Günümüzde trafik kazaları ne yazık ki sıkça karşılaşılan durumlar arasında yer almaktadır. Bu kazalarda araçlar genellikle maddi hasar görmekte ve sürücüler, araçlarının önceki değerini kaybettiği endişesiyle karşı karşıya kalmaktadır.
Bu gibi durumlarda bir aracın, kaza sonrası onarılmış olsa bile piyasa değerinde meydana gelen düşüşe “araç değer kaybı” denir.
Bu durum, aracın geçmişinde hasar kaydı bulunmasının alıcılar tarafından risk olarak görülmesinden kaynaklanır.

İşte tam da bu noktada devreye “Araç Değer Kaybı Tazminatı” kavramı girmektedir.
Bir aracın kaza sonucu yaşadığı maddi hasarın ardından, önceki durumundan daha düşük bir değere sahip olma durumunu ifade eden araç değer kaybı kavramı, aracın kaza öncesi değeri ile kaza sonrası değeri arasındaki fark anlamına gelir.
Bu değer kaybının tazmini için ise araç değer kaybı tazminatı devreye girebilir.

DEĞER KAYBI NEDİR?

Aracın kaza öncesi değeri ile kaza sonrası değeri arasındaki farktır.

Araç Değer Kaybı Davasında Hesaplama

Gerek araç gerekse araç kullanım şekline bağlı olarak hesaplamaların gerçekleşmesine özen gösterilir.
Araç değer kaybı davası sırasında başta hesaplamalara yer verilir ve tazminat buna bağlı olarak karara bağlanır.
Örnek vermek gerekirse:

  • Araç Özellikleri: İlk etapta üretim yılı dikkate alınır. Aynı zamanda kilometresi de göz önünde bulundurulan hususlar arasında. Marka ve model üzerine hesaplama gerçekleşir. Görüldüğü üzere aracın tüm nitelikleri değer kaybı açısından önem arz etmektedir.

  • Diğerleri: Varsa kazalı aracın hasar geçmişine göz atılır. Geçmişteki hasar nitelikleri de değer kaybına büyük ölçüde etki eder. Trafiğe çıkış tarihi ve pazar değeri yine değer kaybının hesaplanmasında ele alınır.

Görüldüğü üzere birden fazla faktöre bağlı olarak değer kaybı netlik kazanır.

Araç Değer Kaybı Davasında Ödemeler

Araç değer kaybı davası, kazaya neden olan kusurlu tarafa karşı açılır.
Bu durumda trafik sigortaları da davaya konu edilir.
Değer kaybının karşılanmasına dair:

  • Önceliğiniz detaylı bir ekspertiz raporu almak olmalıdır.

  • Rapora karşı sigorta şirketinin tutumu da göz önünde bulundurulmalı.

  • Olası şirket sorunlarına dair Sigorta Tahkim Komisyonu ile iletişime geçilebilir.

Bu tarz kazalara karşı anlaşmazlıkların boy göstermesi kaçınılmaz oluyor. Neyse ki anlaşmazlıkların raporlar ve davalar üzerine netlik kazanması uzun sürmez.
Aksine, alınan ekspertiz raporlarının büyük bir önem taşıdığı açıktır.

Araç Değer Kaybı Tazminatının Şartları

  • İki taraflı bir trafik kazası gerçekleşmiş olmalıdır.

  • Kazada %100 kusurlu olmamanız gerekir.

  • Kaza nedeniyle aracınızda maddi bir hasar oluşmalı ve bu hasar tamir edilmiş olmalıdır.

  • Kazada onarılan parçaların daha önce başka bir kazada hasar görmemiş olması gerekir.

Araç Değer Kaybı Kimden İstenir?

Çift taraflı trafik kazası nedeniyle aracında hasar meydana gelen ruhsat sahibi, söz konusu zararı;

  • Karşı taraf araç sürücüsünden,

  • Karşı taraf araç ruhsat sahibinden,

  • Karşı taraf araç işleticisinden,

  • Karşı taraf trafik sigortacısından,

  • Zorunlu sigorta limitlerini aşan kısım için varsa ihtiyari mali mesuliyet sigortacısından talep edebilir.

Not: “Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesi” gereği; trafikten çekme veya hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı talepleri, zorunlu sigorta kapsamı dışındadır.

Araç Değer Kaybı Şartları Şunlardır

  • Kaza tarihi üzerinden en fazla 2 yıl geçmiş olmalıdır.

  • Aracınızdaki hasar, daha önceden hasara uğramamış bir bölgede olmalıdır.

  • Hasar, mini onarım ile giderilebilecek basit bir işlem olmamalıdır.

  • Aracınız ağır hasar kaydına sahip olmamalıdır.

  • Taksi, dolmuş, kiralık araç, test veya belediye aracı gibi bazı araçlar kapsam dışındadır.

  • Motorlu bisikletler teminat dışında kalır.

  • Kazada tamamen kusurlu olan taraf değer kaybı talep edemez.

Zamanaşımı Süresi

Değer kaybı tazminatı, kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde talep edilmelidir.
Aksi halde hak kaybı yaşanabilir.
Bu nedenle zararınızın giderilmesini zamanında talep etmek, sürenin kesilmesi açısından önemlidir.

Hangi Hallerde Değer Kaybı Alınamaz?

  • Tek taraflı kazalarda (örneğin kendi kusurunuzla bir yere çarparsanız) değer kaybı talep edilemez.

  • %100 kusurlu olduğunuz kazalarda da karşı taraf kusursuz olduğundan talep mümkün değildir.

  • Mini onarım, cam, radyo, lastik, jant, mekanik veya elektrik aksam hasarları teminat dışındadır.

  • Vidalı parçalardaki küçük onarımlar, aynı bölgede birden fazla hasar veya 165.000 km üzeri araçlar için değer kaybı alınması güçtür.

  • Mülkiyet değişikliği olan araçlarda da sorun yaşanabilir.

Araç Değer Kaybı Tazminatı – Yargıtay Kararı

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Esas: 2016/7008, Karar: 2016/11431, Tarih: 12.12.2016

Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesi gereğince, trafik sigortası işletene düşen hukuki sorumluluğu sigorta limitleri dahilinde teminat altına alır ve zarar gören üçüncü şahsın gerçek zararından sorumludur.
Trafik kazasında zarar gören aracın hasarı onarılsa dahi, onarım sonrası piyasa değerindeki düşüklük “değer kaybı” olarak kabul edilir.
Bu zarardan hem zarar veren hem de ZMSS şirketi sorumludur.

Ayrıca, İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası (İMMS) kapsamı, Zorunlu Trafik Sigortası limitini aşan kısımlarda devreye girer.
Yani, gerçek zarar miktarı zorunlu sigorta limitini geçtiğinde İMMS güvencesi başlar ve poliçedeki azami miktara kadar devam eder.