Emeklinin hali kara mizah gibi ama maalesef gerçek!
“Eskiden emekli maaşı gururla söylenirdi. Şimdi emekliye ev bile kiralanmıyor.”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Merkez Bankası Başkanı’nın sunumu sonrası söz alan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi, CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Türkiye’de enflasyonun kronikleştiğini, halkın alım gücünün her geçen gün daha da düştüğünü belirterek, “Bilim insanları artık Türk tipi enflasyondan bahsediyor. Enflasyon yapışkan hale geldi çünkü iktidar güven vermiyor. Kemerleri vatandaşa sıktırıyorsunuz ama devlet kemer sıkmıyor. İktidar garibanı sevmiyor ama görüyorum ki Merkez Bankası da garibanı sevmiyor. ” dedi.
“Eylülde bir aylık enflasyon yüzde 3,23; Avrupa’nın yıllık ortalamasını geçti”
Bakırlıoğlu, Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 24, Orta Vadeli Program’da ise yüzde 28,5 olarak açıklandığını anımsatarak, “Eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 33,29’a çıktı. Bir aylık enflasyon 3,23. Avrupa Birliği’nin yıllık ortalaması yüzde 2,4. Yani bizde bir ayda Avrupa’nın bir yılda yaşadığı kadar fiyat artışı oluyor” dedi.
İlk dokuz ayda TÜFE artışının yüzde 26’ya ulaştığını, buna karşın emekliye ve memura yapılan zammın yüzde 16,7 olduğunu hatırlatan Bakırlıoğlu, asgari ücrete ise yıl boyunca hiç zam yapılmadığını vurgulayarak “Dünyada bizden daha yüksek enflasyona sahip sadece 7 ülke var: Venezuela, Güney Sudan, Zimbabve, İran, Burundi, Filistin ve Arjantin. Savaşın içindeki Ukrayna’da enflasyon yüzde 13,2; Rusya’da ise yüzde 8,1. Suriye’de bile bizim yarımız kadar, yüzde 15,9.” Şeklinde konuştu.
“Bir aylık gıda enflasyonu FAO’nun yıllık artışından fazla”
Merkez Bankası sunumunda kuraklık ve don olaylarının gıda fiyatlarını artırdığı yönündeki değerlendirmelere değinen Bakırlıoğlu, bu gerekçenin artık geçerliliğini yitirdiğini söyledi:
“Bizde sadece eylül ayında gıda fiyatları yüzde 4,62 arttı. FAO Gıda Fiyat Endeksi’nde yıllık artış 3,37. Bizde bir ayda yaşanan artış, dünyanın bir yıllık artışından fazla.”
“Emekliye ev bile kiralamıyorlar, bu artık kara mizah”
Bakırlıoğlu, enflasyonun barınma krizini derinleştirdiğini belirterek, Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bir kiralık daire ilanını örnek gösterdi:
“Ümraniye’de 2+1 daire için ‘Emekliye kiralık değildir, emekliler aramasın’ deniyor. Gerekçe, ‘maaşına haciz koyamıyoruz’. Tahliye taahhüdü, adli sicil kaydı, Findeks notu isteniyor. Eskiden emekli maaşıyla yuva kurulur, gururla söylenirdi. Şimdi emekliye ev bile kiralanmıyor. Bu, kara mizah gibi ama gerçek.”
“Devlet tasarruf etmiyor, genelgeye rağmen araç alımı artıyor”
Merkez Bankası ve hükümetin “kemer sıkın” çağrılarına rağmen kamuda tasarruf yapılmadığını dile getiren Bakırlıoğlu şöyle konuştu:
“2024’te araç alımına yasak getiren genelge yayınlandı. Ama 2025 bütçesinde 2024’ten daha fazla araç alımı öngörülüyor. 120 bin kamu aracı var, sadece 1.079’u ‘ihtiyaç fazlası’ sayıldı, bunların da yalnızca 135’i satılmış. Neresi tasarruf bunun?”
“Kredi kartı borçları patladı, bireysel iflaslar kaçınılmaz”
Bakırlıoğlu, kredi kartı borçlarındaki artışın vatandaşın gelir-gider dengesinin bozulduğunu açıkça gösterdiğini belirtti: “Son dokuz ayda kredi kartı borçları yüzde 40 arttı, ödenemeyen borçlarda ise artış yüzde 95. Takipteki bireysel borç oranı 2023 Aralığında yüzde 1,3’tü, bugün yüzde 4’e çıktı. 2024’te vatandaş kredi kartına 341 milyar lira faiz ödedi. 2025’in sadece ilk yedi ayında 318 milyar lira ödenmiş; geçen yılın tamamına yaklaştı. İnsanların gelirleri giderlerini karşılamıyor.”
“Yarım gram altını kaldırdınız, ufak tasarruf sahibini merdiven altına itiyorsunuz”
Bakırlıoğlu, Merkez Bankası’nın yastık altı altın birikimini suçlu ilan etmesini de eleştirdi:
“Yarım gram altını basmaktan vazgeçmişsiniz. Ufak tasarruf sahipleri 2.500–3.000 lirasını yarım altınla değerlendirmek istiyor ama bu imkânı elinden alıyorsunuz. Şimdi merdiven altında ayarsız altınlar üretiliyor. 2.650 liralık altın 2.800–3.000 liraya satılıyor. Kiloyla altın alan için sorun yok ama teyzemin 3 bin liralık birikimiyle bile tasarruf yapmasına engel oluyorsunuz.”
