DEM Parti Mersin Milletvekilleri Perihan Koca ve Ali Bozan, MESEM uygulamaları kapsamındaki çocuk işçi ölümlerinin artmasına dikkat çekerek, çalıştığı işyerinde yaşamını yitiren 15 yaşındaki Alperen Uygun’un ölümünü Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e sordu.
Türkiye’nin ilk MESEM projeli okulu olarak bilinen Rüştü Kazım Yücelen Mesleki Eğitim Merkezi’nde eğitim gören Alperen Uygun, program kapsamında çalıştırıldığı işyerinde iş cinayeti sonucu yaşamını yitirmişti. Çocuk işçi ölümlerinin giderek artması üzerine konu bu kez Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşındı.
DEM Parti Mersin Milletvekilleri Perihan Koca ve Ali Bozan, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığı’na bir soru önergesi sundu. Önergede, MESEM programlarının çocuk emeği sömürüsünü artırdığı, öğrencilerin özel sektöre ucuz iş gücü olarak yönlendirildiği vurgulandı.
Milletvekilleri, İSİG verilerine göre 2025 yılında MESEM uygulamaları kapsamında en az 15 çocuğun iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini hatırlatarak, çocuk işçiliğinin devlet destekli hale getirildiğini belirtti.
Soru Önergesinde Yer Alan Sorular:
Milletvekilleri Bakan Tekin’e şu soruları yöneltti:
1️⃣ Mesleki eğitim adı altında öğrencilerin bakanlık eliyle özel sektörde güvencesiz ve ucuz iş gücü olarak çalıştırılmasının nedeni nedir?
2️⃣ İSİG’e göre 2025’te MESEM uygulamalarında 15 çocuk iş cinayetinde yaşamını yitirmiştir. Çocukların çalıştırılmasının yasaklanması ve MESEM gibi programların iptali için daha kaç çocuk ölmelidir?
3️⃣ Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin 32. maddesi çocukların tehlikeli işlerde çalıştırılmasına karşı koruma hakkını düzenlemektedir. Bakanlık bu yükümlülüğü yerine getirmek yerine neden sermayenin ihtiyaçlarını öncelemektedir?
Milletvekillerinden Açıklama:
Önerge gerekçesinde MESEM projelerinin çocukları korumak yerine “işverenin ihtiyaç duyduğu düşük maliyetli emek gücünü” sağladığı ifade edildi. Çocuk emeğinin meşrulaştırıldığı savunulurken, Alperen Uygun’un ölümü, Türkiye’de çocuk işçiliğinin can almaya devam ettiğinin trajik bir örneği olarak gösterildi.
Arka Plan / MESEM Tartışmaları:
Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) programları son yıllarda özellikle işçi sağlığı ve çocuk hakları savunucularının hedefinde. Tepkilerin ana başlıkları şöyle:
-
Eğitim çağındaki çocukların uzun ve ağır işlerde çalıştırılması
-
Sendikal ve yasal güvenceden yoksun bırakılmaları
-
İş cinayetlerinde ölen çocuk sayısının hızla artması
-
İşletmelerin öğrenci emeği üzerinden teşvik ve maliyet avantajı sağlaması
Çocuk işçiliğiyle mücadele eden kurumlar, MESEM'in “çocuk emeği sömürüsünün kurumsallaştırılması” anlamına geldiğini savunuyor.
