Yanlış Atıf Düzeltildi: Şiirin Gerçek Yazarı Ressam Değil, Yazar Aleksandr Kanevskiy
Sosyal medyada ve çeşitli paylaşım sitelerinde uzun süredir dolaşan, “İnsanoğlu bir gün; virgülü kaybetti…” dizeleriyle başlayan metin, yanlış bir şekilde Amerikalı ressam Alex Kanevsky’ye atfediliyordu. Ancak yapılan araştırmalar, bu şiirsel metnin Rus yazar ve satirist Aleksandr Kanevskiy’e (Александр Каневский) ait olduğunu ortaya koydu.
İki Farklı İsim, İki Farklı Alan
1963 doğumlu Alex Kanevsky, ABD’de yaşayan, figüratif–soyut tarzıyla tanınan bir ressam. Çalışmaları dünya çapında sergileniyor, fakat onun edebî bir üretimi bulunmuyor. Buna karşılık, “Знаки препинания / Noktalama İşaretleri” adlı kısa yazı, edebî üslubuyla bilinen Aleksandr Kanevskiy’in eserleri arasında yer alıyor.
Paylaşımlarda kullanılan “A. Kanevsky” kısaltmasının zamanla ressamla karıştırılması, metnin yanlış kişiye atfedilmesine yol açtı. Bu yanlışlık, özellikle Türkçe sosyal medya paylaşımlarında yaygınlaştı.
Metnin İçeriği
“Noktalama İşaretleri”nde insanoğlunun, yaşam yolculuğu boyunca tek tek kaybettiği noktalama işaretleri üzerinden düşünce, duygu, merak ve açıklama yeteneğini yitirmesi anlatılır. Yazının sonunda insanda yalnızca “tırnak işaretleri” kalır; bu da kişinin kendi fikirlerini değil, başkalarının sözlerini tekrar eden bir hayata işaret eder.
Metnin Kaynağı ve Kitap Bilgisi
Gerçek metin, Kanevskiy’in 2000’li yıllarda yayımlanan derlemesi:
📚 «Идущие на смех. Сборник рассказов, притчей и иронических стихотворений»
(Gülüşe Doğru. Öyküler, Meseller ve İronik Şiirler Derlemesi)
Bu derlemenin içinde yer alan:
📖 «Человек с того смеха» (Gülüşten Gelen Adam)
başlıklı bölümde “Знаки препинания” / Noktalama İşaretleri metni geçmektedir.
Aleksandr Kanevskiy’in kaleme aldığı metnin Türkçe orjinali:
Noktalama İşaretleri
İnsan bir gün virgülü kaybetti,
artık uzun cümlelerden korkar oldu.
Daha basit ifadeler aradı.
Basit ifadelerin ardından basit düşünceler geldi.Sonra ünlem işaretini kaybetti,
sessiz, tekdüze, aynı tonla konuşmaya başladı.
Artık hiçbir şey onu ne sevindiriyor ne de öfkelendiriyordu;
her şeye duygusuzca yaklaşır oldu.Ardından soru işaretini kaybetti,
artık hiç soru sormaz oldu.
Ne evrende, ne yeryüzünde, ne de kendi evinde
yaşanan hiçbir olay merakını uyandırmadı.Birkaç yıl sonra iki noktayı da kaybetti,
davranışlarını, yaptıklarını açıklamayı bıraktı.Ömrünün sonuna geldiğinde elinde yalnızca tırnak işaretleri kalmıştı.
Artık kendi düşüncelerini dile getirmiyor,
sürekli başkalarını alıntılıyordu.Böylece düşünmeyi tümüyle unuttu
ve sonunda noktaya vardı.Noktalama işaretlerini koruyun!
— Aleksandr Kanevskiy (Александр Каневский)
İşte metnin orijinal Rusça hâli:
ЗНАКИ ПРЕПИНАНИЯ
Человек потерял запятую, стал бояться сложных предложений, искал фразы попроще. За несложными фразами пришли несложные мысли.
Потом он потерял знак восклицательный и начал говорить тихо, ровно, с одной интонацией. Его уже ничто не радовало и не возмущало, он ко всему относился без эмоций.
Затем он потерял знак вопросительный и перестал задавать вопросы, никакие события не вызывали его любопытства, где бы они не происходили: в космосе, на земле или даже в своей квартире.
Ещё через пару лет он потерял двоеточие и перестал объяснять свои поступки.
К концу жизни у него остались только кавычки. Он не высказывал ни одной собственной мысли, всё время кого-нибудь цитировал. Так он совсем разучился мыслить и дошел до точки.
Берегите знаки препинания.
Александр Каневский
Yanlış Atıflara Dikkat
Bu örnek, internet ortamında sıkça karşılaşılan yanlış atıflardan biri olarak dikkat çekiyor. Ressam Alex Kanevsky ile yazar Aleksandr Kanevskiy, farklı sanat alanlarında üretim yapan ve birbirleriyle ilgisi olmayan iki isim. “Noktalama İşaretleri” metninin asıl sahibinin doğru biçimde anılması, hem edebiyat hem de sanat dünyasında emeğe saygının bir gereği olarak önem taşıyor.
