15 Mayıs 1932 tarihinde Celadet Bedirxan ve dönemin Kürt aydınları tarafından Latin alfabesiyle yayımlanan Kürtçe dergi Hawar’ın ilk sayısı, 2006 yılından bu yana Kürt Dil Bayramı olarak kutlanmaktadır. Hawar dergisi, 1943 yılına kadar toplam 57 sayı yayımlanmış; Kürtçenin Kurmancî, Soranî ve Kırmanckî lehçelerinde yazılar içermiştir.

Türkiye’de Türkçeden sonra en yaygın konuşulan dil olan Kürtçenin, resmi bir statüsünün olmaması ve dil üzerindeki baskıların Cumhuriyet tarihi boyunca sürmesi, temel bir hak ihlali olarak devam etmektedir.

Toplumsal barışa dair umutların ve çözüm arayışlarının arttığı bu dönemde, Kürt sorununun çözümü yolunda en önemli adımlardan biri, Kürt dili ve lehçelerinin serbestçe kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılmasıdır. Ancak 2009 yılında herhangi bir yasal güvence olmadan yayın hayatına başlayan TRT 6 ve 2012’de başlatılan seçmeli ders uygulamaları, milyonlarca Kürt yurttaşın anadilinde eğitim hakkı talebine yanıt vermemektedir. Bu yıl yapılan 15.000 öğretmen atamasında, sadece 6 Kürtçe öğretmeni atanmış olması, devletin bu konudaki samimiyetinin ve planlamasının sorgulanmasına neden olmuştur.

Anadilinde eğitim hakkının hayata geçmesi için acil olarak yasal düzenlemeler yapılmalı, eğitim materyalleri hazırlanmalı ve müfredat geliştirilmelidir.

Dil hakları, uluslararası insan hakları belgelerinde açıkça tanımlanmış ve korunmaktadır. Bunlar arasında:

  • Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi,

  • UNESCO Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Sözleşme,

  • AGİT’in "Ulusal Azınlıkların Eğitim Haklarına İlişkin Lahey Tavsiyeleri",

  • "Ulusal Azınlıkların Dil Haklarına İlişkin Oslo Tavsiyeleri",

  • "Radyo ve Televizyon Yayınlarında Azınlık Dillerinin Kullanımına İlişkin Kılavuz"

gibi belgeler bulunmaktadır. Bu belgeler, taraf devletlerin uyması gereken evrensel standartları ortaya koymaktadır.

Genç Düşünce Enstitüsü Genel Başkanı Işıldak’tan Gölbaşı Belediye Başkanı Yakup Odabaşı’na Ziyaret ve Şilt Takdimi Genç Düşünce Enstitüsü Genel Başkanı Işıldak’tan Gölbaşı Belediye Başkanı Yakup Odabaşı’na Ziyaret ve Şilt Takdimi

İnsan Hakları Derneği olarak bizler; ırk, dil, din, cinsiyet, etnik ya da toplumsal köken farkı gözetilmeksizin herkesin eşit biçimde temel hak ve özgürlüklerden yararlanması için mücadelemizi sürdürüyoruz. Bütün dillere özgürlük istemeye devam edeceğiz.

Bu vesileyle, İHD’nin Diyarbakır Şubesi genel kurulunda anadilinde konuştuğu için tutuklanan, daha sonra katledilen üyemiz ve yöneticimiz Vedat Aydın’ı saygıyla anıyor; Kürt Dil Bayramı’nı bir kez daha coşkuyla selamlıyoruz.

Kürt Dil Bayramı kutlu olsun!
Dil hakları insan haklarıdır!

İNSAN HAKLARI DERNEĞİ
İstanbul Şubesi

Editör: Güven BOĞA