Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, İstanbul Validebağ Korusu’nun projelendirilmesine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat KURUM tarafından yanıtlanması istemiyle soru önergesi verdi.
(HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, soru önergesinde,
İstanbul Anadolu yakasında bulunan ve 1. derece doğal ve tarihsel SİT alanı olan Validebağ Korusu, Mart 2020’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “temizlik, bakım ve güvenlik” sağlanması amacıyla iki yıllığına Üsküdar Belediyesine tahsis edilmiştir. Belediye, tahsis edilme amacı dışında ve kurullarca onaylanmadan “Validebağ Korusu Millet Bahçesi Peyzaj Uygulama Projesi” adında bir proje duyurmuştur. Ocak 2021’de duyurulan bu projenin aslında 2018’de yapılmak istenen Millet Bahçesi Projesi ile neredeyse birebir aynısı olduğu belirtilmektedir. Validebağ Gönüllüleri Derneği’nin 2018’de uygulanmak istenen bu projeye karşı idare mahkemesine açtığı dava ise devam etmektedir.
Koru ve korunan alanlar, parklardan farklı olarak sınırları değiştirilemez ve tasarım yapılamaz. Doğallığın korunması esas alınır. Bu bakımdan, Validebağ Korusu’nun park veya bahçeye dönüştürülmesi, mevzuat engelline takılmadan rant odaklı düzenlemelere açık hale gelecektir.
Validebağ Savunması ve Validebağ Gönüllüleri Derneği başta olmak üzere sivil inisiyatifler ve mahalle halkı yapılmak istenen proje ile Korunun yaklaşık %40’ının tahrip olacağı, kendini yenileme özelliğinin ve koru vasfının kaybolacağını belirtmektedir. İstanbul’un oldukça sınırlı kalan doğal su toplama havzalarından birinin daha kaybedileceği, kuraklık ve hava kirliliğinin artacağı, doğal ekosistemin ve biyolojik çeşitliliğin zarar göreceği ortada olan bu projenin derhal iptali gerekmektedir.
Bu bağlamda;
1. 1999’dan beri birinci derece doğal SİT alanı olan Validebağ Korusu’nun doğal ekosistemi, biyoçeşitliliği ve zenginliği nasıl korunacaktır? Ekolojik sistemde geri dönüşü olmayan tahribatlara neden izin verilmektedir?
2. Korunun yaklaşık %40’ının tahrip olacağı, kendini yenileme özelliği ve vasfının kaybolacağı, İstanbul ve bölgenin aşırı iklim olaylarına karşı daha kırılgan hale geleceği ve ekolojik bir yıkıma neden olacağı tarafsız çalışmalarla ortada iken bu projeden nasıl bir kamusal fayda beklenmektedir?
3. Üsküdar Belediyesinin uygulamayı planladığı projede kullanacağı betonun yanı sıra travers, granit taş ve bordür miktarı ne kadardır?
4. Mahalle halkı, Validebağ Savunması ve Validebağ Gönüllüleri Derneği başta olmak üzere sivil inisiyatiflerin itirazlarına rağmen Korunun park/bahçeye dönüştürülme ısrarının arkasında ne yatmaktadır?
5. İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB) tahsisli olan Korunun 2019 seçimlerinde İBB yönetiminin değişmesinden sonra Üsküdar Belediyesine tahsis edilmesi tesadüf müdür?
6. Validebağ Korusu Millet Bahçesi Peyzaj Uygulama Projesi ve olası benzer projelerin iptali için bir girişimiz olacak mı?
7. Doğayı ve yaşamı yok oluşa sürükleyen sermaye birikimi odaklı ekonomi politik yaklaşımlardan vazgeçilerek; ormanların, su varlıklarının, tarım ve mera alanlarının radikal tedbirlerle korunması yönünde ekoloji örgütleriyle iş birliği yapılması planlanmakta mıdır?
