Barınma Krizi Meclis Gündeminde
CHP PM Üyesi, İstanbul Milletvekili Ali Gökçek: “Barınma Lüks Değil Temel İhtiyaçtır”
CHP Parti Meclisi Üyesi, İstanbul Milletvekili Ali Gökçek, konut fiyatları ve kiralarda yaşanan yüksek artışlara paralel olarak ortaya çıkan barınma krizinin sebeplerinin ve çözüm yollarının araştırılması için TBMM Başkanlığı’na Meclis Araştırma Önergesi verdi. CHP’li Ali Gökçek, “Vatandaşın güvenli, sağlıklı ve onurlu bir yaşam sürmesinin ön koşulu olan konut bugün milyonlarca yurttaşımız için ulaşılamaz bir lüks hâline getirilmiştir. Basına yansıyan iç sızlatan, vicdanları derinden yaralayan görüntüler vatandaşların yaşadığı kira ve konut sorununun artık ciddi bir barınma krizine dönüştüğünü ortaya koymaktadır. Meclis kronikleşen barınma sorununu bir an önce gündemine almalı, palyatif tedbirlerle değil gerçekçi çözüm önerileri ile konuyu sosyal devlet ilkesiyle bağdaşır bir şekilde çözüme ulaştırmalıdır” dedi.
CHP’li Ali Gökçek, ülkemizde son yıllarda yaşanan ekonomik kriz, yanlış kentleşme politikaları, plansız yapılaşma ve kamusal konut üretiminin bilinçli biçimde terk edilmesinin barınma krizini de beraberinde getirdiğini söyledi. Yalnızca ekonomik değil, sosyal, psikolojik ve kamusal bir krize dönüşen barınma sorununun; özellikle dar gelirli yurttaşları, emeklileri, öğrencileri ve gençleri doğrudan etkilediğini belirten Gökçek, şöyle devam etti:
“Konut kiralarındaki fahiş artışlar, konut satış fiyatlarının gelir artışlarının çok üzerinde yükselmesi, sosyal konut üretiminin yetersizliği ve kamu arazilerinin rant odaklı kullanımı barınma hakkını fiilen erişilemez hâle getirmiştir. Özellikle büyükşehirlerde kira bedelleri birkaç yıl içerisinde katlanarak artmış; ücret artışları bu artışların çok gerisinde kalmıştır. Asgari ücretle, emekli maaşıyla ya da öğrenci burslarıyla geçinmeye çalışan yurttaşlarımızın barınma giderleri, hane gelirlerinin büyük bölümünü hatta tamamını yutar hâle gelmiştir. TÜİK verileri dahi konut ve kira artışlarının enflasyonun üzerinde seyrettiğini ortaya koyarken; büyükşehirlerde asgari ücretle çalışan bir yurttaşın ortalama bir konuta erişmesi imkânsız hâle gelmiştir.”
Öğrenciler Yurt Bulamadığı İçin Eğitim Haklarından Vazgeçiyor
Öğrencilerin yurt bulamadığı için eğitim haklarından vazgeçtiğini, emeklilerin kiralarını ödeyemedikleri için yaşam alanlarını terk etmek zorunda kaldığını, gençlerin bağımsız bir yaşam kuramadığını söyleyen CHP’li Ali Gökçek, konut sahipliği oranının da her geçen gün azaldığına dikkat çekti. Gökçek, “2013’te yüzde 60.7 olan konut sahipliği oranı 2024’te yüzde 55.8’e kadar düştü. Hanehalkı Tüketim Harcaması Araştırması verilerine göre de hanehalkı bütçesinden en fazla pay konut ve kira harcamalarına ayrılmıştır. Ülke genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek pay 2023 yılında yüzde 23.9 ile konut ve kira harcamaları iken bu oran 2024 yılında yüzde 26’ya çıkmıştır. En düşük gelirli yüzde 20’nin içerisindeki vatandaşlarımız için bu oran yüzde 33.2’dir. TÜİK’in Yoksulluk ve Yaşam Koşulları istatistiklerine göre de 'kurumsal olmayan' nüfusun %31,3'ü sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. problemler yaşarken %30,2'si konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşamaktadır” dedi.
Vatandaşların insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşamalarını sağlamak için devletin sağlaması gereken en temel haklar arasında konut hakkı bulunduğunu vurgulayan CHP’li Ali Gökçek, “Konut hakkı Anayasa’daki çok sayıda hak açısından da vazgeçilmez bir hak niteliğindedir. Zira bu hak yerleşme özgürlüğü, sağlıklı yaşam, çevre ve eğitim gibi haklarla ayrılmaz bir ilişkiye sahiptir. Barınma hakkı, Anayasa gereği devletin güvence altına almakla yükümlü olduğu temel bir haktır. Ancak bugün gelinen noktada barınma bir hak olmaktan çıkarılıp bir rant aracına dönüştürülmüş, adeta lüks sınıfına yükseltilmiştir. Son günlerde basına ve sosyal medyaya yansıyan görüntüler de ülkemizin çok ciddi bir barınma krizi ile karşı karşıya olduğunu ortaya koymaktadır. Asgari ücretin çok altında bir emekli maaşı ile yaşamaya mecbur bırakılan emeklilerin lavabosu, banyosu bile olmayan sağlıksız, hijyenden uzak ucuz otel odalarında hayata tutunmaya çalıştığı, vatandaşların otobüs terminallerinde sağlıksız ve tehlikeli koşullarda günlerini geçirdiği bir gerçeğini yok sayamayız. Bir an evvel barınma krizini çözümleyecek gerçekçi çözümleri hayata geçirmeliyiz” uyarısında bulundu.
