KAMU YARARINA AYKIRI TORBA YASA TEKLİFİNE HAYIR!
Ülkemizin Doğal, Tarihi ve Kültürel Değerlerini Savunmaya Devam Edeceğiz
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bu hafta görüşülmesi planlanan; madencilik, enerji ve inşaat yatırımlarına öncelik tanıyan ve kamu yararını yok sayan Torba Yasa Teklifi’ne karşı Mimarlar Odası olarak halkımızı ve tüm kamuoyunu bir kez daha uyarıyoruz. Bu yasa teklifi, doğal varlıklarımızı, kırsal alanları, kıyıları, korunan bölgeleri, mera ve ormanları sermayeye devretmeyi amaçlayan düzenlemeler içermekte; planlama, denetim ve çevresel koruma mekanizmalarını devre dışı bırakmaktadır.
Rant Odaklı Politikalar ve Yapı Denetim Sisteminin Çöküşü
2001 ekonomik krizinden bu yana hayata geçirilen yasal düzenlemeler, uluslararası sermaye ve finans çevrelerinin talepleri doğrultusunda yürürlüğe konmuştur. Bu süreçte planlama terk edilmiş; kentlerimiz finans ve hizmet sektörlerine teslim edilmiştir.
İmar afları ve yapı denetimindeki kamusal denetimin ortadan kaldırılması, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş ve 20 Şubat 2023 Hatay depremlerinde yaşanan yıkımın başlıca nedenidir. Buna rağmen aynı anlayış sürdürülmekte, halkın can ve mal güvenliği tehlikeye atılmaktadır.
Mevzuat Değişiklikleriyle Kamu Varlıkları Sermayeye Devrediliyor
Son dönemde çıkarılan yasa ve yönetmelik değişiklikleriyle kamu kaynakları ve alanları özel sektör yatırımları için adeta açık pazar haline getirilmiştir. Bunlardan bazıları:
-
7534 Sayılı Torba Yasa: Köy Kanunu’ndan yapı denetim mevzuatına kadar birçok alanda kamu denetimini zayıflatmakta, meslek odalarının yetkilerini kısıtlamaktadır.
-
7552 Sayılı İklim Kanunu: Karbon salımını azaltmak yerine karbon ticaretini teşvik etmekte, çevresel etkileri gözetmemektedir.
-
Mera ve Korunan Alan Yönetmelikleri: Tarımsal ve hayvansal üretim alanları enerji ve sanayi yatırımlarına açılmakta, kırsal halkın yaşamı tehdit edilmektedir.
-
ÇED Yönetmeliği Değişikliği: Çevresel etki değerlendirmesi süreçleri daraltılmış, yurttaşın katılımı sınırlandırılmış, birçok yatırım ÇED kapsamı dışına alınmıştır.
-
Kıyı ve Orman Alanlarının Tahsisi: Turizm yatırımlarına açılan kıyılar, Anayasa Mahkemesi kararları baypas edilerek sermayeye tahsis edilmektedir.
ÇED Süreci Gasp Ediliyor, Arkeolojik Alanlar Tehlikede
Torba Yasa teklifinde, arkeolojik kültür varlıkları üzerinde madencilik faaliyetlerine olanak tanıyan hükümler yer almakta; Avrupa Arkeolojik Mirasının Korunması Sözleşmesi ile açıkça çelişmektedir. ÇED sürecinin daraltılması, projelerin çevreye etkilerini incelemekten çok, sermayenin hızla yatırım yapmasını kolaylaştırmayı hedeflemektedir.
Anayasa Mahkemesi Kararlarına Aykırı Düzenlemeler Tekrar Gündemde
2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında iptal edilen düzenlemeler, iptal gerekçeleri ortadan kaldırılmadan yeniden yasa teklifine dâhil edilmiştir. Bu durum, Anayasa’nın kuvvetler ayrılığı ilkesine açıkça aykırıdır.
Mimarlar Odası’ndan Çağrı: Torba Yasa Derhal Reddedilmelidir!
TMMOB Mimarlar Odası olarak;
-
Planlama ve çevre yönetimi süreçlerinden dışlanan meslek kuruluşlarının ve halkın tekrar sürece dâhil edilmesini,
-
Doğal, tarihi, kültürel ve kırsal alanların yatırım ve rant uğruna feda edilmesine son verilmesini,
-
Bilimsel şehircilik ilkelerine dayanan katılımcı planlama süreçlerinin hayata geçirilmesini,
-
Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların gerekliliklerine uyulmasını talep ediyoruz.
Torba yasa ile getirilen düzenlemeler; kentlerimizi, doğamızı ve halkın yaşam alanlarını tehdit etmektedir. Bu yasa teklifine karşı tüm duyarlı kesimleri, sivil toplum kuruluşlarını, akademisyenleri, yerel yönetimleri ve halkımızı birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz.
Yaşanabilir Bir Gelecek İçin Direniyoruz!
Mimarlık; yalnızca yapılar inşa etmek değil, toplumun sağlıklı, güvenli ve adil yaşam çevrelerinde yaşamasını sağlamaktır. Bu nedenle Mimarlar Odası olarak, kamusal yararı esas alan bir anlayışla mücadelemizi sürdürüyor; ülkemizin, kentlerimizin ve doğal çevremizin geleceği için kararlılıkla sesimizi yükseltiyoruz.
Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu
“Toplum Hizmetinde Mimarlık” ilkesinden vazgeçmeden, kamu varlıklarını ve yaşam değerlerini korumaya devam edeceğiz.
