İsrail’in, İsrail’in 1 Nisan'da Şam'daki İran konsolosluğuna düzenlediği saldırıya yanıt olarak 300'den fazla İran insansız hava aracı ve füzesinden oluşan bir gecede düzenlenen bombardımana yanıt konusunda anlaşamadığı bildiriliyor.
İsrail ordusuna göre, mermilerin yüzde 99'u kendi jetleri ve aralarında ABD ve Ürdün'ün de bulunduğu müttefiklerinin jetleri tarafından durduruldu. Diğerleri İsrail'in ABD'nin yardımıyla satın alınan ve işletilen Demir Kubbe füze savunma sistemi tarafından durduruldu.
Batılı diplomatlar ve ABD Başkanı Joe Biden'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya daha fazla misilleme yapılmasını desteklemeyeceklerini söyledikleri bildirilirken, bazı analistler dün geceki saldırıların İsrail'in yakın müttefiki ABD'yi daha geniş bir bölgesel çatışmaya çekme amaçlı daha geniş bir hilenin parçası olabileceğini öne sürüyor. savaş.
1 Nisan'da temel mi atılıyor?
İsrail'in bir gecede gerçekleşen saldırıya nasıl tepki verebileceğini belirlerken analistler, İsrail'in 1 Nisan'da İran konsolosluğuna düzenlediği saldırıya odaklandı.
Al Jazeera'nin görüştüğü en az bir analist, iki İslam Devrim Muhafızları Ordusu (IRGC) generali ve beş subayının ölümüne yol açan bu saldırının, saldırıdan kısa bir süre önce haber verilen İsrail'in müttefikleri dikkate alınmadan gerçekleştirildi.
SWP Berlin'in misafir araştırmacılarından Hamidreza Azizi, her ikisi de İsrail'in İran konsolosluğuna saldırısının ardındaki motivasyonlara dayanan iki senaryonun ana hatlarını çizdi.
İlk senaryoda İsrail saldırısı, sonuçları çok az düşünülerek veya hiç düşünülmeden gerçekleşti. İkincisi, saldırı, İran'ı bölgesel savaşa çekmek ve ABD ile Batı'nın dikkatini İsrail'in Gazze savaşından bölgesel öcü İran'a kaydırmak için kasıtlı bir girişimdi.
Her iki senaryoda da ABD'nin müdahalesi kritik olacaktır.
Bölgesel bir süper güç statüsüne rağmen, Gazze'de altı ay süren savaş nedeniyle fazlasıyla gerilen İsrail'in, İran'ın ordu ve Devrim Muhafızları arasında bölünmüş yaklaşık 200.000 eğitimli yedek personelle desteklenen en az 580.000 kişilik daimi ordusuna karşı çok az şansı var.
Chatham House'dan Nomi Bar-Yaacov, "Netanyahu'nun planı açık; dikkati Gazze'deki savaştan uzaklaştırmak ve ABD ile diğer Batılı müttefiklerini Orta Doğu'ya geri çekmek" dedi.
“İsrail ile ABD arasındaki yakın ilişki ve İsrail'in ABD yardımına bağımlılığı göz önüne alındığında, İsrail'in, Devrim Muhafızları'nın bulunduğu İran konsolosluk binasına saldırı planladığını ABD'ye bildirmesi gerekirdi.
İsrail bunu yapmayarak kırmızı çizgiyi aştı. İsrail'in saiklerinin sorgulanması gerekiyor. Yabancı bir konsolosluğa yapılan saldırı, uluslararası hukuka göre yabancı topraklara yapılan bir saldırıdır ve Netanyahu'nun çizgiyi aştığını bildiği ve İran'ın güç kullanarak karşılık vereceğini bildiği açıktır" dedi.
İran, İsrail ile 7 Ekim öncesinden bu yana karşılıklı ateş açan Lübnan'daki Hizbullah başta olmak üzere, vekilleri aracılığıyla yıllardır İsrail üzerinde sürekli baskıyı sürdürüyor.
Gözler ödülde
Analistler, Netanyahu'nun ABD'yi savaşa sokmaya çalışma motivasyonunun muhtemelen yalnızca İsrail'in çıkarlarından daha derinlere dayandığını ve muhtemelen onun kalbine daha yakın olan endişeleri dile getirdiğini söylüyor.
İsrail'deki anketler başbakanın popülaritesinin kritik düzeyde düşük olduğunu gösteriyor. Netanyahu'nun itibarını, İsrailliler ile unutulma arasında yalnızca kendisinin ve Likud Partisi'nin durduğu iddiası üzerine inşa etmesinden sonra, Hamas önderliğindeki savaşçıların 7 Ekim'deki sürpriz saldırısı onun itibarını ciddi şekilde zedeledi.
Carnegie Endowment Ortadoğu güvenliği uzmanı HA Hellyer, "İsrail'in seçenekleri en çok, İran'ın telgrafla yapılan saldırısının ardından Batı'nın Tel Aviv'e duyduğu sempatiden yararlanan Netanyahu'nun yurt içinde ve yurt dışında güç durumda olan Netanyahu'yu nasıl seçeceğinden etkileniyor" dedi. Uluslararası Barış ve Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü.
Ekim ayına giden aylarda, Netanyahu'nun aşırı sağcı hükümetinin İsrail'in bağımsız yargısını sekteye uğratacak değişiklikler yapmaya kalkışmasının ardından halkın Netanyahu'ya yönelik hoşnutsuzluğu artıyordu.
7 Ekim'den bu yana geçen aylarda, saldırıda İsrail'den alınan geri kalan esirlerin serbest bırakılmasını sağlamakla pek ilgilenmediği düşünüldüğünden, Gazze'deki savaşı nasıl yürüttüğüne karşı protestolar artıyor.
Protestolar şişmenin yanı sıra kendisine ve yönetimine karşı gösterilere de dönüştü.
İsrail savaş kabinesi üyesi Benny Gantz'a, görüşmeler için Washington DC'yi ziyaret etmesi yönünde oldukça duyurulan bir davet gönderildiğinde, ABD bile Netanyahu'ya karşı sabrını kaybetmiş görünüyordu.
Netanyahu, İsrail'deki pek çok insanı savaşın sona ermesi çağrısında isteksiz hale getiren milliyetçilik dalgasının ön saflarında yer almak için her fırsatı değerlendirerek kaybettiği zemini yeniden kazanmaya çalıştı.
'Bir dönüm noktası'
Ancak İsrail bu son çatışmada kendisini nasıl tasvir etmeyi seçerse seçsin, oyunu sahneleyen ABD'dir.
Azizi, "Şu ana kadar duyduklarımız, ABD'nin savaşla hiçbir ilgisinin olmadığı ve Batı'dan İran'a ortak bir diplomatik yanıt verileceğinin sinyalini verirken aynı zamanda itidal çağrısında bulunduğudur" dedi.
ABD'nin sinyaliyle Netanyahu'nun kumarı tehlikeye giriyor.
Bar-Yaacov, "Bir dönüm noktasındayız ve tek çözüm diplomatiktir" dedi. “Sert bir askeri tepki bölgeyi daha fazla kargaşaya sürükleme riski taşıyor.”
Diplomatik açıdan İsrail'in saldırıya tepkisi, öncekine verdiği tepkinin aynısı oldu; Birleşmiş Milletler büyükelçisi konu hakkında BM Güvenlik Konseyi'nin toplanması çağrısında bulundu ve bu son saldırıya rağmen bir kez daha uluslararası kamuoyunu İsrail'in arkasında toplamaya çalıştı. İsrail'inkine bir yanıt olarak.
Üstelik İran'ın İsrail'e saldırısının herhangi bir maliyetine katlanma ihtimalinin azalması nedeniyle, herhangi bir adım atılmaması durumunda hem kendi kabinesindeki hem de İsrail toplumundaki bölünmelerin artması riskiyle karşı karşıya.
Hellyer, "Eğer Netanyahu DC'nin İran'a yönelik bir saldırıyı desteklemeyi reddedeceğini düşünüyorsa, o zaman çok sayıda vekil ülkeye aynı anda saldırmak alternatif bir seçenek olabilir" dedi.
