ANKARA – Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, çalışanların kullanılmayan yıllık izin haklarıyla ilgili emsal niteliğinde bir karar verdi. Artık kullanılmayan yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı süresi 5 yıl olarak uygulanacak ve bu düzenleme geriye dönük olarak da geçerli olacak.
Yargıtay’ın içtihat değişikliği, hem çalışanları hem de işverenleri doğrudan etkileyecek önemli sonuçlar doğuracak.
10 Yıl Değil, 5 Yıl: Geriye Dönük Uygulama Başladı
Daha önce 2012 ile 2017 yılları arasında sona eren iş sözleşmeleri için 10 yıllık zaman aşımı süresi geçerliydi. Ancak iş davalarına bakan dairelerin 2020 yılında birleştirilmesiyle birlikte içtihatlar yeniden ele alındı. Yeni karara göre, geçmiş yıllarda sona ermiş iş sözleşmeleri için de 5 yıllık zaman aşımı süresi uygulanacak.
Bu karar, özellikle geçmişte işten ayrılmış ama kullanılmayan yıllık izin ücretlerini talep etmeyen çalışanlar için hak kayıplarına neden olabilecek.
Zamanaşımı Süresi Nasıl Değişti?
-
1 Temmuz 2012 öncesi: Zaman aşımı süresi 5 yıl olarak uygulanıyordu.
-
1 Temmuz 2012 - 25 Ekim 2017 arası: Türk Borçlar Kanunu ile süre 10 yıla çıkarıldı.
-
25 Ekim 2017 sonrası: İş Mahkemeleri Kanunu ile tekrar 5 yıl olarak belirlendi.
Ancak Yargıtay, henüz dolmamış alacaklar için geriye dönük olarak 5 yıllık zaman aşımının geçerli olacağına hükmetti.
Hak, İşten Ayrılınca Doğuyor
İş Kanunu'na göre, yıllık izin ücreti ancak iş sözleşmesinin sona ermesiyle talep edilebiliyor. Dolayısıyla zaman aşımı süresi de işten ayrılma tarihi itibariyle başlıyor. İşten ayrılma şekli – ister işverenin feshi ister çalışanın istifası – bu konuda fark yaratmıyor.
İşveren ve Çalışanlar Ne Yapmalı?
Yargıtay’ın yeni içtihadı sonrası:
-
Çalışanlar, işten ayrıldıktan sonra en geç 5 yıl içinde kullanılmayan izin ücretlerini talep etmelidir.
-
İşverenler, zamanaşımı geçmiş izin ücretleri nedeniyle sorumluluktan kurtulabilir, ancak yeni döneme ilişkin yükümlülüklerini dikkatle hesaplamalıdır.
-
İş hukukçuları, benzer davalarda artık 5 yıllık zaman aşımı süresini esas alacaktır.
Uzmanlar Uyarıyor: Hak Kayıplarına Dikkat
Çalışma hayatı uzmanı Ahmet Kıvanç, zaman aşımı süresine dikkat edilmesi gerektiğini belirtti:
“İşten ayrılanlar, hak kaybı yaşamamak için yıllık izin alacaklarını zaman aşımına uğramadan talep etmeli. Yeni düzenleme geriye dönük olarak da uygulanacak.”
Yargıtay’ın bu içtihat değişikliği, tüm işçiler ve işverenler için bağlayıcı nitelikte olup, iş mahkemelerinde açılacak benzer davalar açısından emsal teşkil edecek.
