Türkiye’de ilk COVID-19 vakasının bildirilmesinin üzerinden 17 ay geçti. Bu süreçte tespit edebildiğimiz kadarıyla en az 1168 işçi COVID-19 nedeniyle hayatını kaybetti, on binlerce işçi hastalandı. Diğer binlerce ölümün de neredeyse tamamı işçilerin aileleri ve bir evvelki işçi kuşağı olan emekliler. Bu durum COVID-19’un bir işçi sınıfı hastalığı olduğunun en büyük göstergesi. Yani salgın sürecinde Türkiye, tarihin en büyük ‘işçikırımı’ ile karşı karşıya kaldı.
Bu noktada sınıf hareketinin en önemli taleplerinden birisi de acilen aşı temin edilmesi ve sınıfın tümünün aşı olma hakkıydı. İktidar bu noktada geç kaldı ve bu yılın bahar aylarında başta sağlık, eğitim, belediye, metal, tekstil, büro ve güvenlik emekçileri olmak üzere onlarca arkadaşımızı da aşının geç temin edilmesi nedeniyle kaybettik.
Salgın nedeniyle işçi sınıfının bütünsel taleplerine raporlarımızda değiniyor ve alanlarda bu taleplerin karşılanması için mücadele ediyoruz. Diğer yandan bu raporda aşı sürecine dair bilimin ve aklın ışığında bir konunun altını çizmek istiyoruz:
Salgınla mücadelenin ve salgının bitmesinin en önemli araçlarından biri aşılamadır. Bilim ve salgınlar tarihi aşıların ve toplumun geneline ulaşmış aşılamanın yaşamı ve geleceği nasıl kurtardığının örnekleri ile doludur. Bu açıdan COVID-19 salgınını sona erdirmenin yolu her kesime ulaşmış yaygın aşılama ile olacaktır.
Salgının bitmesi için toplumsal bağışıklık sağlanması ve bunun için toplumun yüzde 70-80’inin çift doz aşı olması gerekmektedir. Oysa Türkiye’de şu an Biontech veya Sinovac aşılarından en az iki doz olanların sayısı 29 milyondur, oransal olarak ise yüzde 40 civarıdır.
İşçilere çağrımızdır: İktidarın salgın politikaları ve sürece dair açıkça paylaşılmayan bilgilerden dolayı tereddütlerin olduğunu biliyoruz, anlıyoruz. Ancak COVID-19 aşı ile önlenebilir bir hastalıktır. Alanlarda nasıl insanca yaşanacak bir ücret, güvenceli çalışma, sendika hakkı, iş cinayetlerine ve salgında bize dayatılan koşullara karşı birlikte mücadele ediyorsak şimdi de birbirimize ve ailelerimize karşı sorumluluğumuz için ‘yaşamak ve yaşatmak için COVID-19 aşılarını olalım’…
Temmuz ayında 146 iş cinayeti!
Yüzde 83’ünü ulusal basından; yüzde 17’sini ise yerel basın, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, meslek örgütleri ve sendikalardan öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla Temmuz ayında en az 146 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti...
İş cinayetlerinin aylara göre dağılımına baktığımızda:
• Ocak ayında en az 203 işçi,
• Şubat ayında en az 142 işçi,
• Mart ayında en az 144 işçi,
• Nisan ayında en az 257 işçi,
• Mayıs ayında en az 236 işçi,
• Haziran ayında en az 173 işçi,
• Temmuz ayında en az 146 işçi hayatını kaybetti.
• 2021 yılının ilk yedi ayında iş cinayetlerinde en az 1301 işçi arkadaşımızı kaybettik.
146 emekçinin 116’sı ücretli (işçi ve memur), 30’u kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor.
İş cinayetlerinde ölenlerin 13’ü kadın işçi, 133’ü erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, madencilik ve sağlık işkollarında meydana geldi.
Sekiz göçmen/mülteci işçi hayatını kaybetti: 4’ü Suriyeli, 2’si Türkmenistanlı, 1’i Afganistanlı ve 1’i Güney Koreli.
Ölümler en çok tarım/orman, inşaat/yol, taşımacılık, ticaret/büro/eğitim, madencilik, metal, enerji, belediye/genel işler, kimya ve konaklama işkollarında meydana geldi.
• Tarım işkolunda 24 işçi ve 21 çiftçi hayatını kaybetti.
• İnşaatlarda neredeyse her gün bir iş cinayeti meydana geldi.
Temmuz ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 2’si (yüzde 1,3) sendikalı işçi. Sendikalı işçiler eğitim ve metal işkollarında çalışıyordu.
En fazla ölüm nedenleri trafik/servis kazası, yüksekten düşme, ezilme/göçük, kalp krizi, elektrik çarpması, patlama/yanma ve şiddet.
• Bir maden işçisi arkadaşımızı kene ısırması sonucu yakalandığı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedeniyle kaybettik.
• 12 tarım ve 11 taşımacılık işçisi trafik/servis kazası nedeniyle hayatını kaybetti.
• İnşaatlardaki iş cinayetlerinin 14’ü yüksekten düşme nedenli.
10 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Çocuk işçiler tarım, ağaç, inşaat, enerji ve taşımacılık işkollarında çalışıyordu.
51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 40 emekçi bulunuyor: Çiftçi ve esnaflar ile tarım, maden, büro, metal, inşaat, enerji, taşımacılık, tersane, sağlık ve belediye işçileri.
Genel olarak yaş gruplarına göre ölümlere bakarsak:
• 14 yaş ve altı yaş grubunda 3 işçi,
• 15-17 yaş grubunda 7 işçi,
• 18-27 yaş grubunda 26 işçi,
• 28-50 yaş grubunda 64 işçi,
• 51-64 yaş grubunda 30 işçi,
• 65 yaş ve üstü yaş grubunda 10 işçi,
• Ve yaşını bilmediğimiz/öğrenemediğimiz 6 işçi hayatını kaybetti.
11 ölüm İstanbul’da; 8 ölüm İzmir’de; 7’şer ölüm Afyon ve Antalya’da; 6 ölüm Manisa’da; 5’er ölüm Ağrı, Bursa, Gaziantep ve Şanlıurfa’da; 4’er ölüm Mersin, Muğla ve Samsun’da; 3’er ölüm Adana, Ankara, Bilecik, Erzincan, Kocaeli, Kütahya, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Sivas ve Van’da; 2’şer ölüm Adıyaman, Aydın, Denizli, Giresun, Isparta, Kahramanmaraş, Karaman, Kayseri, Malatya ve Tekirdağ’da; 1’er ölüm Artvin, Balıkesir, Batman, Çorum, Elazığ, Erzurum, Hatay, Kars, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Kilis, Konya, Ordu, Tokat, Trabzon, Zonguldak, Bulgaristan, Irak ve Namibya’da meydana geldi..
2021/ Temmuz ayında iş cinayetlerinde hayatını kaybeden 146 işçiyi saygıyla anıyoruz…
Yaşar Cinbaş, Erol Tovka, Mülkiye Yıldız, Ayşe Kından, G.G., Yaşar Karahan, Emrah Kaya, Eflatun Karaman, Coşkun Akdağ, Eşref Morgan, Ramazan Özdemir, Fatih Özdemir, Sevim Kıyak, Meryem Okur, Ethem Dağtekin, M.Aydın, Saim Kaplan, Ali Şimşek, Nevzat Malkoç, Şemsi Aktaş, Z.K., H.E.H., Hatice Kestane, Hüseyin Öksüz, Yusuf Bulut, Musa Can Çapuk, Ömer Çağ, Emine Karabulut, Şenol Arslansarı, Mehmet Yıldırım, Hamza Örnek, Muhammet Can Örnek, Samet Alper, Barış Ergül, Mehmet Albayrak, Cevdet Bayraktar, Kamuran Şimşek, Gülseren Develi, Adem Avcı, Elif Bucak, Davut Dişli, Dürdane Doğan, Zeynep Kumsal Yılmaz, Morad Nader, Yücel Küçükçepiş, Leyla Aksakal, Tahir Çetin, Ali Faik İnter, Süleyman Bayrak, İsmail Öztürk, Muzaffer Aypar, H.A., Görkem Servan Güneş, Aydın Elibol, Hasan Yıldızhan, Emre Şimşek, Ahmed Hannan, Arif Köşker, Ertan Yıldız, Hilmi Coşkun, Ali Osman Karabalık, Ramazan Horzum, Hüsnü Ayhan, Gökhan S., Zeki Can Bebek, Harun Filiz, Durmuş K., Süleyman Akgün, Bilal Kollu, J.Y. Kim, Ali Sarman, Süleyman İlhan, Hüsem Taşkın, İlyas Kurt, Metin Mert, Zhamshit Haytakov, Serdar Yiğit, Ü.A., Habip Türeli, Efrail Akgül, Yasin Akat, Rojhat Akınlar, Halil Ş., Abdulkerim Akan, Veysel Güç, Yaşar Ceylan, Halit Kaya, Ali Kurt, Hakkı Cihangir, Mahir Çöt, O.T., Hasan Kaya, Murat Meyde, Fahri Özcan, Ahmet Karakaş, Muhammed Yaşar, Beritan Taşer, Mustafa Yavuz, İbrahim Erkmen, Osman Birer, Emrah Kaya, Muharrem Kaya, Murat Kaya, Mehmet Ali Kökçü, Mustafa Türkmen, Serdar Tekin, Şaban Kılıç, Serhat Kara, Doğan Susin, Yusuf Bingöl, İbrahim Koçal, Hakkı Barutçu, İlhami Bayrak, Muhammed Nuri Sönmez, Bülent Çaylak, Abdullah Saraç, Cevat Topçu, Selahattin Atış, Muhammed Atış, Uğur Kır, Cumali Kurtay, Yılmaz Demir, Oğuz Taşkın, Ali İnal, Ufuk Karataşlı, Fatma Sevim, Tayfur Kürşat Cantez, Ahmet Deniz, Hasan Tosun, Murat Uzan, Burkay Kurt, Serhan Alışkan, Ali Darbaz, Şahin Akdemir, Bayram Koç, Lokman Kaymak, Oktay Yılmaz, Oğuz Şişman, Ömer Babahanoğlu, Birkan Yaman, Mehmet Koçak, Ozan Tuncer, Ali Sarı ve ismini öğrenemediğimiz üç işçi...
