Emek

ITUC 2025 Küresel Haklar Endeksi: Türkiye Yine En Kötü 10 Ülke Arasında

Haber Merkezi 10.06.2025 - 09:52

Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından yayımlanan 2025 Küresel Haklar Endeksi, dünya genelinde işçi hakları ihlallerinin rekor düzeye ulaştığını ortaya koydu. 151 ülkenin değerlendirildiği raporda Türkiye, bu yıl da işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı.

İşçi Haklarında Küresel Gerileme

Endeks, ifade özgürlüğü, toplanma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkı gibi temel özgürlüklerde küresel çapta ciddi gerilemeler yaşandığını gösteriyor.
Avrupa ve Amerika’da 2014’ten bu yana en kötü puanlar kaydedildi. Yalnızca yedi ülke en yüksek puanı alabilirken, beş bölgeden üçünde ülke skorları kötüleşti.

Türkiye’de Durum: Baskı ve Hak İhlalleri

Türkiye’de sendikal faaliyetlere yönelik baskılar artarak devam ediyor. 2025 Endeksi’ne göre Türkiye’de:

Sendikal nedenlerle kitlesel işten çıkarmalar yaşanıyor.
Toplu pazarlık hakkı sistematik biçimde engelleniyor.
Sendika üyeleri ve yöneticileri keyfi olarak tutuklanıyor.

📍 1 Mayıs 2024’te İstanbul Taksim Meydanı’na yürümek isteyen 200’ün üzerinde kişi gözaltına alındı, ertesi gün 29 kişi daha tutuklandı. Polis gösterilere gaz bombası ve plastik mermi ile müdahale etti.

📍 DİSK/Dev Sağlık-İş, 10.000 üyesini temsilden dışlayan bir kararla toplu pazarlık hakkını kaybetti.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ve çok sayıda sendika üyesinin üyelikleri keyfi olarak düşürüldü.

Tutuklamalar ve Baskılar Devam Ediyor

DİSK Genel Başkan Yardımcısı Remzi Çalışkan, Genel-İş Başkanı Kemal Göksoy ve eski temsilci Serdar Ekingen, 15 yıl öncesine dayanan suçlamalarla tutuklandı.
DİSK/Sosyal-İş üyesi ve toplu pazarlık uzmanı İsmet Arslan, kanser tedavisi gördüğü dönemde cezaevine konuldu.
Mart 2025’te Arslan ile birlikte Eğitim-Sen üyeleri Yusuf Eminoğlu ve Giyasettin Yiğit serbest bırakıldı, ancak yargılamaları sürüyor.

Dünya Genelinde Hak İhlalleri Derinleşiyor

İşçilerin %72’si adalete erişemiyor (2024’te %65).
Grev hakkı, ülkelerin %87’sinde ihlal ediliyor.
Sendika kurma hakkı %74, toplu pazarlık hakkı %80 oranında engelleniyor.
İfade ve toplanma özgürlüğüne yönelik saldırılar %45 ile rekor seviyeye ulaştı.

ITUC’den Küresel Dayanışma Çağrısı

ITUC, raporla birlikte “Herkes İçin Adil Bir Gelecek İçin Demokrasi” kampanyasını ilan etti. Devletlerin ve şirketlerin işçi haklarına yönelik baskılarına karşı küresel dayanışma çağrısında bulunuldu.