CHP ANKARA MİLLETVEKİLİ YILDIRIM KAYA; "ÇÖZÜM KÖY ENSTİTÜSÜ ÇALIŞMAMIZIN ONUNCUSU. SAMSUN LADİK AKPINAR KÖY ENSTİTÜSÜ"
Kaya; "Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlattığımız 21 Köy Enstitüsü ziyaretimizin onuncusunu Samsun Ladik Akpınar Köy Enstitüsü’ne yaptık. Ziyaretimizi TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu üyelerimiz Muğla Milletvekilimiz Suat Özcan ve Ordu Milletvekilimiz Mustafa Adıgüzel; Samsun Milletvekilimiz Kemal Zeybek, Samsun İl Başkan Yardımcımız Filiz Öztopal, Ladik İlçe Başkanımız Özgür Ay, LADER Samsun Şube Başkanı Mahir Sancı, Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Samsun Şube Başkanı Emin Kırbıyık, çeşitli sendika/dernek temsilcileri ve Köy Enstitüsü mezunlarından oluşan bir heyetle birlikte gerçekleştirdik."
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, konuya ilişkin şu açıklamayı gerçekleştirdi
Akpınar Köy Enstitüsü 1 Haziran 1940 yılında açıldı Akpınar Köy Enstitüsü adını arazisinden çıkan kaynak suyundan almıştır. Okulun kurulması için arazisini bağışlayan belediye encümen üyesi, daha sonra belediye başkanı olan kişinin adı da Nazım Akpınar’dır.
• Okul 1250 dönümlük arazi üzerine kurulmuştur.
• İçinde okul binaları, spor alanları, lojmanlar, sinema salonu, hamam, kümesler, ahırlar, ziraat alanları yapılmıştır.
• Hayvan besiciliği ve tarım yapılmıştır.
• Samsun Ladik Akpınar Köy Enstitüsü’nün ilk müdürü Nurettin Biriz’dır. Daha sonra Enver Kartekin, Kemal Üstün, Enver Metiner, Ahmet İçtemel okul müdür olmuştur.
• Akpınar Köy Enstitüsünden 917 kişi, 1954 sonrası İlk Öğretmen Okulu olarak da toplam 3872 öğretmen mezun olmuştur.
Samsun CHP milletvekilimiz Kemal Zeybek de mezunlar arasındadır.
Biz yıllardır AKP’nin kapattığı 20 bin köy okulu açılsın diyoruz.
Neden?
Nedeni Köy Enstitüleri Kanununda gizlidir!
3803 sayılı Köy Enstitüleri Kanunu, 17 Nisan 1940 tarihinde Mecliste kabul edilmiş, 22 Nisan 1940’da ise Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Köy Enstitüleri Kanununa göre;
• Köy Enstitülerinde köy öğretmeni yetiştirilir.
• Ziraat yapmaya elverişli geniş arazilerin bulunduğu yerlerde kurulur.
• Köyler için meslek erbabını yetiştirir.
• Maarif vekilliğince (Milli Eğitim Bakanlığı) kurulur.
• Enstitülere tam devreli köy ilkokullu bitirmiş sıhhatli, zeki, fakir, öksüz köylü çocukları alınır.
• Tahsil süresi en az beş yıldır.
• Okulu bitirip öğretmen tayin edilenler, Maarif Vekilliğinin göstereceği yerlerde yirmi sene mecbur hizmetleri vardır. Aksi halde başka Devlet memuriyetlerine ve müesseselerine tayin edilemezler.
• Köy enstitülerinden mezun öğretmenler, tayin edildikleri köylerin her türlü öğretim ve eğitim işlerini görürler. Ziraat işlerinin fenni bir şekilde yapılması için bizzat meydana getirecekleri örnek tarla, bağ ve bahçe, atölye gibi tesislerle köylülere rehberlik eder ve köylülerin bunlardan istifade etmelerini temin ederler.
• Köy enstitülerinden mezun olan öğretmenler, ayda 20 lira ücretle Maarif Vekilliğince tayin edilirler. Muvaffakiyetle hizmet görenlerin ücretleri 6 ncı ders yılı başında 30, 15 nci ders yılı başında da 40 liraya çıkarılır. Bu öğretmenlerin istihkakları üç ayda bir peşin olarak yılda dört defada ödenir, öğretmenlerin aylık ücretleri ve vazife mahalline gitme zaruri yol masrafları Maarif vekilliği bütçesinden ödenir.
• Köy enstitülerinden mezun olanlara, Maarif vekilliği bütçesinden ve bir defaya mahsus olmak üzere vazifeye başladıkları ay içinde zati teçhizat bedeli olarak 60 lira verilir.
• Köy enstitülerinden mezun Öğretmenlere istihsale yarayıcı aletler, ıslah edilmiş tohum, çift ve irad hayvanları, cins fidan gibi istihsal vasıtaları, köy öğretmenlerinin tayin edildikleri okulların demirbaşına geçirilmek suretiyle Devletçe parasız olarak verilir.
• Köy öğretmenlerinin tayin edildikleri okullara, koy hududu içindeki ziraat işlerine elverişli araziden Köy Kanunu’na göre satın alınarak öğretmenin ve ailesinin geçimine, okul talebesinin ders tatbikatına yetecek miktarda arazi tahsis edilir. Köyde Devlete ait arazi bulunduğu takdirde okula tahsis edilecek arazi tercihan bunlardan ayrılır.
• Koy Öğretmenlerinin tayin edilecekleri okulların binaları ve öğretmen evleri Maarif Vekilliğince verilecek planlara göre Köy kanununa tevfikan, bölge ilk tedrisat müfettişi ile gezici başöğretmenin nezaretinde köy ihtiyar heyetleri tarafından yaptırılır ve öğretmen tayin edilecek köylere keyfiyet üç yıl önce bildirilir. Köy bütçesinde de ona göre tedbirler alınır. Öğretmen işe başlamadan evvel okul binası ile Öğretmen Evi tamamen bitirilir.
Günümüzde öğretmen sorunları dağ gibi birikti, bunun temel nedeni ise, öğretmene ve eğitime verilen değerle ilgilidir.
Öğretmenlerin tüm itirazlarına rağmen AKP’nin Meclisten geçirerek, 14 Şubat 2022’de Resmi Gazetede yayınlanan “Öğretmenlik Meslek Kanunu” ile “Köy Enstitüsü Kanunu”nda öğretmenlere verilen hakları karşılaştırmak dahi abes olur.
Halkın iktidarında; öğretmen sorunlarını çözeceğiz. Okulsuz köy, öğretmensiz öğrenci kalmayacak.
Akpınar Köy Enstitüsü;
• 1953 – 1954 Öğretim yılından itibaren ilk öğretmen Okulu olmuştur.
• 1970 – 1971 Öğretim yılında Lise kısmı 4 yıla çıkartılarak Meslek Lisesi olmuştur.
• 1974 – 1975 Öğretim yılından itibaren Öğretmen Lisesine dönüşmüştür.
• 1975 – 1976 Öğretim yılında son öğretmen mezunlarını vermiştir.
• 1983 – 1984 Öğretim yılında Fakültelere öğrenci yetiştiren kurum haline getirilmiştir.
• 1989 – 1990 Öğretim yılında Anadolu Öğretmen Lisesine dönüştürülmüştür.
• 2014 yılında ise statüsü Akpınar Fen Lisesi'ne çevrilmiştir
Yıldırım KAYA
CHP Ankara Milletvekili
TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü
23 Mayıs 2022/Samsun Ladik
