Abdullah Öcalan görüşmesi sonrası ilk oturumda süreç raporları masaya yatırıldı; İmralı ziyaretine ilişkin değerlendirme ikinci oturuma bırakıldı.
Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, AKP, DEM Parti ve MHP’den birer üyenin yer aldığı heyetin PKK lideri Abdullah Öcalan’la İmralı’da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından ilk kez bir araya geldi. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ve koordinatör üyelerin ön toplantısı nedeniyle 35 dakika gecikmeli başlayan oturumun ilk bölümünde siyasi partilerin süreç raporlarının ele alınacağı, İmralı görüşmesine dair değerlendirmenin ise ikinci oturumda yapılacağı açıklandı.
Kurtulmuş: “En hassas ve kırılgan dönemdeyiz”
Açılış konuşmasında sürecin kritik bir eşiğe girdiğini belirten Numan Kurtulmuş, kullanılan dil ve üslup konusunda tüm parti temsilcilerini uyardı.
“Dinleme faslı bitmiştir, raporlama dönemine geçiyoruz” diyen Kurtulmuş, İmralı heyetinin 24 Kasım’da gerçekleştirdiği ziyaretle birlikte yeni aşamaya girildiğini vurguladı.
Sürecin siyasi malzeme haline getirilmemesi gerektiğini vurgulayan Kurtulmuş, “Bu mesele bir partinin değil, Türkiye’nin meselesidir. Sonuç alındığında karşı çıkanlar dâhil tüm Türkiye kazanacaktır” ifadelerini kullandı.
“Bin düşünüp bir konuşmak gereken bir dönemden geçiyoruz” diyen Kurtulmuş, sürecin magazinleştirilmemesi ve bilgi akışının kontrollü yürütülmesi gerektiğinin altını çizdi.
CHP: Rapor geniş kapsamlı olmalı – Emir 17 maddelik öneriyi sundu
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, hazırladıkları 17 sayfalık raporu sunarak sürece katkı sunmaya devam edeceklerini belirtti.
Raporda öne çıkan başlıklar arasında AYM ve AİHM kararlarının uygulanması, hak ve özgürlüklerin genişletilmesi, kayyım uygulamalarının kaldırılması, demokratik siyaset alanının güvence altına alınması ve tutuklu siyasetçilerin serbest bırakılması yer aldı.
TİP ve DSP: İmralı tutanakları açıklansın
TİP’li Ahmet Şık, görüşme tutanaklarına erişilmeden rapor hazırlamanın sağlıklı olmayacağını belirterek belgelerin kamuoyuna açık olması gerektiğini söyledi.
DSP Genel Başkanı Önder Aksakal da heyetin bilgiye hala ulaşamadığını söyleyerek tutanakların komisyon üyeleriyle paylaşılmasını talep etti.
EMEP: Önce görüşme detayları açıklanmadan rapor eksik kalır
EMEP Milletvekili İskender Bayhan, İmralı tutanaklarının açıklanmamasının süreci zayıflattığını ifade ederek rapor hazırlığına geçilmeden önce görüşmenin ayrıntılarının komisyona sunulması gerektiğini vurguladı.
AKP: Örgüt feshettiyse kayyım uygulaması düşmeli
AKP milletvekili Mustafa Şen, raporlarının dokuz ana bölümden oluştuğunu ve uluslararası deneyimlerle desteklendiğini açıkladı.
Silah bırakma sürecinin tescil edilmesi durumunda Meclis’in gerekli yasal düzenlemeleri yapabileceğini ifade eden Şen, örgüt feshedildiyse örgüt üyeliği ve yardım–yataklık suçunun da düşebileceğini söyledi.
Şen ayrıca önemli bir değerlendirmede bulunarak,
“Terör örgütü kendi faaliyetlerine son vermiştir. O nedenle kayyım atamalarının da düşmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
Raporda örgüt üyelerinin topluma kazanımı, mesleki rehabilitasyon, psikolojik destek ve izleme sistemi gibi öneriler de yer aldı.
Komisyonun 19’uncu toplantısı, Öcalan görüşmesinin MİT tarafından kayıt altına alınan tutanaklarının Meclis Başkanlığına sunulmasının ardından yapıldı. İkinci oturumda İmralı ziyaretine dair raporun hazırlanması, sürecin ilerleyişine ilişkin yasal düzenleme önerileri ve geçiş sürecinin yol haritasının masaya yatırılması bekleniyor.
CHP, Komisyonun kuruluş amacına uygun olarak demokratikleşme, adalet, eşit yurttaşlık ve toplumsal barışın güçlendirilmesi için yol haritası niteliğindeki bu çalışmanın Komisyon gündeminde değerlendirilmesini talep etti.
KAYYIMA SON, 19 MART TUTSAKLARINA TAHLİYE
Metinde şu başlıklara yer verildi:
1. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Uygulanması Amacıyla İdari ve Siyasi Engellerin Kaldırılması
2. Toplumsal Barışın İnşası İçin Anayasada Düzenlenen Hak ve Özgürlüklerin Kullanılmasını Engelleyen İdari ve Siyasi Uygulamalara Son Verilmesi
2.1. Terörle Mücadele Kanunu’nda Hukuki Belirlilik İlkesine Dayanılması
2.2. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçunun Yeniden Düzenlenmesi
2.3. Otoriter Yönetimlerden İthal Edilen Yasa Tekliflerinin Gündemden Kalıcı Olarak Geri Çekildiğinin Açıklanması
2.4. Halkın Haber Alma Hakkı Önündeki Bir Engel Olarak Erişim Engellemesi Sorunu
2.5. Kamuoyunda Sansür Kanunu Olarak Bilinen 7418 Sayılı Kanunla Getirilen Düzenlemelerin Yürürlükten Kaldırılması
2.6. Basın Özgürlüğü Önündeki Kurumsal ve Yasal Engellerin Kaldırılması
2.7. Örgütlenme Özgürlüğü Önündeki Kanun ve Uygulamadan Kaynaklı Tüm Engellerin Kaldırılması
3. Kürt Sorununun Çözümü İçin Demokratik Siyaset Ortamının Oluşturulması
4. Yerel Yönetimlerde Kayyım Uygulamasına Son Verilmesi
5. Siyasetin Yargı Aracılığıyla Dizayn Edilmesi ve Toplumsal Muhalefetin Sindirilmesi Amacıyla Anayasaya Aykırı Olarak Yapılan Tutuklama ve Davalara Son Verilmesi
5.1. 19 Mart Darbe Girişimi Kapsamında Haksızca Tutuklanmış Olan Tüm Siyasetçi ve Bürokratların Derhal Tahliye Edilmesi
5.2. Gezi Davası Başta Olmak Üzere Toplumsal Muhalefeti Sindirmeye Yönelik Davalar Nedeniyle Cezaevinde Tutulanların Tahliye Edilmesi
5.3. Gizli Tanık Uygulamasıyla Adil Yargılanma Hakkı İhlaline Son Verilmesi
5.4. Etkin Pişmanlık Kurumunun İftiracılığa Dönüşmesine Derhal Son Verilmesi
5.5. Savunma Hakkına Getirilen Sınırlamaların Sonlandırılması
5.6. Cezaevleri İdare ve Gözlem Kurullarının Keyfi Kararlarının Önüne Geçilmesi
5.7. Siyasi Soruşturmalarda Başsavcılıkların Yetki Gaspının Sonlandırılması
5.8. Adil Kararlar İçin Yargı Mensuplarının Sorumluluğu
6. Cumhurbaşkanına ve Kamu Görevlisine Hakaret Suçlarının Yürürlükten Kaldırılması ve Cumhurbaşkanına Suikast ve Fiili Saldırı Suçunun Yeniden Düzenlenmesi
7. İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması
7.1. İnsanlığa Karşı Suçlarla ve İşkenceyle Etkin Mücadele Edilmesi
7.2. Nefret Söylemleri ve Nefret Suçlarının Cezalandırılması
7.3. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun Bağımsız Bir Yapıya Kavuşturulması
8. Kadına ve Çocuklara Karşı Şiddetle Etkin Mücadele
9. Yargı ve İnfaz Sistemindeki Anti Demokratik ve İnsan Haklarına Aykırı Uygulamalara Son Verilmesi
10. Devletin İnançlara Karşı Tarafsız Olduğu Bir Düzenin Hayata Geçirilmesi
10.1. Cemevlerine İbadethane Statüsünün Tanınması
10.2. Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığının Kapatılması
10.3. Madımak’ın Müze Yapılması
10.4. İşe Girişlerde ve Yükselmelerde Yaşanan Ayrımcılığın Önlenmesi
11. Güvenlik Güçlerinin ve Güvenlik Bürokrasisinde Çalışan Sivil Memurların Özlük Haklarının İyileştirilmesi