📍 20 Mayıs 2025 | Cenevre – Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, 2025 yılı Küresel Sağlık Genel Müdürü Ödülünü, sıtma ve bulaşıcı hastalıklarla mücadelede ömür boyu süren katkılarından dolayı Profesör Awa Marie Coll Seck ve Profesör Sir Brian Greenwood’a takdim etti.
🌍 Küresel Sağlık Alanında Yaşam Boyu Başarı
2019’da kurulan ve bu yıl Yetmiş Sekizinci Dünya Sağlık Asamblesi’nin Yüksek Düzeyli oturumunda sunulan ödül, halk sağlığına yönelik öncü katkıları tanıyor. Her iki bilim insanı da, Afrika kıtasında sürdürülebilir sağlık sistemlerinin güçlendirilmesine, sıtma başta olmak üzere aşıyla önlenebilir hastalıkların yükünün azaltılmasına öncülük etti.
🧬 Prof. Awa Marie Coll Seck: Bilim, Dayanışma ve Kadın Liderliğinde Bir Sembol
Senegal'in eski Sağlık Bakanı olan Prof. Coll Seck, sağlık sisteminde gerçekleştirdiği reformlarla evrensel sağlık hizmetine erişimi artırdı, entegre hastalık kontrol programlarını hayata geçirdi.
🔹 2004-2011 arasında Roll Back Malaria ortaklığının İcra Direktörü olarak düşük gelirli ülkelerde sıtma ile mücadelede siyasi iradenin mobilizasyonunu sağladı.
🔹 AIDS, Tüberküloz ve Sıtmayla Mücadele Küresel Fonu gibi birçok uluslararası platformda görev aldı.
🔹 Şu anda Forum Galien Afrique’nin başkanlığını yürütüyor.
“Bu ödül, halklar arasındaki dayanışma, insanlığın hizmetinde bilim ve sağlık sisteminde kadınların liderliği gibi savunduğum değerlere duyulan güvenin sembolü,” dedi Coll Seck.
🧪 Prof. Sir Brian Greenwood: Sıtma Araştırmalarında 50 Yılı Aşan Mücadele
Prof. Greenwood’un çalışmaları, sıtma kontrol stratejilerinin temellerini oluşturdu.
🔹 RTS,S adlı ilk sıtma aşısının geliştirilmesinde öncülük etti.
🔹 Böcek ilacıyla işlenmiş cibinliklerin etkinliğini kanıtladı.
🔹 Gambiya ve Nijerya’da yürüttüğü saha araştırmalarıyla mevsimsel sıtma kemoprevansiyonu gibi uygulamaların yaygınlaşmasına katkı sağladı.
🔹 MenAfriVac aşısının Afrika menenjit kuşağında kullanımına katkıda bulundu.
“60 yıl önce çocuk servisleri kızamık, sıtma, menenjit ve çiçek hastalığıyla doluydu. Bugün ise çocuk ölümleri on kat azaldı. Bu dönüşümün parçası olmak büyük bir onur,” dedi Greenwood.
🔬 Dr. Tedros konuşmasında, her iki ismin de küresel sağlıkta çığır açıcı çalışmalarla milyonlarca insanın yaşamına dokunduğunu vurguladı:
“Onların katkıları sadece bilimsel değil; aynı zamanda insanlık için daha adil, daha sağlıklı bir dünya vizyonuna katkıdır.”
Bu ödül, salgınların ve sağlık krizlerinin hâlâ dünyanın pek çok yerinde etkili olduğu bir dönemde, bilimsel liderliğin ve uluslararası iş birliğinin önemini yeniden hatırlatıyor.
