DEM Parti Batman Milletvekili Zeynep Oduncu Kutevi, Batman Çayı’nda faaliyet gösteren kum ocaklarının yarattığı ekolojik ve toplumsal yıkımı Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Oduncu, “Sadece doğa değil, halkın yaşam hakkı da tehdit altında” diyerek yetkililere acil önlem çağrısında bulundu.
“Tarım Arazileri Kuruyor, Canlı Türleri Yok Oluyor”
Zeynep Oduncu, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, Batman Çayı’nın sadece bir nehir değil, Batman Ovası’nın ve çevresindeki ekosistemin yaşam damarı olduğunu belirtti.
“Kum ocakları, nehrin doğal akışını değiştiriyor, ekolojik dengeyi bozuyor. Tarım arazileri bataklığa dönüşüyor ya da kuruyor. Endemik bitki ve hayvan türleri habitatlarını kaybediyor.”
“Halk Sağlığı ve Yaşam Hakkı Tehlikede”
Oduncu, bazı kum ocaklarının ruhsat sınırları dışında çalıştığını, gece gündüz faaliyet gösterdiğini, ortaya çıkan toz, gürültü ve çevre kirliliğinin halk sağlığını tehdit ettiğini vurguladı. Nehir kıyılarına halkın erişiminin engellendiğini de kaydeden Oduncu:
“Nehir ekosisteminin tahribi yalnızca çevre hukukunun değil, anayasal yaşam hakkının da ihlalidir. Çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalar bu hava kirliliğinden doğrudan etkileniyor.”
“Ekolojik Restorasyon Şart, Seferberlik Başlatılsın”
Batman Çayı’ndaki bu kontrolsüz faaliyetlerin durdurulması, ekolojik restorasyon projelerinin hayata geçirilmesi ve kamusal denetimin güçlendirilmesi gerektiğini belirten Oduncu, Bakanlığa şu kritik soruları yöneltti:
-
Batman Çayı çevresinde faaliyette olan kum ocaklarının sayısı ve ruhsat bilgileri nedir?
-
Ruhsat dışı faaliyet, tarım alanlarına zarar ve endemik türlere etkilerle ilgili denetim yapılmış mıdır?
-
Nehirdeki değişimlere dair ÇED raporu veya bilimsel çalışma mevcut mudur?
-
Hava kirliliği ve partikül madde salınımı izleniyor mu? Veriler nelerdir?
-
Gürültü, toz, görüntü kirliliği ile ilgili denetim sonuçları nelerdir?
-
Tehdit altındaki flora ve fauna için koruma planı var mıdır?
-
Kent merkezine yakın kum ocaklarının taşınması ya da durdurulması gündemde midir?
-
Yerel halkın katılımıyla hazırlanan bir havza yönetim planı oluşturulacak mıdır?
“Doğa Meta Değildir”
Oduncu sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Doğa bir meta değil, tüm canlılarla paylaştığımız ortak yaşam alanımızdır. Batman Çayı’ndaki bu yıkım, sadece çevre değil, aynı zamanda toplumsal adalet, halk sağlığı ve anayasal haklar meselesidir. Gecikmeden harekete geçilmeli, bölge için sürdürülebilir, katılımcı ve doğa dostu bir yönetim anlayışı geliştirilmelidir.”
