Günümüzde üretim kelimesi kullanıldığında zihinlerde ilk canlanan görüntü şüphesiz fabrikalarda bulunun üretim bantlarıdır. Böyle olması çokta tesadüfi bir durum olmamakla birlikte ülkelerin gelişimine katkı sağlayan en temel faktör fabrikalardır.
Ticaretin ve sanayi faaliyetlerinin ön ayağı olan fabrikalar günümüzde ülkelerin gelişim ve kalkınmaları açısından hayati bir önem arz eden yapılardır. Ülkemizde gelişmekte olan ülkeler kategorisinde değerlendirilerek, birçok fabrikayı içerisinde barındıran bir konuma sahiptir.
Endüstri alanından son yıllarda artan fabrikaların birtakım ihtiyaçları bulunmaktadır. Bu ihtiyaçlardan en önemlisi ise fabrikaların ısıtma soğutma sistemleridir. Söz konusu sistemler fabrika içinde verimli bir solunum sağlayarak dışarıdaki havanın sıcaklığına ve soğukluğuna göre dengeli bir fabrika iklimi oluşturabilmek adına son derece önemlidir.
Fabrika soğutma sistemlerinin tasarruflu enerji kullanması ve verimli çalışması fabrika çalışanlarının hayatını doğrudan etkilemektedir. Bu noktada soğutma sistemlerinin kullanışlı olması da oldukça önemli konular arasındadır.
Fabrika Soğutma Sistemleri Hangi Alanlarda Kullanılır?
Soğutma sistemleri kullanılacak fabrikanın üretim alanına ve özelliğine bağlı olarak değişim arz etmektedir. Genel olarak soğutma sistemi kullanan fabrikaları şu şekilde listelememiz mümkün:
- Tekstil fabrikaları
- Demir-Çelik fabrikaları
- Matbaa fabrikaları
- Plastik malzeme üretimi yapan fabrikalar
- Porselen fabrikaları
- Günümüzde önemli bir ihtiyacı karşılayan inşaat malzemesi üretimi yapan fabrikalar
- Otomotiv sektöründe hizmet veren yedek parça fabrikaları
- Gıda alanına yönelik olarak kimya sanayi fabrikaları
- Günümüzde inşaatlar için temel ihtiyacı karşılayan beton fabrikaları
Bu maddelediğimiz fabrikalar dışında tarım ve hayvancılık alanında faaliyet gösteren ambar, sera, çiftlik, gıdaların saklandığı soğuk hava depoları gibi birçok alanda da soğutma sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Fabrikalarda kullanılan soğutma sistemi türleri ise rooftop, VRV klima gibi sistemleri barındırsa da genel olarak kullanışlı olması açısında iki ana başlıkta toplanabilir. Bunlar ise Chiller ve Evaporatif soğutma sitemleridir.
- Fabrikalarda en çok tercih edilen soğutma sistemleri Chiller ve Eveporatif soğutma sistemleridir.
Chiller Fabrika Soğutma Sisteminin Özellikleri Nelerdir?
Chiller ismi İngilizcede “soğutan, soğutucu” anlamlarına gelmektedir. Chiller fabrika soğutma sistemleri günümüzde birçok fabrikada kullanılan ve kullanışlı olması, verimli olması gibi özellikleriyle dikkat çeken bir enjeksiyon soğutma sistemidir.
Chiller soğutma sisteminde fabrikanın bir bölümünden alınan ısı başka bir bölüme transfer edilir sonrasında enjeksiyon devreye girer, bu sayede dengeli bir iklim sağlanır.
- Chiller fabrika soğutma sistemlerinde evaparatör ve kompresörden kazanılan enerji kondester üzerinden atılarak soğutma gerçekleştirilmektedir.
Chiller Soğutma Sistemi Hangi Araçlardan Oluşur?
Sistemi oluşturan belli başlı araçlar bulunmaktadır. Chiller soğutma sistemindeki araçları şu şekilde listelemek mümkündür:
- Kompresör
İlk olarak kompresörlerde gazlı scroll adı verilen bir model ve vidalı modeller kullanılır.
- Kondenser
Kondenser ısı seviyesinin yüksek olduğu alanlarda geçişleri sağlayan bakırdan yapılmış özel borular ile fanların beraberce çalıştığı mekanizmanın tümüne verilen addır.
Kondenser, soğutucunun akışkan bir likit haline getirilmesini sağlar. Bu kondenser sayesinde soğutucu akışkan likit hale getirilmektedir.
- Alüminyum lameller
Soğutucu akışkan likit işlemi için kullanılan bir malzemedir.
- Kasılma Vanası
Soğutma işlemi için kullanılan sıvıyı buharlaştırmak için kullanılan malzemedir. Standart ve elektronik olmak üzere iki türü bulunmaktadır.
- Eveparatör
Bu malzeme soğuk bir biçimde bulunan bakır borulardan geçirilen gaza, suyun temas etmesini sağlayarak suyu soğutma işlemini gerçekleştiren bir malzemedir.
- Elektrik Panosu
Sistemin işleyişi esnasında kendisinden yararlanılan elektrik devrelerinin bulunduğu panoya verilen addır.
- Güvenlik amaçlı materyaller
Bu materyaller sistemin normal işleyişi sırasında herhangi bir arıza olması durumunda devreye giren materyallerdir. Bu sayede acil durumlarda fabrika soğutma sisteminin hasarı minimum düzeye indirilir.
- Isı dolaşımı amacıyla kullanılan bir pompa
Genel anlamda Chiller soğutma sistemleri bu materyallerden oluşmaktadır.
Chiller Fabrika Soğutma Sistemlerinin Türleri Nelerdir?
Bu sistem su soğutmalı ve hava soğutmalı olmak üzere iki türe ayrılmaktadır.
- Hava Soğutmalı Chiller
Bu sistemin açık alanlarda kullanılması önerilmektedir. Yüksek basınçtan yararlanılarak sistem içerisindeki gaz sıkıştırılır. Isınan gaz kondensere iletilir. Sonrasında kondenser üzerinde bulunan fanlar ve bataryaların vasıtasıyla bu sıkıştırılan gazın transfer edilmesi gerçekleşir.
- Su Soğutmalı Chiller
Bu sistemde ise dışarıdan suyun dışarıdan etkisi kullanılarak soğutma işlemi yapılmaktadır. Dışardaki suyun kaynağı ise önceden hazırlanan su deposudur. Fakat depo kullanılmadan da fabrikanın konumuna bağlı olarak civardaki akarsu, dere, deniz suyu gibi kaynaklardan da yararlanılabilir. Bu sayede maliyetin düşmesi ve tasarruflu bir soğutma sisteminin oluşması mümkün hale gelmektedir.
Evaporatif Fabrika Soğutma Sistemleri
Chiller fabrika soğutma sistemlerinden sonra kullanımı en yaygın olan sistem evaporatif soğutma sistemleridir. Bu sistemde temel özellik temiz havanın daimi olarak fabrika içerisinde dolaştırılmasıdır. Geleneksel soğutma sistemlerinde var olan aşamalar bu soğutma sisteminde de kullanılmaktadır. Maliyeti de diğer soğutma sistemlerine nazaran oldukça düşüktür.
- Evaporatif soğutma sisteminde su ve havanın etkileşiminden yararlanılan bir mekanizma bulunmaktadır. Bu mekanizma suyla sıcak havanın temas etmesiyle birlikte soğutma işlemini gerçekleştirmektedir.
- Evaporatif sistemde yüzeyleri oldukça geniş pedler bulunmaktadır. Bu pedler, sistem içerisindeki kanallardan akan su sebebiyle daima ıslak kalmaktadır.
- Aksiyal veya radyal fanlar sistem içerisinde çalışan güçlü ve sessiz fanlardır. Sistem içerinde bulunan sıcak hava ıslak pedlerle temas ettirilir ve sonrasında oluşan buharlaşma sayesinde doğal ve soğuk hava fabrika içerisine hakim olur.
Suyun buharlaşması esnasında havadan ısı alınarak soğutma işlemini gerçekleştiren evaporatif soğutma, verimliliği ve maliyeti açısından en çok tercih edilen sistemlerden biridir.
Soğutma sistemlerinde aranan en belirgin özellik, soğutulan alanda doğal bir hava sirkülasyonu gerçekleştirmektir. Bu sistemde su buharlaşırken havadan ısıyı almakta ve havanın soğumasına neden olmaktadır. Bu sayede kullanılan alanlarda toz, partikül gibi solunumu olumsuz etkileyen faktörlerin önüne geçilmektedir.
Soğutma sistemleri kullananların şikayetçi olduğu bir diğer durum ise havadaki kuruluk oranın oldukça yüksek olmasıdır. Bu sistemler sayesinde bu olumsuz durumunda önüne geçilmekte ve doğal bir hava sahası oluşturulmaktadır. Bu sistemlerin doğal hava sirkülasyonu sağlayabilmesi aynı havayı devir daim ettirmeden her zaman taze havayı soğutarak belirli alanlara ulaştırabilmesidir.
Detaylı bilgi için https://www.entalpiproje.com/fabrika-sogutma-sistemleri-ve-ozellikleri/ adresini ziyaret edebilirsiniz.