TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, hükümetin TBMM’de görüşülen trafik cezası düzenlemesini eleştirerek, cezaların caydırıcılıktan çok bütçeye gelir sağlama amacı taşıdığını söyledi.
TBMM — TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Genel Kurul’da görüşülen trafik cezası düzenlemesini sert sözlerle eleştirdi. Bakırlıoğlu, yeni düzenlemenin iktidar tarafından “trafik güvenliğini artırmak” değil, devletin gelir kaynaklarını genişletmek amacıyla hazırlandığını savundu.
Bakırlıoğlu, düzenlemenin getirdiği zam takviminin de tepkilere neden olacağını belirterek, “İktidar yıl bitmeden bir zam yapıyor, ertesi gün üzerine bir de yeniden değerleme oranında bir zam daha getiriyor. 24 saat içinde iki kez ceza artışı olur mu?” dedi. Yeni yasa teklifine göre hız sınırı ihlallerine ilişkin cezalar 37 bin liraya kadar çıkabilecek, ayrıca mevcut yüzde 10 hız toleransı kaldırılacak.
Almanya kıyaslaması: “Caydırıcılık değil, tahsilat”
Bakırlıoğlu, Türkiye ile Almanya arasındaki ceza-kaza verilerini ve miktar farkını örnek vererek eleştirisini sürdürdü. Sunulan karşılaştırmaya göre; belirli hız aşımlarında Türkiye’de kesilecek cezalar ile Almanya’daki cezalar arasındaki fark vurgulandı — örneğin 11–15 km/s arası aşımda Türkiye’de yeni cezanın 4 bin lira, Almanya’da yaklaşık 50 avro; 16–20 km/s arası aşımda Türkiye’de 6 bin lira, Almanya’da yaklaşık 70 avro. Bakırlıoğlu, bu verileri “Almanya’da daha düşük ölüm oranı olmasına karşın cezalar daha makul” örneğiyle değerlendirdi ve şunları söyledi:
“Almanya ile kıyaslandığında, açıkça görüyoruz ki bu anlayış trafik güvenliğini değil; devlet kasasına girecek parayı gözeterek yapılmış. Asgari ücretli 22 bin lirayla geçinmeye çalışan insanlara 37 bin liralık ceza kesiyorsunuz. Bu ceza değil, zulümdür.”
“Bir günde iki zam” ve toleransın kaldırılması
Bakırlıoğlu, cezaların 31 Aralık 2025’te artırılacağını, ardından 1 Ocak 2026’da yeniden değerleme oranına göre yeniden zamlanacağını belirterek bunun fiilen “bir güne iki zam” anlamına geleceğini söyledi. Ayrıca, uzun zamandır uygulanan %10 hız toleransının kaldırılmasının milyonlarca sürücüyü mağdur edeceğini vurguladı:
“Birçok bölgede hız tabelaları yanlış konumlandırılmış; radar uyarısı olmadan ceza kesiliyor. Toleransı kaldırmadan bunlara düzenleme getirmeden, artık 1 kilometreyle sınırı aşan vatandaş da ceza yiyecek. Bu ne güvenlik sağlar ne adalet.”
Denetim ve altyapı eleştirisi
Bakırlıoğlu, ağır cezaların trafik güvenliğini sağlamayacağını, asıl çözümün yolların iyileştirilmesi, altyapı çalışmaları, denetim ve trafik kültürünün geliştirilmesi olduğunu söyledi. “En kolay yol ceza kesmek” eleştirisini şöyle sürdürdü:
“İktidar; trafik kültürünü geliştirmek, denetimleri dijitalleştirmek, yolları güvenli hale getirmek yerine cezayı tercih ediyor. Bu yasa ile trafik cezaları caydırıcılıktan çıkıp ‘ek gelir kaynağı’na dönüşecek.”
Bakırlıoğlu’nun vurguladığı diğer noktalar
-
2024’te kesilen toplam ceza tutarından ve tahsilat oranlarından söz ederek düzenlemenin amaçlarına ilişkin kuşkularını yineledi (2024 yılında 72 milyar TL ceza kesildiği, bunun 44 milyar TL’sinin tahsil edildiği iddiası).
-
Trafik kazalarında Türkiye’de ölüm oranlarının Almanya’ya göre yüksek olduğunu belirterek cezaların tek başına çözüm olamayacağını savundu.
-
Yeni düzenleme ile özellikle asgari ücretlilerin ve dar gelirli vatandaşların ağır mali yük altına gireceğini vurguladı.
