Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, Paris’te Fransa ve Suudi Arabistan’ın ortak ev sahipliğinde düzenlenen ve üç gün sürecek olan “Filistin Meselesinin Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Formül” konferansının açılışında, uluslararası topluma tarihin kırılma anlarından birinde olunduğunu hatırlattı:
“Gerçek şu ki: Bir kırılma noktasındayız. Ya şimdi çözeceğiz ya da bir daha asla!”
“Barış Süreci” Değil, Gerçek Barış!
On yıllardır süren Ortadoğu barış süreçlerinin, sonuç doğurmayan müzakere dekorları olmaktan öteye geçemediğini vurgulayan Guterres, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ortadoğu diplomasisi yıllardır daha çok süreç üretiyor, barış değil. Yıkım ve ilhak sürerken, kelimeler ve niyet beyanları Gazze’de enkazın altında kalıyor.”
Guterres, tek meşru çözümün iki bağımsız, demokratik ve güvenli sınırlarla yan yana yaşayacak İsrail ve Filistin devletlerinin kurulması olduğunu belirtti. İsrail’in 1967 öncesi sınırlara çekilmesi gerektiğini de hatırlatan Guterres, “alternatifin” felaket olduğunu söyledi:
“Alternatif nedir? Filistinlilerin sürekli işgal altında, haklardan yoksun yaşadığı tek devletli bir apartheid rejimi mi? Bu ne barıştır, ne adalettir. Kabul edilemez!”
“Görünürde Yönetim, Gerçekte Yıkım Var”
Konferansın ön oturumunda yaptığı konuşmada da BM Genel Sekreteri şu uyarıda bulundu:
“Bu kriz nesiller boyunca diplomasiye, kararlara ve uluslararası hukuka direndi. Ancak çözülmez değil. Cesaretli bir liderlik, gerçek bir siyasi irade gerekir.”
Guterres, uluslararası toplumu, sahici adımlar atmaya ve konferansı bir dönüm noktasına çevirmeye çağırdı. Bunlar arasında şunları sıraladı:
-
Derhal ve kalıcı ateşkes sağlanması
-
İşgal, ilhak ve yerleşim faaliyetlerine son verilmesi
-
Zorla yerinden etmelerin reddedilmesi
-
Uluslararası hukuk ihlallerinin hesap verilerek cezalandırılması
-
Taraflar arasında eşit hak ve onur temelinde siyasi diyaloğun başlatılması
Gazze: “Felaketler Zinciri”
Guterres, konuşmasında Gazze’deki duruma özel vurgu yaptı. Hamas’ın 7 Ekim saldırılarını bir kez daha kınarken, İsrail’in buna verdiği karşılığın eşi görülmemiş bir yıkıma dönüştüğünü söyledi:
“Gazze, bir felaketler zincirine gömüldü. On binlerce ölü, neredeyse tüm nüfus tekrar tekrar yerinden edildi. Açlık herkesin üzerine çöküyor.”
BM Genel Sekreteri, insani yardıma engelsiz erişim, rehinelerin koşulsuz serbest bırakılması ve kalıcı ateşkesin barışın ön şartı değil, temeli olduğunu ifade etti.
Yang: “Daha Fazla Bahane Kaldıramayız”
BM Genel Kurul Başkanı Philémon Yang da açılışta yaptığı konuşmada, “Artık böyle devam edemeyiz” diyerek uluslararası toplumu uyardı:
“Bu kriz ne sonsuz savaşla, ne sürekli işgalle, ne de ilhakla çözülebilir. Daha fazla gecikme, daha fazla acı ve daha az umut demektir.”
Yang, Filistin devletinin tanınması konusunda artan küresel iradeye dikkat çekerek, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un tanıma açıklamasını hatırlattı.
Konferansın somut, eylem odaklı ve uluslararası hukuka dayalı bir yol haritası oluşturması gerektiğini söyleyen Yang, iki devletli çözümün artık bir ideal değil, bölgesel barışın mutlak şartı olduğunu vurguladı.
