CHP Kırklareli Milletvekili Fahri Özkan, Kırklareli’nde yaşanan ölümler ve kanserin bu ölümler içindeki payına ilişkin verilerin kamuoyuna açıklanma biçimini TBMM gündemine taşıdı. Özkan, Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu’nun yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
Özkan, Kırklareli’nde yaşanan ölümler ile kanser kaynaklı ölümlere ilişkin istatistiksel verilerin sınırlı ve yalnızca özet tablolar halinde açıklanmasının nedenlerini sordu.
“Kırklareli kanser ölümlerinde üst sıralardaydı”
Önergede, TÜİK’in 2017–2018 Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri esas alınarak yapılan değerlendirmelerde, Kırklareli’nin kanserden ölümlerin toplam ölümler içindeki oranı bakımından Türkiye genelinde ilk sıralarda yer alan iller arasında gösterildiği hatırlatıldı.
Ancak Özkan, 2018 yılından sonra iller bazında kanser verilerinin kamuoyuna sunulma biçiminin değiştirildiğine, iller arası sıralamaların yayımlanmadığına ve yalnızca sınırlı özet tabloların paylaşıldığına dikkat çekti. Son yayımlanan TÜİK verilerinde ise kanserden ölüm oranı en yüksek ilk 10 il arasında Kırklareli’nin yer almadığını belirtti.
Özkan, aynı ilin kısa bir zaman aralığında bu denli farklı biçimde konumlandırılmasının, veri üretim yöntemi, açıklama kapsamı ve değerlendirme ölçütleri açısından açıklanması gereken bir durum olduğunu vurguladı.
Bakan Memişoğlu’na yöneltilen sorular
CHP’li Özkan, Sağlık Bakanı Memişoğlu’na şu soruları yöneltti:
-
2018 yılından bugüne kadar, Türkiye genelinde iller bazında kanserden ölüm sayıları, toplam ölüm sayıları ve kanserden ölümlerin toplam ölümler içindeki oranları hangi yıllar için hesaplanmıştır?
-
2018–2024 yılları arasında illerin kanserden ölüm oranlarına göre herhangi bir sıralama yapılmış mıdır? Yapıldıysa, Kırklareli her yıl kaçıncı sırada yer almıştır?
-
Bakanlık tarafından böyle bir sıralama yapılmadıysa, bunun bilimsel, teknik ve idari gerekçeleri nelerdir?
-
2018 yılından itibaren iller bazında kanser verilerinin kamuoyuna açıklanma yönteminde veya kapsamında bir değişikliğe gidilmiş midir? Gidildiyse, bu değişiklik hangi gerekçelerle yapılmıştır?
-
Bakanlığın elinde bulunan ve TÜİK tarafından üretilen ya da Bakanlıkça kullanılan iller bazındaki ham kanser verileri (ölüm sayıları, oranlar, yaşa göre standardizasyonlar) kamuoyuna açıklanmakta mıdır?
-
Kırklareli ili için, 2018 yılından bugüne kadar kanserden ölüm oranları ile bu oranların Türkiye ortalamasıyla karşılaştırılması Bakanlık tarafından değerlendirilmiş midir?
Özkan, kanser gibi hayati bir halk sağlığı meselesinde şeffaflığın ve erişilebilir verinin hem kamuoyu hem de bilimsel değerlendirmeler açısından zorunlu olduğunu vurguladı.