İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Hıdır Çak, hükümetin açıkladığı 500 bin konut projesine ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, özellikle Adana için açıklanan 12 bin 292 konut hedefinin uygulanabilirliğine dair soru işaretlerine dikkat çekti. Çak, vatandaşların konut sorununu çözmeye yönelik adımların “bilimsel verilere, planlamaya ve gerçekçi projelere dayalı olması gerektiğini” vurguladı.
Geçtiğimiz günlerde “Yüzyılın Konut Projesi” adıyla duyurulan ve 81 ilde 500 bin sosyal konut yapılmasını içeren proje kapsamında Adana’da 12 bin 292 konut inşa edileceği açıklanmıştı. Çak, geçmiş projelere bakıldığında açıklamalar ile uygulamalar arasında ciddi farklar bulunduğunu belirterek, “Söylemlerle yapılanların uymadığına çok kez şahit olduk” dedi.
“Deprem konutlarında sözler tutulmadı”
6 Şubat depremlerinin ardından bir yıl içinde 650 bin konut yapılacağının açıklandığını hatırlatan Çak, aradan geçen üç yıla rağmen hedefe ulaşılamadığını ifade etti:
“Teslim edildiği belirtilen 304 bin 836 konutun da büyük kısmında vatandaşların oturabileceği koşullar yok. Su yok, kapı pencere eksik. Hâlen Hatay’da 150 bin kişi konteynırlarda yaşıyor.”
Çak, yakın geçmişte açıklanan sertifikalı konut projesinin de kısa sürede işlemez hale geldiğini belirterek, bunun vatandaşlara fayda sağlamadığını söyledi.
“TOKİ'nin tarihine bakıldığında lüks konut ağırlığı var”
Konutların “sosyal konut” olarak tanımlanmasına karşın TOKİ’nin 2000’li yıllardan sonra ağırlıklı olarak lüks konut projelerine yöneldiğini ifade eden Çak, Adana’da göl kenarında yapılan projeleri örnek gösterdi.
Proje kapsamında açıklanan peşinat ve taksit rakamlarının dar gelirli vatandaşlar için erişilebilir olmadığını ifade eden Çak, “Bu projeden kim faydalanacak?” sorusunu gündeme getirdi.
Yerel firmalar devre dışı kalır mı?
Konutların nerede inşa edileceği, kentsel planlarla uyumu ve yerel firmaların sürece dahil edilip edilmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurgulayan Çak, aksi durumda sektörün daralabileceğini ve bunun istihdamı olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Adana’daki konut üretim verilerine dikkat çeken Çak, TÜİK’e göre kentte yıllık ortalama 10 bin konuta yapı kullanım izni verildiğini belirterek, açıklanan 12 bin 292 konutluk hedefin planlama açısından tartışmalı olduğunu kaydetti.
“Bilimsel, gerçekçi planlama şart”
Deprem gerçeğine vurgu yapan Çak, tüm riskli yapıların tespiti, envanter çıkarılması ve önceliklendirme yapılması gerektiğini belirtti:
“Devletin görevi vatandaşın güvenli binalarda yaşamasını sağlamaktır. Söylemler değil, sahada uygulanabilir, bilimsel, gerçekçi planlar lazım.”
Vatandaşların “gerçekçi, şeffaf ve uygulanabilir” adımlar beklediğini söyleyen Çak, projedeki belirsizliklerin giderilmesi gerektiğini ifade etti.
