SAĞLIK HİZMETİ VERİLEN BİNALAR NE KADAR GÜVENLİ?
Adana Tabip Odası (ATO) ve İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şubesi, ASM ve Özel Sağlık Kuruluşları yapılarının depreme dayanıklılığı konusunda ortak açıklama yaptı.
Adana Tabip Odasında bir araya gelen Adana Tabip Odası ve İMO Adana Şube Yönetici ve üyeleri; Türkiye’nin birçok bölgesinde yaşanan ve ciddi kayıplar verilen depremler sonrası Sağlık Kuruluşları yapılarının depreme dayanıklığı konusuna dikkat çektiler.
İMO Adana Şube Başkanı Hıdır Çak, EMO Adana Şube Başkanı Mehmet Mak, JMO Adana Şube Başkanı Dr. Mehmet Tatar, JFO Adana Şube Başkanı Emin Pişkin ile TMMOB Adana İKK Sekreteri Kerem Şahin’in hazır bulunduğu ortak açıklamada; iki kurum adına basın açıklamasını okuyan Adana Tabip Odası Başkanı Uzm. Dr. Özden Polatöz, “Türkiye’nin içinde bulunduğu deprem kuşağındaki aktif fayların hareketliliği; yapı güvenliğini ulusal bir mücadele konusu haline getirmiştir. Bu konun tartışmasız en kritik unsurlarından biride sağlık hizmeti verilen yapıların güvenliğidir. 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerin başında gelen Hatay, Adıyaman, Maraş ve Malatya’da da birçok hastanenin ağır hasar ya da orta hasar aldığını ve deprem sonrasında acil kullanımı gereken bu yapıların depremden etkilenen vatandaşlara hizmet verecek durumda olmadığını gördük. Birçok depremzede; enkazdan yaralı olarak çıkarıldı ama acil sağlık hizmeti alamadığı ve yüzlerce kilometre uzaklıktaki çevre illerin hastanelerine nakledilmek zorunda kalındığı için ya hastanelerde yaşamlarını yitirdi ya da kalıcı engelli duruma geldi. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği sağlık kuruluşu yapılarını, bina önem katsayısı açsından 1. Basamak önemli yapı sınıfında görmektedir. Yönetmelikte, sağlık binaları tasarlanırken bina önem davranış katsayısını normal bir binaya göre 1,5 katını alarak tasarlaması gerektiğini belirtilmektedir. Yeni sağlık kurumlarının binaları tasarlanırken bu kuralları uyulması zorunludur. Aynı zamanda kiralama yapıldığında da bu şartların sağlanmış olduğu binalar kiralanmalıdır.”
BİRÇOK ASM MÜHENDİSLİK HİZMETİ ALMAMIŞ YAPILARDA HİZMET VERİYOR
Başkan Uzm. Dr. Polatöz, “İnşaat mühendisleri Adana Şubesi ve Adana Tabip Odası olarak depremi yaşamış ve bundan sonrada yaşama riski altında bulunan kentimizde yer alan, başta Aile Sağlık Merkezleri olmak üzere Özel Sağlık Kuruluşlarının, Özel Polikliniklerin, Özel Muayenelerin bulunduğu yapıların, depreme ne kadar dayanıklı olduğunu sorguluyor ve tespitlerimizi siz değerli Adana kamuoyuna sunuyoruz. Kentimizde bulunan birçok ASM, inşaat ruhsatı dahi olmayan, mühendislik hizmeti almamış yapıların ticari amaçla yapılan bodrum, zemin ve asma katında hizmet vermektedir. İnşaat ruhsatı almış yapı denetimi görmüş binalardaki kullanımda ise, Türk Deprem Yönetmeliğinin sağlık kuruluşlarında aranan kriterlerine göre tasarlanmış yapılar olmadığı, konut ya da konut + ticari olarak tasarlanan yapıların içerisinde kiralama yöntemi ile hizmet verdiği bilinmektedir. Özel sağlık poliklinikleri ve özel muayenelerin açılış izni sırasında depreme dayanıklılık raporu istenmesine rağmen, söz konusu raporların kağıt üzerinde kaldığı görülmektedir. Yapıdan alınan bir iki sıyırma deneyi ve karot örneği ile gelişi güzel raporlar hazırlanmakta kağıt üzerinde prosedür tamamlanmaktadır. Yerinde tespit ve incelemelerin de hiç yapılmadığı ya da eksik yapıldığı görülmektedir.
Oysa bu tür yapıların Türk Bina Deprem Yönetmeliğine göre deprem kriterlerini karşılayacak şekilde bina performans analizinin yapılması ve konunun uzmanları tarafından bu raporların denetlenmesi gerekmektedir.”
SAĞLIK HAKKI ANAYASAL BİR HAKTIR
Uzm. Dr. Polatöz, “2010 yılında, ülke genelinde Aile Hekimliği uygulamasının başlaması ile Sağlık Ocakları kapatılmıştır. Sağlık Ocakları müstakil kamu binalarında hizmet verirken, yerine ikame edilen ASM sisteminde bu uygulamaya son verilerek, kiralama yöntemi ile ne yazıktır ki apartman altı ASM’lerin oluşmasına imkan verilmiştir. Tüm bu anlattıklarımız ülkemizde sağlığa bakışın sonucudur. İzlenen politikalarla, sağlık giderek kamu tarafından karşılanan bir hak olmaktan çıkarılmıştır, Şurası muhakkak ki öncelikle bu anlayışın değişmesi zorunludur. Sağlık hakkı anayasal bir haktır. Devletin, gerekli tesislere, depreme dayanıklılık şartları sağlanmış tesislere ve şartlara ulaşma, bunları kullanma hakkını vatandaşlarına sağlaması gerekmektedir. İnşaat Mühendisleri Adana Şubesi ve Adana Tabip Odası olarak; sağlık kuruluşlarının ilk açılış izinlerinde deprem performans analizlerinin yapılması ve sonrasında sağlık hizmeti verilen yapıların belli sürelerde uzmanlarınca denetlenmesi konusunda kamuoyu nezdinde yetkileri uyarıyoruz. Depreme dayanıklı olmayan sağlıksız yapılarda sağlık hizmeti verilmesinin, cinayete davetiye çıkarmak olduğu unutulmamalıdır.” diye konuştu.
