ADANA’NIN DA İÇİNDE OLDUĞU 10 İLİMİZ, YAŞANAN DEPREM FELAKETİ NEDENİYLE 07.02.2023 TARİHİNDE “GENEL HAYATA ETKİLİ AFET BÖLGESİ” OLARAK İLAN EDİLMİŞTİR. 7269 SAYILI UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER DOLAYISİYLE ALINACAK TEDBİRLERLE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUN KAPSAMINDA 06-02-2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ: AFET BÖLGESİ NEDİR? İLGİLİ YASA NEDİR? 7269 Sayılı Yasa Madde 1 – Deprem (Yer sarsıntısı), yangın, su baskını, yer kayması, kaya düşmesi, çığ, tasman ve benzeri afetlerde; yapıları ve kamu tesisleri genel hayata etkili olacak derecede zarar gören veya görmesi muhtemel olan yerlerde alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlar hakkında bu kanun hükümleri uygulanır. Olmuş veya olması muhtemel afetlerin o yerin genel hayatına etkili olup olmadığı, 7269 sayılı Afetler Kanununun 1051 sayılı Kanunla değiştirilen 1’nci maddesi uyarınca hazırlanan AFETLERİN GENEL HAYATA ETKİLİLİĞİNE İLİŞKİN TEMEL KURALLAR HAKKINDA YÖNETMELİK esaslarına göre tespit olunur. 7269 sayılı yasa ve ilgili yönetmelik hükmü uyarınca Adana İli de Cumhurbaşkanı tarafından ‘Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi’ olarak kararlaştırılmıştır. AFET BÖLGESİ KARARI İLANI SONRASI NE OLUR? İlan edilen afet bölgelerinde yeniden yapılacak değiştirilecek, büyütülecek veya esaslı tamir görecek resmi ve özel bütün yapıların tabi olacağı teknik şartlar, hazırlanacak bir yönetmelikle tespit olunur. Yine hazırlanacak yönetmelik esasları dairesinde afetin meydana gelmesinden sonra yapılacak kurtarma, yaralıları tedavi, barındırma, ölüleri gömme, yangınları söndürme, yıkıntıları temizleme ve felaketzedeleri iaşe gibi hususlarda uygulanmak üzere görev ve görevlileri tayin, toplanma yerlerini tespit eden bir program valiliklerce düzenlenir ve gereken vasıtalar hazırlanarak muhafaza olunur. Mülkiye amirleri 7269 sayılı yasa madde 6 hükmünde geçen olağanüstü yetkilere sahip olur. Kendilerinden yardım istenilen afet bölgesi civarındaki vali ve kaymakamlar bütün imkân ve vasıtalarla yardıma mecburdurlar. Afet bölgelerinde veya civarında bulunan ordu, jandarma, kıta birlik ve müessese kumandanları, hazarda, kendilerinden vali veya kaymakamlar tarafından istenilecek yardımları üstlerinden emir beklemeksizin yapmaya mecburdurlar. TEDAVİ HAKKI: 7269 sayılı yasa madde 10 hükmü uyarınca afetlerin vukuunda, gerek her türlü kurtarma, barındırma, yardım, söndürme, sevk ve tevzi işlerinde çalışanlardan yaralanan veya engelli hâle gelen yahut hastalananlar en yakın hastaneye veya tedavi yerlerine sevk edilirler. Mülki ve askeri hastane ve tedavi yerleriyle umumi, mülhak, hususi bütçeli idarelere, belediye, hakiki ve hükmi şahıslara ait bütün hastane ve tedavi yerleri bunları hemen kabul ve tedavi etmeye mecburdurlar. Resmi hastane ve tedavi evlerinde bulunanlara parasız bakılır. Resmi hastane ve tedavi evlerinde yer olmaması veya tedavi imkânı bulunmaması gibi sebeplerle zaruri olarak HUSUSİ HASTANELERDE yapılan tedavi ücretleri sonradan bu kanun mucibince ödenir. AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK TEKNİK İŞLER: 7269 sayılı yasa madde 13 hükmü uyarınca kurulacak fen kurulları tarafından, afetin meydana geldiği arazinin durumu ile bütün yapılar ve kamu tesisleri incelenerek, HASAR TESPİT RAPORU düzenlenir. Hasar tespit raporu sonrasına ilişkin İTİRAZ HAKKI dahil yapılması gerekli tüm hususlar 13. Madde içeriğinde (Binaların yıktırılması - boşaltılması vs.) detaylıca açıklanmıştır. Hasar tespit raporu, sonrasında yapılacak yardımlar dahil tüm işlemlerde önemlidir. GEÇİCİ İSKANA İLİŞKİN NAKDİ YARDIM; 7269 sayılı yasa madde 13/d hükmü uyarınca Afete uğrayanların veya uğraması muhtemel olanların bulundukları yerlerde veya başka yerlerde geçici olarak barınmalarını sağlamak üzere, baraka ve konutlar inşa edilebilir, ettirilebilir, kiralanabilir veya satın alınabilir. Bu tedbirlerin, kısa zamanda yerine getirilmesinin mümkün olamayacağı hallerde, GEÇİCİ İSKÂN TEDBİRLERİNİ KENDİLERİ ALMAK İSTEYENLERE NAKDİ YARDIM da yapılabilir. Geçici barındırma işleri için gerekli ödenek ile afetzedelere nakden yapılacak yardımların miktarı ve barınaklarda oturulacak süre tespit olunur. Bu bent gereğince yapılacak harcamalar ve ödemeler borçlandırmaya tabi tutulmaz. Afet bölgelerindeki kıymet takdiri, parselleme ve dağıtma işlemleri, 7269 sayılı yasa madde 17 ve devamında açıklanmıştır. BİNA YAPTIRILMASINI İSTEME 7269 sayılı yasa madde 28 ve ilgili diğer hükümlerde (madde 29 dahil) kanundan faydalanmak suretiyle İNŞAAT KREDİSİ VERİLMESİNİ YA DA BİNA YAPTIRILMASINI isteyenler hakkında düzenlemeler- şartlar yer almaktadır. BORÇLARIN ERTELENMESİ 7269 sayılı yasa Ek Madde 3 – Afete uğrayan ve bu kanuna göre hak sahibi olan vatandaşların Hazineye ve diğer kamu kurumlarına olan borçları geçim durumları göz önüne alınarak İmar ve İskân Bakanlığının teklifi üzerine, adı geçen kurumlarca ertelenir. (Vergi Usul Kanunu ile Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkındaki Kanun hükümleri saklıdır.) 7269 SAYILI YASA EK MADDE 12 UYARINCA KONUT HAKKI: Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, bu Kanun veya afetlere ilişkin hükümler taşıyan diğer kanunlara göre hak sahibi olan ailelere verilmek üzere konut yaptırılabilir ya da Başkanlığın yaptığı veya yapacağı konutlar satın alınabilir. Söz konusu işlerin karşılığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerinden Toplu Konut İdaresine kaynak aktarmak suretiyle sağlanır. ELEKTRİK VE DOĞALGAZ FATURA ÖDEME ERTELEMESİ: 7269 sayılı yasa Ek Madde 13- 1 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen afetler nedeniyle afet yaşanılan yerlerde elektrik ve/veya doğal gaz tüketim bedellerinin tahakkuk ve/veya tahsilatlarının süresinin ve kapsamının belirlenerek 1 yıla kadar ertelenmesi ile elektrik ve/veya doğal gaz dağıtım ve/veya tedarik şirketlerinin söz konusu ertelemeden kaynaklanan anapara haricindeki tüketicilerden tahsil edilmeyen bedellere ilişkin finansman maliyetinin, gecikme zammı tutarını geçmemek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanmasına Cumhurbaşkanınca karar verilebilir. Finansman maliyeti kapsamına girecek maliyet unsurları da dâhil olmak üzere bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir. BİLGİLENDİRİLME VE PSİKOLOJİK DESTEK ALMA HAKKI Bölgedeki kişiler, devletin ilgili birimleri tarafından bilgilendirilir ve bilinçlendirilir. Bölgedeki her bir ailenin ve her bir bireyin psikolojik ve sosyolojik tedavisi için sosyal hizmet uzmanları ve psikologlar görevlendirilir. EĞİTİM HAKKINA İLİŞKİN Afet bölgesindeki öğrencilere nakil işlemi dahil gerekli kolaylık sağlanır.