ADANA – Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Canan Aksu, 27 Haziran 1998 tarihinde meydana gelen ve 145 kişinin hayatını kaybettiği Adana-Ceyhan Depremi’nin yıldönümünde yaptığı açıklamada, Türkiye'nin depreme ve afetlere karşı hâlâ yeterli hazırlık içinde olmadığını vurguladı.
"Yasal düzenlemeler var ama yeterli değil"
Depremin yaşandığı yıl yürürlüğe giren Deprem Yönetmeliği ve sonrasında çıkarılan Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile yapı üretim ve denetim süreçlerinde ilerleme sağlandığını ancak bunların yeterli olmadığını belirten Aksu, “6 Şubat 2023 depremleri, tüm bu düzenlemelere rağmen hâlâ eksik kaldığımızı gözler önüne sermiştir” dedi.
“Acil durum eylem planı şart”
Türkiye’nin deprem kuşağında yer aldığına dikkat çeken Aksu, bilimsel ve teknolojik gelişmelere dayalı kapsamlı bir acil durum eylem planı hazırlanmasının zorunluluğuna işaret etti. Aksu, şu ifadeleri kullandı:
“Nitelikli, sağlıklı ve güvenli yaşam çevrelerinin oluşturulması için mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin, bu alanlarda yetkin meslek mensuplarınca sunulması gerekir. Bunun güvencesi olan meslek odalarının sürece etkin şekilde katılması, denetim yetkilerinin mevzuatta tanımlanması şarttır.”
“Proje üretiminde ve uygulamada tekelleşmeye son verilmeli”
İnşaat sektöründeki tekelleşmeye dikkat çeken Aksu, yalnızca uygulama değil, proje üretim süreçlerinde de tekelleşmenin önüne geçilmesi gerektiğini belirtti. “Yapı üretim süreci meslek insanlarının bilgi, beceri ve yeterliliğine dayanmalı; rant değil, kamu yararı esas alınmalıdır” dedi.
“Rant değil, güvenli kentleşme”
Kentsel dönüşümün, yalnızca bina yenilemekten ibaret olmaması gerektiğini hatırlatan Aksu, rant odaklı değil, planlı, güvenli ve adil bir dönüşüm modelinin benimsenmesi gerektiğini ifade etti:
“Afetlerin önüne geçilemez ama etkileri azaltılabilir. Bunun yolu da güvenli yapılaşmadan, denetimden ve bilime dayalı şehircilikten geçer.”
“Ceyhan Depremi bir uyarıydı”
Aksu, 1998 Ceyhan Depreminin, bugün hâlâ güncelliğini koruyan derslerle dolu olduğunu vurguladı. Türkiye’nin yüksek deprem riski taşıdığını anımsatan Aksu, “Bu topraklarda yapıların güçlendirilmesi ve deprem yönetmeliklerine uygunluk hayati önem taşıyor. Sürekli güncellenen, sıkı denetlenen bir yapı sistemi artık ertelenemez” diye konuştu.
Son olarak depremlerde hayatını kaybeden vatandaşları anan Canan Aksu, “Tüm kayıplarımıza Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Bu acıların bir daha yaşanmaması için mücadelemizi sürdüreceğiz” dedi.