Suriye’nin Humus kentinde bir Alevi ibadethanesine düzenlenen bombalı saldırıda 8 kişinin hayatını kaybetmesinin ardından, ülkenin kıyı bölgelerinde Alevi protestoları büyürken, gösteriler yer yer çatışmalara dönüştü.
Saldırıdan iki gün sonra, başta Lazkiye ve Tartus olmak üzere birçok kentte binlerce Alevi Suriyeli sokaklara çıktı. Protestocular, artan saldırılara ve güvenlik zafiyetine tepki gösterirken, federalizm, özerklik, uluslararası koruma ve kendi kaderini tayin hakkı taleplerini dile getirdi.
Humus’taki saldırı: Failler hâlâ bulunamadı
Yetkililer, Humus’taki Alevi ibadethanesine yönelik bombalı saldırıda patlayıcıların ön incelemelere göre içeriden yerleştirildiğini açıkladı. Hayatını kaybeden 8 kişi için cenaze törenleri dün düzenlenirken, saldırının failleri henüz yakalanmadı.
Kendini “Saraya Ensar el-Sünne” olarak adlandıran bir grup, saldırıyı Telegram üzerinden üstlendi. Açıklamada, hedefin Şii İslam’ın bir kolu olan Alevi topluluğu olduğu ifade edildi.
Gazal Gazali’den protesto çağrısı
Bugünkü gösteriler, Suriye dışında yaşayan Alevi din adamı Gazal Gazali’nin çağrısıyla düzenlendi. Gazali, Suriye ve Diaspora Yüksek Alevi İslam Konseyi başkanlığını yürütüyor.
Yüksek Alevi Konseyi’nin çağrısı üzerine Lazkiye başta olmak üzere birçok kentte toplanan Aleviler, gösterilerde “sistematik imha tehlikesi”, “uluslararası koruma” ve “Suriyelilerin kendi kaderini tayin hakkı” sloganları attı.
Çatışmalar çıktı, güvenlik güçleri müdahale etti
Dünya basınına yansıyan bilgilere göre, Lazkiye’de hükümet yanlısı gruplar, Alevi protestoculara taş atarak saldırdı. Bazı protestocuların da karşıt gruptan bir kişiyi darp ettiği bildirildi. Güvenlik güçleri tarafları ayırmak için havaya ateş açarak kalabalığı dağıtmaya çalıştı. Çatışmalarda yaralananlar olduğu belirtilirken, kesin sayı açıklanmadı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Alevi grupların hareket halinde olduğu bölgelerde güvenlik güçlerinin kontrol noktaları kurarak kapsamlı aramalar yaptığını duyurdu.
Suriye devlet televizyonu ise Tartus’ta bir polis merkezine el bombası atıldığını ve iki güvenlik görevlisinin yaralandığını, Lazkiye’de ise bazı güvenlik araçlarının ateşe verildiğini bildirdi.
Ülke genelinde gerilim artıyor
Gözlemciler, Alevi protestolarının Suriye genelindeki siyasal ve mezhepsel gerilimle örtüştüğüne dikkat çekiyor. Ülkede;
-
Kürtler özerklik,
-
Dürziler merkeziyetçi İslamcı yönetime karşı duruş,
-
Aleviler ise kıyı bölgelerinde fiili bir isyan atmosferi içinde taleplerini yükseltiyor.
Yaşanan gelişmeler, Suriye’de savaş sonrası dönemde yönetim modeli, güvenlik ve azınlıkların geleceği tartışmalarının daha da sertleşeceğine işaret ediyor.