Dünya

Dolandırıcılık Merkezleri İnsan Hakları Krizine Dönüştü

Kamboçya, Myanmar, Laos, Filipinler ve Malezya’da on binlerce insan kaçırılıyor, zorla çalıştırılıyor ve insanlık dışı koşullarda yaşamaya zorlanıyor.

Güven BOĞA 22.05.2025 - 06:46

Dolandırıcılık Merkezleri İnsan Hakları Krizine Dönüştü – Güneydoğu Asya Ülkeleri Acil Önlem Almalı

İnsan Hakları Uzmanları Uyarıyor: “Dolandırıcılık merkezleri insan hakları krizine dönüştü”

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'ne bağlı bağımsız uzmanlar, Güneydoğu Asya’da faaliyet gösteren dolandırıcılık merkezlerinin, yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda ciddi bir insan hakları ve insani kriz haline geldiğini açıkladı. Özellikle Kamboçya, Myanmar, Laos, Filipinler ve Malezya’daki merkezlerde on binlerce insan kaçırılıyor, zorla çalıştırılıyor ve insanlık dışı koşullarda yaşamaya zorlanıyor.

Uzmanlar: Durum Acil Müdahale Gerektiriyor

BM Özel Raportörleri Tomoya Obokata, Siobhán Mullally ve Vitit Muntarbhorn tarafından yapılan ortak açıklamada, Myanmar-Tayland sınırında hâlâ binlerce mağdurun kötü koşullarda yaşam mücadelesi verdiği vurgulandı. Uzmanlar, bu suç şebekelerinin devlet yetkililerinin de dahil olduğu uluslararası organize suç ağlarıyla bağlantılı olduğunu belirtti.

Zorla Çalıştırma, İşkence ve Cinsel Şiddet

Açıklamaya göre, kurbanlar fidye ödenmedikçe serbest bırakılmıyor, kaçmaya çalışanlar ise sıklıkla işkenceye, elektrik şokuna, dayak ve cinsel şiddete maruz kalıyor. Bazı vakalarda öldürmelerin cezasız kaldığı belirtiliyor.

Krizin Kaynağına İnmeli: Yoksulluk, Eğitimsizlik ve Düzensiz Göç

Uzmanlar, Güneydoğu Asya ülkeleri ile mağdurların menşe ülkelerine çağrıda bulunarak, yalnızca yüzeysel farkındalık kampanyaları değil, yoksulluk, eğitime erişim eksikliği, sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve düzenli göç yollarının olmayışı gibi zorunlu siber suçların kökenine inmeleri gerektiğini belirtti.

Pandemi Sonrası Yükselen Tehdit: Scam Çiftlikleri

BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nden (UNODC) Benedikt Hofmann’a göre, dolandırıcılık merkezleri COVID-19 pandemisinden sonra hızla yaygınlaştı ve bugün Güneydoğu Asya, “küresel dolandırıcılık endüstrisinin sıfır noktası” haline geldi.

Mart 2024’te Filipinler’de kapatılan bir “scam farm”ı inceleyen UNODC yetkilileri, içeride 700 işçinin dış dünyadan tamamen izole şekilde çalıştırıldığını, yaşam alanlarının adeta bir hapishane gibi örgütlendiğini belirtti. Hofmann, “Kaçmak neredeyse imkânsız. Günlük hedefini tutturamayanlar dövülüyor, işkence görüyor,” dedi.

Çifte Mağduriyet: Hem Dolandırılanlar, Hem Zorla Çalıştırılanlar

UNODC, bu sistemin sadece dolandırılan bireyler için değil, aynı zamanda zorla çalıştırılan ve şiddete maruz bırakılan işçiler için de bir mağduriyet zinciri oluşturduğunu vurguladı.