İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin 77. yılı dolayısıyla İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi, Taşköprü üzerinde barış zinciri oluşturdu. Çok sayıda sivil toplum örgütü, kurum ve siyasi parti temsilcisinin destek verdiği eylemde basın açıklamasını İHD Adana Şube Başkanı Av. Yasemin Dora Şeker okudu. Açıklamada, eşitsizlik, adaletsizlik, yoksulluk, ayrımcılık ve savaşa karşı barış, demokrasi ve insan hakları mücadelesinin kararlılıkla sürdürüleceği vurgulandı.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin 77. yılı dolayısıyla İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi, Taşköprü üzerinde barış zinciri oluşturdu. Çok sayıda kurum ve siyasi parti temsilcisinin destek verdiği eylemde basın açıklamasını İHD Adana Şube Başkanı Av. Yasemin Dora Şeker okudu.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi İnsanlığın Ortak Kazanımıdır”
Açıklamada, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin insan onurunu ve eşitliği esas alan en temel kurucu metinlerden biri olduğu vurgulandı. Bildirge’nin 10 Aralık 1948’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edildiği hatırlatılarak, Türkiye’nin de 1949 yılında Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe koyduğu belirtildi.
İHD, bildirgenin insanlık için büyük bir kazanım olmasına rağmen, hak ve özgürlüklere dayalı uluslararası bir düzenin hâlâ kurulamamış olmasının ciddi bir sorun olduğuna dikkat çekti.
BM’ye Eleştiri: “Varoluş Gerekçesini Yerine Getiremiyor”
Açıklamada Birleşmiş Milletler’in, savaşları önleme, hak ihlallerini durdurma ve mülteci krizlerine müdahale etme konusunda yetersiz kaldığı ifade edildi. Ortadoğu, Ukrayna ve Afrika başta olmak üzere pek çok bölgede süren savaşların büyük insani krizlere yol açtığı vurgulandı.
“Küresel İnsan Hakları Rejimi Derin Bir Kriz İçinde”
Devletlerin demokrasi ve hukuk taahhütlerinden uzaklaştığına işaret edilen açıklamada, uluslararası insan hakları sözleşmelerinin giderek işlevsizleştiği, ayrımcılık, eşitsizlik, yoksulluk ve ekolojik yıkımın küresel ölçekte derinleştiği kaydedildi.
Türkiye Vurgusu: OHAL Rejimi ve Hak İhlalleri
İHD Adana Şubesi, Türkiye’de 2016’dan bu yana fiilen sürdürülen OHAL rejiminin kalıcı hale getirildiğini belirtti. KHK’lerle ihraç edilen yüz binlerce kamu emekçisinin hâlâ görevlerine iade edilmediği, ekonomik ve sosyal haklarda ciddi gerilemeler yaşandığı ifade edildi.
Kürt Meselesi ve Barış Çağrısı
Kürt meselesinin Türkiye’nin demokratikleşmesinin önündeki en büyük engellerden biri olduğu vurgulanan açıklamada, barışın tesis edilmeden insan hakları ve demokrasiden söz edilemeyeceği belirtildi. 1 Ekim 2024’ten itibaren başlayan yeni sürecin umut verici olduğu ifade edilerek, çatışma ve şiddetin sona erdirilmesi çağrısı yapıldı.
İşkence, Hapishaneler ve Tecrit Eleştirisi
2025 yılında da işkencenin Türkiye’nin en ağır insan hakları sorunlarından biri olmaya devam ettiği belirtilirken, gözaltılar sırasında ve cezaevlerinde yaşanan kötü muamele uygulamalarına dikkat çekildi. Ağır hasta mahpusların durumu, umut hakkının yok sayılması ve “kuyu tipi” olarak adlandırılan yüksek güvenlikli cezaevlerinin kapatılması çağrısı yinelendi.
İfade, Örgütlenme ve Toplanma Özgürlüğü
Açıklamada, gazeteciler, insan hakları savunucuları, kadınlar, LGBTİ+’lar, işçiler, öğrenciler ve yaşam savunucularının barışçıl eylemlerinin yasaklandığı, kolluk müdahaleleri ve yargı baskısıyla karşı karşıya kaldığı ifade edildi. Kayyım atamalarının ise hem seçme-seçilme hakkının hem de örgütlenme özgürlüğünün ağır ihlali olduğu vurgulandı.
KHK’lerle İhraç Edilenler Hâlâ Görevlerine İade Edilmedi
İHD Adana Şubesi açıklamasında, 15 Temmuz 2016 sonrasında ilan edilen OHAL ve çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile yaşanan hak ihlallerine de dikkat çekti. Açıklamada, OHAL’in resmen kaldırıldığı ifade edilse de yapılan yasal düzenlemelerle olağanüstü hal rejiminin fiilen kalıcı hale getirildiği vurgulandı.
Dernek, KHK’ler aracılığıyla yüz binlerce kamu emekçisinin herhangi bir etkili yargı denetimi olmaksızın görevlerinden ihraç edildiğini belirterek, aradan geçen 9 yıla rağmen bu kişilerin büyük bölümünün hâlâ görevlerine iade edilmediğini, ağır sosyal, ekonomik ve psikolojik mağduriyetlerin sürdüğünü ifade etti.
Açıklamada, KHK uygulamalarının insan hakları mücadelesiyle yıllar içinde elde edilen kazanımları onlarca yıl geriye götürdüğü belirtilerek, hukuka aykırı ihraçların sonlandırılması ve mağduriyetlerin giderilmesi çağrısı yapıldı.
Kadınlar, LGBTİ+’lar, Mülteciler ve Ekonomik Kriz
Kadın cinayetlerinin sürdüğü, LGBTİ+’ların nefret saldırılarına maruz kaldığı, mültecilerin ayrımcılık ve sömürüyle karşı karşıya olduğu belirtilen açıklamada; derinleşen ekonomik krizin yoksulluğu artırdığı ve bunun ağır bir insan hakları ihlali olduğu ifade edildi.
“Görüyoruz, Susmuyoruz, Mücadele Ediyoruz”
İHD Adana Şubesi açıklamasını şu sözlerle tamamladı:
“Hak ihlallerinin son bulduğu, adaletin, barışın ve demokrasinin tesis edildiği bir ülke ve dünya için mücadelemizi sürdüreceğiz. İhlalleri belgelemeye, görünür kılmaya ve cezasızlıkla mücadele etmeye devam edeceğiz.
Barış, demokrasi ve insan hakları mücadelemiz kesintisiz sürecektir.
İnsan haklarıyla insandır.”
