapılacak olan kamulaştırmalarda, bedel nakden ve peşin olarak ödenir.” “Kullandırılacak kredi miktarının ve sağlanan faiz desteği oranın artırılması ile ödeme vadesinin uzatılması için gerekli işlemler Bakanlıkça yapılır.” “Kullandırılacak kredi miktarının ve sağlanan faiz desteği oranın artırılması ile ödeme vadesinin uzatılması için gerekli işlemler Bakanlıkça yapılır.” “(16) Depreme karşı dayanıklı hale getirilmek üzere yeniden inşa edilecek konutlara Devlet tarafından sağlanacak krediyi geri ödeme imkânı olmayanların konutları için ek 2 nci maddede yer alan Afet Fonundan kaynak sağlanarak, Bakanlık tarafından kentsel dönüşüm gerçekleştirilir. (17) Onaltıncı fıkra kapsamında inşa edilen konutlar için, hak sahiplerine ömür boyu ve ücretsiz olarak intifa hakkı tanınır ve intifa hakkı sahiplerinin ölümü halinde bunların mirasçılarına önalım hakkı verilir.” MADDE 34- 6306 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin altıncı fıkrasına birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir. “Söz konusu faizin oranı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hesaplanan konut kredilerine uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranının %50’si olarak belirlenir. Kentsel dönüşüm kapsamındaki inşaat faaliyetlerinde malikler ve yüklenici firmalar arasında faiz destekli kredi kullandıracak bankalar ile Bakanlık arasında yapılacak protokollerde kredi ödemeleri, yapılan işin ilerleme oranları ve maliyetlerini gösteren puantaj cetveline göre işi yürüten yüklenici firmaya hakediş bazında yapılır. Kentsel dönüşümde faiz desteği verilen kentsel dönüşüm kredilerinde üç yıl süresince anapara ve faiz geri ödemesi yapılmaz.” MADDE 35- 6306 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “Afet Fonu EK MADDE 2- (1) Deprem ve diğer afetlerin risk ve zararlarını azaltmaya yönelik politikaların hızlı bir şekilde uygulamaya konulabilmesi amacıyla bu alanlara yönelik çalışmalara finansman desteği sağlayacak Afet Fonu kurulmuştur. (2) Fonun gelirleri; Bakanlık bütçesinden aktarılacak ödenek, emlak vergisi ile birlikte tahsil edilen ve tahakkuk eden emlak vergisinin %10’u tutarındaki afet fonu payı ile zorunlu deprem sigortası poliçe tutarları üzerinden %5 oranında kesilecek paydan oluşur.” MADDE 36- 6306 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “Jeolojik ve jeoteknik etütleri EK MADDE 3- (1) Afete maruz kaldığı tespit edilen bölgelerde afet tehlikesinin giderilmesine yönelik olarak Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından jeolojik ve jeoteknik etüt raporları hazırlanmışsa, afet tehlikesinin giderilmesinden sonra imar planlaması kapsamında plana esas jeolojik ve jeoteknik etütler Bakanlık tarafından tekrar yapılmaz.” MADDE 37- 3/11/2016 tarihli ve 6754 sayılı Bilirkişilik Kanununun 10 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(5) Deprem riskinin azaltılmasına yönelik uygulamaların yargısal denetiminde görev alacak bilirkişiler, somut olayda ihtiyaç duyulan alt uzmanlık alanlarını içeren meslek uzmanlarından seçilir.” MADDE 38- 6754 sayılı Kanunun 14’üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(7) Bilirkişilerin hazırladıkları hatalı raporlar dolayısıyla can veya mal kaybı oluşması halinde kusurun ve fiilin ağırlığına göre 3 aydan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” MADDE 39- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 40- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.