Enerji ve maden alanlarında önemli değişiklikler içeren kanun teklifi, Genel Kurulda kabul edildi. Düzenleme ile yenilenebilir enerji projelerinin hızlandırılması, madencilik faaliyetleri için yeni ruhsat ve izin süreçleri ve zeytinlik alanlara yönelik düzenlemeler öne çıkıyor. Kanun, çevre ve enerji sektörlerinde dönüşüm yaratacak kritik maddeler içeriyor.
Çevre ve Enerji Yasasında Köklü Değişiklikler: ÇED Olmadan Proje Onayı Yok!
TBMM’de kabul edilen yeni yasa değişikliği ile çevre ve enerji alanlarında önemli düzenlemeler hayata geçirildi. Artık hiçbir proje, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Kararı olmadan onaylanamayacak. Önceki uygulamalarda sıkça eleştirilen “ÇED Gerekli Değildir Kararı” ifadesi yürürlükten kaldırıldı. Bu adım, ÇED süreçlerinde yaşanan belirsizlikleri ve keyfi uygulamaları ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Maden Kanunu'na Rehabilitasyon Şartı
Maden Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, ruhsat bedeli tanımı güncellenirken, projelerin doğaya etkisini azaltmak amacıyla rehabilitasyon bedeli ayrı bir kalem olarak getirildi. İşletme ruhsatı alan madencilik firmaları, artık aynı tutarda çevresel iyileştirme yükümlülüğü altına da girecek. Bu bedel sadece çevresel onarım faaliyetlerinde kullanılacak.
Zeytinliklerde Madencilik Genişliyor
Tartışma yaratması beklenen bir düzenleme ise zeytinlik alanlarda madenciliğe izin verilmesi oldu. Yeni kanuna göre, zeytin ağaçları taşınarak veya yerine iki katı sayıda yeni ağaç dikilerek madencilik yapılabilecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kamu yararı gerekçesiyle bu alanlarda proje onayı verebilecek.
Ayrıca, yeni zeytinlik alanlarının oluşturulması için Hazine arazileri ya da kamu taşınmazları 20 yıla kadar kiralanabilecek.
Yenilenebilir Enerjiye 2030’a Kadar Teşvik Devam Ediyor
Yasa, yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik eden önemli maddeler de içeriyor. Güneş ve rüzgar enerjisi projelerinde izin, kira ve irtifak bedellerindeki %85 indirim 31 Aralık 2030’a kadar uzatıldı.
Ayrıca kuş göç yolları üzerindeki projeler için ornitolojik (kuş gözlem) raporu zorunluluğu getirildi. İmar planı ve yapı ruhsatı gibi işlemler ise doğrudan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı onayıyla yürütülebilecek.
Elektrik Üretim Tesislerine Ruhsat Kolaylığı
31 Aralık 2024’e kadar işletmeye girecek elektrik üretim tesislerine, yapı ruhsatı ve imar planı eksikliklerini gidermeleri için kolaylık sağlanacak. Bu tesislere verilecek “Üretim Tesisi Uygunluk Belgesi”, doğrudan iş yeri açma ruhsatı yerine geçebilecek.
Ayrıca 2030 yılı sonuna kadar devreye alınacak elektrik üretim projelerine, 15 yıl boyunca kira ve izin bedellerinde %85 oranında teşvik uygulanacak.