Ekonomide durgunluk dönemi tehlikesi
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu “Faiz sebep, enflasyon netice” tezi rafa kalktı”
TCMB ’sının tek hamlede 750 puanlık faiz artışı piyasalarda sürpriz etkisi yarattı. Altınbaş Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi, Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu yaptığı değerlendirmede öncelikle başkan yardımcılarının özellikle de Cevdet Akçay’ın sürece ağırlığını koyduğu izlenimini verdiğine dikkat çekti. Bu durumun Merkez Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın ataması sonrasında ağırlığını yeterince ortaya koyamadığı sorusunu da akla getirdiğini ifade ederek, “Faiz sebep, enflasyon netice tezinin en azından kayda değer bir süre rafa kaldırılması anlamına geliyor.” dedi.
“Yabancı sermaye gelir mi? Faizlerin daha da artmasını mı bekler?”
“Açıklamada yer alan kademeli faiz artışlarına devam edileceği vurgusunun yabancı sermayenin girişi için teminat olur mu? Yoksa sıcak paranın madem faizler daha da artacak o zamanı bekleyelim şeklinde düşünmesine mi yol açar? sorularını yönelten Prof. Kozanoğlu, “Bekleyip görmek gerekecek.” yorumunu yaptı.
“Büyümenin yavaşlaması (durması) riski göze alındı”
Prof. Dr. Kozanoğlu, faiz artışı kararıyla döviz kurunun değer kaybının ihracattaki rekabet gücünü artırması ithalatın gemlenmesi, böylelikle cari dengenin sağlanması önceliğinden vazgeçildiğini ifade etti. Bunun da enflasyonun kontrol altına alınması, yerel seçimler sürecinde büyümenin yavaşlaması (durması) riskinin göze alınması noktasına gelindiği anlamına geldiğini belirtti. Enflasyon Raporu’ndaki tahmin aralığının üst sınırında seyrettiği” ifadesinin de 2023 yılı resmi enflasyon tahmininin %62’ye çekildiği anlamına geldiğini vurguladı.
“Şirket kredisi faizlerinin otomatikman %45’e sıçrayabilir”
Prof. Dr. Kozanoğlu’na göre, ekonomide genel faiz düzeyinin yükselmesi, TL mevduat faizlerinin cazip kılınması ve döviz kurlarının sakinleşmesi KKM’nin sınırlı çözülmesi hedefine ulaşılmasını sağlayabilir. Politika faizindeki mevcut düzey, şirket kredisi faizlerinin otomatikman %45’e sıçramasını, böylece bankaların kredi verme iştahı artırabilir.
“Ekonomide durgunluk tehlikesi baş gösterir.”
Kozanoğlu son olarak şunları söyledi: “Bu durum, seçimler öncesi çok uygun finansman koşulları nedeniyle konut, araba, motosiklet vs. almak için borç sınırlarını zorlayarak tüketici kredilerine akın eden, kredi kartından nakit çeken orta gelir gruplarının ayağını çekmesine neden olur. Borçlanarak iki yakasını bir araya getiren, seçim öncesi narkoz etkisiyle hayat pahalılığını yeterince hissetmeyen dar gelirli yurttaşlar için de büyük darbe olur. En son % 185 artışla 882 milyar TL’ye varan Kredi Kartı borçları, 1434 milyar dolar ulaşan tüketici kredileri reel anlamda hız keser. Takibe düzen borç oranları hızla yükselir. Mal ve hizmetlere talebin yavaşlaması zincirleme etkiyle ciroları düşürür. İşten çıkarmaları yaygınlaştırır. İşsizliğin artmasıyla işgücünün pazarlık gücü de zayıflar. Ekonomide durgunluk tehlikesi baş gösterir.”