Afganistan'daki işi ve hayatı hakkında konuşan Afgan gazeteci Makia'nın kaydından ve Taliban'ın devralmasının ülkedeki medya topluluğu için ne anlama geldiğinden deşifre. Makia, önce Pakistan'a kaçan, şimdi ise Kanada'da yeni bir hayata başlayan şanslı kişilerden biri. Bu, Uluslararası Gazeteciler Federasyonu ve Hindistan Medyada Kadın Ağı tarafından Norsk Journalistlag tarafından desteklenen bir rapor olan “Kendi Sözleriyle: Afgan Kadın Gazeteciler Konuşuyor”dan alıntılanmıştır. "Ben bir çocuktum. Tv izleyip haber programını izledim ve babamla BBC radyosunu ve Amerika'nın Sesi radyosunu dinledim çünkü babam o zamanlar BBC ve Amerika'nın Sesi dinliyordu. Ve onunla dinlemeyi severdim. Ve bazen şu cevabı sevdim, “Televizyondaki haberleri ve diğer programları kim okudu?” O zamanlar babamla televizyon izleyip radyo dinlerken babama ve anneme “Büyüyünce gazeteci olacağım” dedim ve o zaman gazeteci ya da spiker gibi davranıyorum. Bu yüzden liseden mezun olduğumda annem, ailem bana “İleride doktor olmalısın” diye sordular. Ama doktor olmayı sevmiyorum, aileme “Hayır, gelecekte gazeteci olmak istiyorum” dedim. Giriş sınavına girdiğimde gazeteciliği seçtim. Ve neyse ki başardım. O zaman çok mutluydum, çok mutluydum çünkü ileride gazeteci ve spiker olmak istiyordum. Ve o zaman, gazetecilik fakültesini bitirdiğimde, Afganistan'da savaş olduğu için zor zamanlar yaşadım ve ondan sonra Taliban geldi ve o zaman, o zaman da zor günler ve geceler yaşadık. Özellikle iç savaşta zorluklarla karşılaştık. Ve ayrıca, Taliban geldiğinde. Taliban rejiminin (sonunun) ardından farklı medyalarla çalışmaya başladım. İlk olarak Ulusal TV'de çalışmaya başladım, muhabirlik ve spikerlik yaptım ve farklı programlar hazırladım. Her gün bir raporum var. Daha sonra Pajhwok haber ajansında çalışmaya başladım. Oradaki ilk gazeteci bendim. Ve ben onların muhabiri, editörü, çevirmeniydim. Ben de diğer meslektaşlarım gibi, Pajhwok ajansı işe başladığında onlarla siyaset bölümünde, seçim ve meclis bölümünde, insan hakları ve siyasi partilerde muhabir olarak çalıştım. Daha sonra Internews Salam Watandar'a gittim ve onlarla haber müdürü olarak çalıştım. Ayrıca bazen editör ve eğitmen olarak onlarla çalışıyorum. Internews Salam ile beş altı yıl çalıştım. Ondan sonra Amerika'nın Sesi'ne gittim ve onlarla ve seçim projesi olan başkan seçim projesi ile çalıştım. Ve ben onların muhabiri, editörü, çevirmeniydim. Hepsi benim eserimdi. Taliban Kabil'e geri dönene ve Kabil'i ve Afganistan'ın diğer eyaletlerini ele geçirene kadar Amerika'nın Sesi'nin farklı bölümleriyle çalıştım. Yüzlerce gazeteci gibi ben de tehdit altında olduğum için işimi bıraktım. Ve evde kaldım. Ayrıca ofisim meslektaşlarının Afganistan'da çalışmasını istemiyor çünkü tehdit altındalar ve Amerika'nın Sesi ile çalışıyorlardı ve ben Internews ile çalışmadan önce… Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesi sırasında işime devam etmek benim için zordu. Kadın Gazeteciler Koordinasyon Merkezi'nin müdürüydüm ve bir hükümet komitesindeydim. Taliban Kabil'i ve diğer illeri alıp buraları kontrol ettiğinde, 20 yıl sonra yeniden karanlık günlerimiz başladı çünkü her şey için mücadele ediyoruz... İnsan hakları, kadın hakları, medya için mücadele ediyoruz. Her şeyi aceleyle kaybettiğimiz için kendimiz için. Ve 20 yıl öncesine döndük, başladığımız zorluklar. Daha fazla kadın gazeteci, kadın spiker, medyada, medyanın farklı bölümlerinde çalışan kadınlarla [başlamıştık]. Şimdi evde kalıyorlar, işleri yok, maaşları yok ve maddi sıkıntılarla karşı karşıyalar. Bütün eşyalarımızı kaybettik. Umutlarımızı yitirmek bizim için, tüm kadınlar, tüm erkekler, tüm çocuklar için çok zor. Çok umudumuz vardı ama ondan sonra umutlarımıza ulaşmak, umutlarımız için mücadele etmek, ev dışında çalışmak mümkün değildi. Neye sahipsek, ne istiyoruz. Afganistan'da daha fazla gazeteci tehdit altında ve Taliban Kabil'i ele geçirdiğinde Afganistan'da tehdit altındaydı. Daha fazla gazeteci Kabil'den diğer ülkelere kaçtı. Ve daha çoğu (illerden) kaçtı. Kabil'de yaşıyorlar ama saklanıyorlar ve mali sorunlarla karşı karşıyalar. Kabil'den ayrılarak başta komşu ülkeler olmak üzere başka ülkelere gidenler de maddi sıkıntılarla karşı karşıya. Bizim için çok üzücü. Ve Taliban geldiğinde biz öldük, 20 yıl önce olduğu gibi yine öldük sanıyoruz. Evet, ben de bir ay kadar sonra, korktuğum için Taliban Kabil'i ele geçirdiğinde Kabil'den ayrıldım. Korkuyla yaşadım ve ayrıca sosyal medyada Taliban hakkında yazdığım için tehdit altındaydım ve ayrıca bazı arkadaşlarım sosyal medyada bir şeyi 'beğenince' Taliban aleyhine yorum yapıyorum. Birçok mesajım Taliban'a karşıydı. Bir de haber müdürüyken farklı illerden, özellikle güvensiz illerden meslektaşlarımın hazırladığı raporlar ve diğer şeylerle ilgili sorunlar yaşadım. Ve onları düzenlemelerini istemiyoruz. Ses ve metni bize göndermelerini istiyorum. Düzenleyip buradan yayınlayacağız. Kabil'den ayrıldım ve umutlarımı Kabil ve Afganistan'da bıraktım. Çünkü çok umudum vardı. Ve 20 yıl önce ya da 25 yıl önce gazeteci olmak istiyordum. Tamamlamam gerektiğine dair çok fazla umudum vardı. Başka illere, başka köylere gidip farklı raporlar, farklı klipler, söyleşiler hazırlamayı umuyordum. Ama ne yazık ki il güvensiz olduğu için oraya gidemedim. Ve oraya gidip istediğim raporları hazırlayamazdım. Bir kamera ve kayıt cihazı ile diğer eyalete gitmek istedim ama yapamadım. Ve bu benim ulaşamadığım umudum [amacım]. Ben ve diğer Afganlar, bir gün Afganistan'ın yeniden özgürleştiğini [görmek] istiyoruz. Ve Taliban Afganistan ve Kabil'i terk edecek. Ve insanlarımız yeniden özgürleşiyor ve ülkemize geri dönebiliyoruz çünkü artık bizi ülkemizi, umutlarımızı, işimizi, akrabalarımızı ve dostlarımızı terk etmeye mecbur bıraktılar. Benim için, tüm Afganlar için, tüm kadınlar için, tüm gazeteciler için ve ülkelerini umut eden herkes için zor. Afganistan'dan ayrıldığımızda bizim için iyi bir zaman değildi. Afganistan'dan ayrılmak zorundaydık, ölen umutlarımızı görmek zorundaydık. Ve 20 yıl Afganistan'a yardım eden diğer ülkeler Afganistan hakkında dürüst bir karar vermeli. Kuvvetlerimiz geri çekildi ama zorlandılar, geri çekilmek zorunda kaldılar. Şimdi Taliban onları her gün öldürüyor, insan hakları aktivistlerini, medya hakları aktivistlerini, kadın hakları aktivistlerini ve özgürlük için mücadele eden diğer insanları öldürüyor. Taliban bu insanları her gün öldürüyor. Bu bizim için ve tüm insanlar için bir felaket. Umarız bir gün Taliban'ın Afganistan'dan ayrıldığını görürüz ve ülkemiz yeniden özgürleşir. Vatanımıza dönmek umudumuzdur. Umarım bir gün kızlarımız okula döner. Kadınlarımız iş yerlerine dönüyor. Kadın gazetecilerimiz medyalarına geri dönüyor. Ve tüm kadınlar ve gençler [arzularını] başka ülkelerde değil kendi ülkelerinde [gerçekleştiriyor]. Tatlı vatanımızdan taşınmak zorunda kaldık. Hiçbir zaman ülkemizden ayrılmak istemedik. Bütün Afganlar benim gibi, şunu düşünüyorlar: 20 yıl (önce) farklı ülkelere gittim ama Afganistan'a geri döndüm çünkü ülkemde çok ümidim vardı. Bütün arkadaşlarım bana Afganistan'a geri dönmememi söylediler çünkü Afganistan gazeteciler ve diğer kadın aktivistler veya insan hakları faaliyetleri için güvenli bir yer değil. Ama onlara dedim ki, “Hayır, ülkeme dönebilirim. Bir gün ülkem bugünden daha güvenli, daha iyi ve daha iyi hale geldi ama Taliban'ın Afganistan'a geri döneceğini ve eyaletlerimizi ve Kabil'i ele geçireceğini hiç düşünmemiştim. 20 yıl öncesine döndük. Karanlık günlerimiz yeniden başladı. Bunu hiç düşünmedim. Bunu dürüstçe söylüyorum, Afganistan'daki meslektaşlarım, kadın gazeteciler ve erkek gazeteciler için endişeleniyorum. Taliban'dan saklanıyorlar ve mali sorunlarla karşı karşıyalar. Afganistan'da zor zamanlar, zor günler ve geceler yaşıyorlar. Onlar için çok endişeleniyorum. Diğer derneklere ve uluslararası gazeteci derneklerine Afgan gazetecilere yardım etmeleri ve desteklemeleri gerektiğini söylemek istiyorum. Birçoğu tehdit altında. Birçoğu Taliban tarafından dövüldü ve bu nedenle hala Afganistan'da olmaları benim ve tüm meslektaşlarım için bir felaket. Uluslararası gazeteci örgütlerine ve ülkelerine onları, gerçek gazetecileri Afganistan'dan almalarını [söylemek] istiyorum. İnsan hakları, ülkemiz ve işleri için mücadele ediyorlar.” #Afghanistan??: Afghan journalist Makia describes what the Taliban takeover has meant for the nation's media community. This has been excerpted from a joint report by the IFJ and @NWM_India supported by @Journalistlag. Listen to the full story here: https://t.co/EIlWCKt0Qt pic.twitter.com/UD3VcELiMK— IFJ Asia-Pacific (@ifjasiapacific) January 25, 2022 Bu makale ilk olarak Hindistan, Medyada Kadın Ağı tarafından yayınlandı . IFJ ve NWMI'nin 'Kendi Sözleriyle: Afgan Kadın Gazeteciler Konuşuyor' başlıklı ortak raporunu buradan okuyun.