Anayasa Mahkemesi (AYM), 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda yer alan disiplin cezalarına ilişkin önemli bir karara imza attı. Mahkeme, kamu görevlilerine verilen "kınama" cezasının iptali sonrası aynı fiil nedeniyle yeniden ceza verilmesini mümkün kılan hükümde süre sınırı bulunmamasını Anayasa’ya aykırı buldu. İlgili düzenleme, hukuk devleti ilkesine aykırılık gerekçesiyle iptal edildi.
📌 Kararın Dayanağı: Hukuki Belirsizlik ve Süresiz Tehdit
Rize İdare Mahkemesi’nin başvurusu üzerine yapılan incelemede, mahkeme, aynı olay nedeniyle yeniden ceza verilmesi durumunda hangi sürelere uyulacağına ilişkin düzenleme bulunmadığını tespit etti. AYM, bu belirsizliğin hem kamu görevlileri açısından süresiz bir disiplin tehdidi doğurduğunu, hem de keyfi idari işlemlere açık kapı bıraktığını vurguladı.
⚖️ Gerekçe: Hukuk Devleti ve Öngörülebilirlik İlkesi
AYM, kararında şu tespitlere yer verdi:
“Kural, kamu görevlilerinin disiplinsizliğinin cezasız kalmaması şeklindeki kamu yararı amacı ile kişilerin süresiz olarak ceza tehdidiyle karşı karşıya kalmasının önlenmesi yönündeki hukuki menfaat arasında adil dengeyi koruyacak güvenceleri içermemektedir.”
Bu nedenle kural, Anayasa’nın 2. maddesinde güvence altına alınan hukuk devleti, hukuki öngörülebilirlik ve belirlilik ilkeleriyle bağdaşmadı.
🗓️ İptal Kararı 9 Ay Sonra Yürürlüğe Girecek
Anayasa Mahkemesi, 657 sayılı Kanun’un 127. maddesinin ikinci fıkrasını, yalnızca “kınama cezası” yönünden iptal etti. İptal kararı, 26 Haziran 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı ve dokuz ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre içinde yasama organının, düzenlemedeki hukuki boşluğu belirlilik ve süre sınırları içerecek şekilde gidermesi bekleniyor.
💬 Ne Anlama Geliyor?
Bu kararla birlikte:
-
Mahkeme kararıyla iptal edilen kınama cezalarının ardından idarenin yeni bir ceza vermesi için süre sınırı olmaması hukuka aykırı sayıldı.
-
Devlet memurları, aynı fiil nedeniyle belirsiz bir gelecekte yeniden ceza tehdidiyle karşı karşıya kalamayacak.
-
Yasama organı, 9 ay içinde yeni ve öngörülebilir bir süre düzenlemesi yapmak zorunda kalacak.
