Virüs asla kaybolmayabilir ancak hafif rahatsızlıklara dönüşebilir.
2021'de yapılan 12 milyardan fazla koronavirüs aşısı içinden zengin ülkeler yaklaşık 9 milyar satın aldı.
Uzmanlar, hastalığın bazı versiyonlarının yıllarca oyalanacağını söylüyor. Ancak gelecekte neye benzeyeceği o kadar net değil.
Dünya çapında 2 milyondan fazla insanı öldüren koronavirüs, çiçek hastalığı gibi küresel bir aşı kampanyasıyla sonunda ortadan kaldırılacak mı? Tehlikeli yeni varyantlar aşılardan kaçacak mı? Yoksa virüs, soğuk algınlığı gibi hafif bir rahatsızlığa dönüşerek uzun süre ortalıkta mı kalacak?
Virüsleri inceleyen ve burada bulunan Dr. T. Jacob John, sonunda, SARS-CoV-2 olarak bilinen virüs, insanlığın birlikte yaşamayı öğrendiği diğer birçok bulaşıcı hastalığa katılarak "hayvanat bahçesindeki başka bir hayvan" haline geleceğini tahmin etti.
Ama kimse kesin olarak bilmiyor. Virüs hızla gelişiyor ve farklı ülkelerde yeni varyantlar ortaya çıkıyor . Novavax Inc. , şirketin aşısının İngiltere ve Güney Afrika'da dolaşan mutasyona uğramış versiyonlara karşı iyi çalışmadığını tespit ettiğinde, bu yeni varyantların riskinin altını çizdi. Uzmanlar, virüs ne kadar yayılırsa, yeni bir varyantın mevcut testlerden, tedavilerden ve aşılardan kurtulma olasılığının o kadar yüksek olduğunu söylüyor.
Bağışıklığın gücüne ve ne kadar sürdüğüne bağlıdır.
Şimdilik, biliminsanları acil öncelik üzerinde hemfikir: Mümkün olduğunca çok sayıda insanı hızla aşılayın. Bir sonraki adım daha az kesindir ve büyük ölçüde aşıların ve doğal enfeksiyonların sunduğu bağışıklığın gücüne ve ne kadar sürdüğüne bağlıdır.
“İnsanlar sıklıkla tekrarlayan enfeksiyonlara mı maruz kalacaklar? Henüz bilinecek yeterli veriye sahip değiliz, ”diyor Columbia Üniversitesi'nde virüsler üzerine çalışan Jeffrey Shaman. Birçok araştırmacı gibi o da aşıların ömür boyu bağışıklık sağlama şansının zayıf olduğuna inanıyor.
İnsanların COVID-19 ile yaşamayı öğrenmesi gerekiyorsa, bu bir arada bulunmanın doğası sadece bağışıklığın ne kadar sürdüğüne değil, aynı zamanda virüsün nasıl geliştiğine de bağlıdır. Grip gibi yıllık aşılar gerektirecek şekilde her yıl önemli ölçüde değişecek mi? Yoksa birkaç yılda bir mi ortaya çıkacak?
Bundan sonra ne olacağı sorusu, Emory Üniversitesi'nde virolog olan ve nispeten iyimser bir senaryoyu öngören yeni bir Science makalesinin ortak yazarı olan Jennie Lavine'in dikkatini çekti: Çoğu insan virüse maruz kaldıktan sonra - ya aşılama ya da hayatta kalan enfeksiyonlar yoluyla - patojen, rutin soğuk algınlığı gibi "dolaşmaya devam edecek, ancak çoğunlukla sadece hafif hastalığa neden olacaktır".
Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nde, Virüsleri inceleyen Science makalesinin ortak yazarı Ottar Bjornstad, diğer koronavirüslerden elde edilen bağışıklık - soğuk algınlığına veya SARS veya MERS'e neden olanlar gibi - zamanla azalırken, yeniden enfeksiyondan sonraki semptomların ilk hastalıktan daha hafif olma eğiliminde olduğunu söyledi.
"Yetişkinler zaten maruz kalmışlarsa çok kötü semptomlar göstermezler" dedi.
Science makalesinde yer alan tahmin, diğer koronavirüslerin zaman içinde nasıl davrandıklarının bir analizine dayanıyor ve SAR-CoV-2'nin gelişmeye devam ettiğini, ancak hızlı veya radikal bir şekilde gelişmediğini varsayıyor.
1918 grip salgını, COVID-19'un seyri hakkında ipuçları sunabilir. Bu patojen, bir koronavirüs değil, kuşlardan kaynaklanan genlere sahip bir H1N1 virüsüydü. O zamanlar aşı yoktu. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, dünya nüfusunun üçte birinin enfekte olduğunu tahmin ediyor. Sonunda, enfekte insanlar öldükten veya bağışıklık geliştirdikten sonra, virüs hızla yayılmayı bıraktı. Daha sonra, uzmanların mevsimsel olarak dolaşmaya devam ettiğini söylediği daha az öldürücü bir forma dönüştü.
Columbia Üniversitesi'nde virüsler üzerine çalışan Stephen Morse, "Grip pandemilerinin torunları, uzun yıllardır yaşadığımız daha hafif mevsimsel grip virüsleri haline geliyor" dedi.
SARS-CoV-2'deki gelecekteki mutasyonların mevcut hastalığın gidişatını nasıl şekillendireceği henüz net değil.
Hijyen ve Tropikal Tıp School'da virüsler üzerine çalışan Mark Jit, yeni varyantlar ortaya çıktıkça - bazıları daha bulaşıcı, bazıları daha öldürücü ve bazıları muhtemelen aşılara daha az duyarlı - bilim insanlarına virüsün geleceği hakkında henüz ne kadar şey bilmediklerini hatırlattı.
"Bu virüsü yalnızca yaklaşık bir yıldır biliyoruz, bu nedenle henüz beş yıl veya 10 yıl boyunca davranışını gösterecek veriye sahip değiliz" dedi.
2021'de yapılan 12 milyardan fazla koronavirüs aşısı içinden zengin ülkeler yaklaşık 9 milyar satın aldı ve birçoğunun daha fazlasını satın alma seçeneği var. Queensland Üniversitesi'nde virüsler üzerine çalışan Ian MacKay, bu eşitsizliğin daha yoksul ülkelerin aşı için daha uzun süre beklemek zorunda kalmasına neden olacağı ve bu süre zarfında hastalığın yayılmaya ve insanları öldürmeye devam edeceği için bir tehdit olduğunu söyledi.
Singapur'da Duke-NUS Medical'de bağışıklık sistemleri üzerine çalışan Ashley St. John, bazı aşıların yeni türlere karşı daha az etkili görünmesi endişe verici, ancak aşılar bir miktar koruma sağladığından, virüsün yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak için hala kullanılabileceğini söyledi.
Güney Hindistan'daki Vellore'deki Christian Medical College'da bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Dr. Gagandeep Kang, virüsün evriminin yeni sorular ortaya çıkardığını söyledi: Virüs hangi aşamada yeni bir tür haline geliyor? Ülkelerin sıfırdan yeniden aşılaması gerekecek mi? Veya bir takviye dozu verilebilir mi?
Kang, "Bunlar gelecekte ele almanız gereken sorular," dedi.
Koronavirüsün geleceği, kızamık gibi ömür boyu bağışıklık sağlayan aşılar tarafından büyük ölçüde baskılanan diğer oldukça bulaşıcı hastalıklarla tezat oluşturabilir. Kızamığın yayılması, birçok kişi aşılandıktan sonra azalır.
Ancak salgınlar üzerine çalışan ve Hindistan'a virüs sürveyansı konusunda tavsiyelerde bulunan Dr. kızamıktan farklı olarak, COVID-19 ile enfekte olan çocuklar her zaman net semptomlar göstermezler ve hastalığı yine de savunmasız yetişkinlere bulaştırabilirler. Bu, ülkelerin korumalarını bırakamayacakları anlamına geliyor, dedi.
Kang, COVID-19'un hayatta kalan ancak aylarca sakat kalan hastalar üzerindeki uzun vadeli etkisinin bilinmediğini söyledi.
"Bu hasarın miktarının belirlenmesi" - kaç kişinin el işçiliğini yapamayacağı veya o kadar bitkin ki konsantre olamayacak kadar bittiği - hastalığın tüm sonuçlarını anlamanın anahtarıdır.
"İnsanları böyle bir ölçekte etkileyen pek çok hastalığımız olmadı" dedi.
